Albistea entzun

Literatura

Naziek Euskal Herrian utzitako arrastoa aztertu du 'Erlea' aldizkariak

Aldizkariarekin XXI. mendeko euskal kulturaren "urrezko lagin bat" bildu nahi duela azaldu du Bernardo Atxaga idazle eta aldizkariaren koordinatzaileak.

Adolf Hitler alemaniar diktadorea eta Francisco Franco espainiarra elkarrekin Hendaiako tren geltokian izandako bileran./
Adolf Hitler alemaniar diktadorea eta Francisco Franco espainiarra elkarrekin Hendaiako tren geltokian izandako bileran./ Berria

Iñigo Astiz -

2015eko martxoak 26

“Errechki konprenituko duzu Herri bat ezin daitekela bizi nun ez duen armada bat diziplina onhartzen duena eta obeditzen dakiena”. Garai hartako euskara ederrean, 1942ko abenduaren 11ko Eskualduna aldizkarian dator eskutitza, eta testu bukaeran ageri da egilearen sinadura: Adolf HITLER. Kepa Altonagak berreskuratu du eskutitza artxibotik, eta balio dezake Euskaltzaindiak kaleratzen duen Erlea aldizkariaren zortzigarren zenbakiaren nondik norakoa laburtzeko. Izan ere, hori da Bernardo Atxaga idazle eta aldizkariaren koordinatzaileak azken zenbakirako hautatu duen gai nagusia: Bigarren Mundu Gerra Euskal Herrian. Haren hitzak dira: “Agian batzuetan ez gara gogoratzen, baina ez da gure Hegoaldeko historia Iparraldeko historia izan. Iparraldean esate baterako naziek beste arrasto bat utzi zuten”.

Ez da soilik Hitler euskaraz irakur daitekeela. Garai hari buruzkoak dira aldizkariko orrietariko asko. Eneko Bidegain eta Josu Chueca historialarien testuak ere badaude adibidez, eta aliatuen alde mugan pilotuak pasatzen aritu zen Florentino Goikoetxea Hernaniko baserritar eta gerra heroiaren objektuei ere eskaini die testu bat Atxagak. Legazpin jaio eta naziekin bat egin zuen Gerhard Bähr euskalariari buruzko testu bat idatzi du Jabier Kalzakortak, eta gaiari buruzko hainbat testigantza ere berreskuratu dituzte. Horiez gainera, Leopoldo Maria Panero poetaren heriotzari buruzko testuak ere bildu dituzte, Gabriel Arestiri buruzkoak, eta baita erlezaintzari buruzko batzuk ere. Azkenaldiko liburuen inguruko iruzkin eta gogoetak ere badakartza, bestetik.

XXI. mendeko “Urrezko lagin bat”
“Urrezko lagin bat”. Atxagaren hitzetan, XXI. mendeko euskal literaturaren “urrezko lagin bat” erakustea da aldizkariaren asmo nagusia, eta sorkuntza lanak ere biltzen ditu horregatik. Luzea da zerrenda zortzigarren alean ere: Arantxa Iturberen ipuin argitaragabe bat, Jose Luis Padron poetaren poema bat, Uxue Apaolazaren narrazio bat, eta euskal jatorriko AEBetako Julian Zabalbeascoa idazlearen ipuin baten itzulpena, besteak beste. Xabier Idoate artistak egin du azaleko irudia, eta hura izan da barruko orrietako ilustratzaile nagusia ere.

Aldizkaria azken txanpan dagoela ere iragarri du Atxagak. Azaldu duenez, hamar zenbaki egitea da haren asmoa, eta aurreratu du bederatzigarrenak izango duen gai zentrala ere: frontoiak eta astronautak.

Sareko BERRIAzalea:

Irakurri berri duzun edukia eta antzekoak zure interesekoak badira, eskari bat egin nahi dizugu: Berria diruz babestea.

Zuk eta zure gisako sareko milaka irakurlek egindako ekarpenarekin, eduki gehiago eta hobeak sortuko ditugu. Eta, zuekin osatutako komunitateari esker, publizitateak eta erakundeen laguntzek bermatzen ez diguten bideragarritasuna lortuko dugu.

Euskarazko kazetaritza libre, ireki eta konprometitua eskaini nahi dizugu egunero; bizi zaren munduaren eta garaiaren berri ematen segitu.

Albiste gehiago

Khontaira taldearen <em>Elurzuriren hiru heriotzak</em> obraren une bat. ©LORALDIA

Sagarrari hozkada, berriro ere

Olatz Enzunza Mallona

Khontaira taldeak 'Elurzuriren hiru heriotzak' lana aurkeztuko du gaur arratsaldean, Bilboko Azkuna zentroan. Musika, antzerkia eta dantza uztartuko ditu, eta 'lorazainei' espresuki eskainiko diete
Argazkilari bat, Lua Ribeiraren <em>Aristokratak</em> serieko bi argazkiri begira, Donostiako Artegunea aretoan ikusgai dagoen <em>Zeruratzea</em> erakusketan. ©GORKA RUBIO / FOKU

Bestelako narratiben atzetik

Ainhoa Sarasola

Lua Ribeira argazkilariak 'Zeruratzea' erakusketa jarri du ikusgai Donostiako Artegunean. Gizarte bazterketa abiapuntu duten bost argazki serie proiektu bakarrean harilkatu ditu
Paradisu Zinema musika bekaren aurkezpena, atzo, Eusko Ikaskuntzaren Baionako egoitzan. ©GUILLAUME FAUVEAU

Paradisu Zinema musika bekaren lehen aldian parte hartzeko epea zabalik da

Iraia Vieira Gil

Elkar argitaletxeak, EHZ jaialdiak eta Antxeta irratiak jarri dute martxan. Disko bat editatu eta kaleratzeko 10.000 euro jasoko ditu irabazleak.
Joan Fierroren <em>Arrotz</em> erakusketan ikusgai dauden ikus-entzunezko piezetako bat, Gasteizen. ©JAIZKI FONTANEDA / FOKU

Astekaria

Asteko gai hautatuekin osatutako albiste buletina. Astelehenero, ezinbesteko erreportajeak, elkarrizketak, iritziak eta kronikak zure posta elektronikoan.

Iruzkinak kargatzen...

Izan BERRIAlaguna

Zure babes ekonomikoa ezinbestekoa zaigu euskarazko kazetaritza independente eta kalitatezkoa egiten segitzeko.