Albistea entzun

Lapurdiko eta Frantziako arrantzaleek apirilaren 15ean ekingo diote antxoari

Sare pelagikodun ontziak azken urteetan baino sei aste lehenago hasiko dira aurten. Arrantzale tradizionalek kuota txikiagoa emango diete: %3
Arrantzale bat antxoa freskoz beteriko kaxak biltzen, Getariako portuan.
Arrantzale bat antxoa freskoz beteriko kaxak biltzen, Getariako portuan. GORKA RUBIO / FOKU Tamaina handiagoan ikusi

Imanol Magro Eizmendi -

2020ko urtarrilak 18

Sare pelagikoak erabiltzen dituzten Kantauri itsasoko arrantzaleek, Lapurdikoek eta Frantziakoek alegia, apirilaren 15ean ekingo diote aurten antxoaren arrantzari. Azken urteetan baino sei aste lehenago da hori. Data aurreratze hori onartzearen truke, teknika tradizionalak erabiltzen dituzten arrantzaleek —Bizkaikoek, Gipuzkoakoek eta Espainiakoek—, kuota txikiagoa utziko dute pelagikoak erabiltzen dituztenen esku. Orain arte, %5 ematen zieten; aurten, berriz, %3. Espainiako eta Frantziako gobernuek akordio hori berrestea falta da, baina ez dirudi hori traba izango denik.

Antxoaren kosterak joko arau berriak izango ditu aurten. 2009az geroztik Bilboko Itun delakoak arautzen zuen teknika tradizionalak eta sare pelagikoak erabiltzen dituztenen arteko harremana. Itun hori, baina, aurten bukatu da, eta Lapurdiko eta Frantziako arrantzaleek baldintza berriak eskatu zituzten. Iragan asteartean bildu ziren bi aldeak, Getarian (Gipuzkoa), eta hasieran ez zuten eman akordioaren xehetasunen berri, baina dagoeneko jakinak dira, eta aldaketa sakonak badaude.

Teknika tradizionalak erabiltzen dituzten arrantzaleak azken urteetako egun berean hasiko dira: martxoaren 1ean, eta kilo gehiago arrantzatu ahal izango dituzte. Aurreko urteetan 1.700 tona ematen zizkieten Lapurdi eta Frantziako ontziei, guztiaren %5. Aurten, berriz, milioi bat kilo inguru emango dizkiete bakarrik. Trukean, pelagikoen erabiltzaileak lehenago hasi ahalko dira, eta euren antxoarentzako prezio hobea lortu. Azken hamar urteetan, ekainaren 1ean hasi izan dira, eta ontzien jabeak kexu ziren ordurako prezioa nahiko txikia zelako. Kosterak aurrera egin ahala, prezioak behera egiten du.

Bilboko Itunaren oinarria zen bi teknikak erabiltzen dituzten arrantzaleek itsasoan ez elkar topatzea, eta, datak aldatu diren arren, litekeena da aurten ere ez topo egitea. Izan ere, azken urteetan teknika tradizionalak erabiltzen dituzten arrantzaleek epea baino askoz lehenago bete izan dute kuota —29.770 tona arrantzatu ditzakete guztira, eta bitan banatzen dute: %90 urteko lehen seihilekoan, eta beste %10 bigarrenean—. Iaz, esaterako, neurriak hartu behar izan zituzten kostera goizegi ez amaitzeko. Apiril amaieran, astean lau egunez bakarrik irten ziren itsasora, eta maiatzean, hirutan. Lonjako batez besteko prezioa 1,80 euro izan zen, baina antxoa gehien sartu zen egunetan 0,30 zentimoraino jaitsi zen.

Sasoiko lehen kostera da martxokoa, eta antxoatara irtengo diren Euskal Herriko ontzi gehienak Gipuzkoakoak dira, berrogei inguru. Bizkaikoak bederatzi dira, eta Lapurdikoak, dozena bat. Euskal portuetan, dena den, askoz ontzi gehiago ibiltzen dira. Iaz, esaterako, 65en bat ontzik deskargatu zuten Ondarroan, espainiarrak eta galiziarrak barne.

Asko balio du irakurri duzun albiste/artikulu honek. Talde baten lanaren emaitza da.

Albiste hau zuri helarazteko eta talde honek bere lana baldintza egokietan egin dezan, BERRIAk ezinbestekoa du zure sostengua.

Zure babes ekonomikoarekin, aldi hau kontatzeko funtzioa betetzen jarraitu nahi dugu: kazetaritza konprometitu, kalitatezko eta independentea egiten.

Albiste gehiago

Whatsapp mezuak, lan harremanen erdigunean
 ©BERRIA

AURPEGIRIK GABEKO UGAZABA

Imanol Magro Eizmendi

Langileen datuekin elikaturiko algoritmoak eta adimen artifiziala bete-betean sartu dira lan harremanetan. Zein langile hartu, zein kaleratu eta halako erabakiak programa informatiko baten ondorioen menpe egon daitezke. Ikerlariek diote haien ustezko objektibotasuna ez dela erreala.
Langile bat eskuak aurpegian dituela, atsekabe keinua egiten, ordenagailuaren aurrean. ©CCO

Ostikada digitalaz kaleratuak

Iñaut Matauko Rada

Mezularitza tresna berrien bidezko kaleratzeak ugaritzen ari dira azkenaldian, eta sindikatuetako zerbitzu juridikoek nabarmendu dute modu hori ez dela legezkoa.
 ©CCO

Deskonexio digitala, langileen eskubidea

Iñaut Matauko Rada

Mundu hiperkonektatu honetan, gero eta zailagoa da etengabeko interakziotik ihes egitea. Hegoaldean, 2018ko eskubide digitalen lege organikoak dio langileek eskubidea dutela lanetik kanpoko deiei eta mezuei ez erantzuteko.

Astekaria

Asteko gai hautatuekin osatutako albiste buletina. Astelehenero, ezinbesteko erreportajeak, elkarrizketak, iritziak eta kronikak zure posta elektronikoan.

Iruzkinak kargatzen...

Izan BERRIAlaguna

Zure babes ekonomikoari esker, gure funtzioa betetzen jarraituko dugu egunero:
jendearen galdera eta kezkekin bat egingo duen kazetaritza bat egiten.