EKILORE A, ZEREALAK

Zeintzuk dira Euskal Herrian ekoitzitako zerealak? Batik bat garia eta garagarra. Araban eta Nafarroan landatzen dira bi zereal horiek. Artoa da gehien biltzen diren zerealetan hirugarrena; ondoren, oloa, eta azkenik, zekalea.

Zenbat eremu hartzen du gariak eta zer produkzio du? Araban, iaz, 20.250 hektarea inguru, eta Nafarroan, 87.500 hektarea. 107.000 hektarea horietan guztira 560.000 tona jaso ziren iazko kanpainan, aurreko urtean adina.

Eta garagarrak? Garagarrak ere eremu zabala hartzen du: 83.500 hektarea Araban eta Nafarroan bi lurraldeen arteko banaketa gariaren parekoa da. Iragan kanpainan, 355.000 tona bildu ziren, 2020an baino %21 gutxiago.

Eta beste zerealak? Araban bost hektarea arto baino ez zeuden iaz; Bizkaian eta Gipuzkoan 177 hektarea eta orotara 600 tona inguru bildu ziren. Nafarroan, berriz, 193.000 tona. Oloa, berriz, 87.000 tona bildu zen Araban eta Nafarroan.

Zenbateko azalera hartzen du ekiloreak? Nafarroan 4.400 hektarea hartzen ditu ekiloreak, eta Araban, 2.200. Orotara, 11.400 tona ekilore bildu ziren, eta azken hiru urteetan kopuru horietan ibili da ekilore bilketa.

Zertara bideratzen da ekilorea? Funtsean, hiru helburutarako erabiltzen da: pentsurako, oliorako eta biodieselerako eta industria erabilerarako.

Zenbat ekilore inportatzen da eta zenbat Ukrainatik? Nafarroako datuei soilik erreparatuta, iaz 12.874 litro ekilore olio inportatu ziren, batik bat Frantziatik eta Ukrainatik. Dirutan, 15 milioi euroko kostua izan zuten inportazio horiek. Ukrainatik, zehazki, 3.163 tona litro inportatu ziren, (3,6 milioi). Beharren ondorioz, Frantziaren inportazioak murriztu egin daitezke. Gainera, hazitan, 507 tona inportatu ziren (3,5 miilioi euro), batez ere Frantziatik (2,9 milioi).

Zenbat esportatzen da? Hazitan, inportatu baino gehiago esportatzen du Nafarroak: 2.810 tona (21 milioi euro); ekoitzitakoaren %40, alegia. Toki askotara esportatzen du —Frantzia, Kazakhstan, Errumania...—, baina herrialde nagusia Ukraina da: 1.226 tona (11 milioi euro). Oliotan, 2.545 tona libro esportatu zituen iaz, (3,9 milioi euro).