Klima aldaketaren aurkako ekitaldirik garrantzitsuena, Nazio Batuen Erakundeko klima aldaketari buruzko aldeen 26. konferentzia (COP26), bertan behera utzi dute Erresuma Batuko eta Italiako gobernuek eta NBEren Klima Aldaketaren Hitzarmen Esparruak (CMNUCC), koronabirusak eragindako pandemiaren ondorioz. Bilera azaroan egitekoa zen Glasgown (Eskozia), eta aditu guztiek garrantzi handia aitortua zioten, besteak beste, Parisko Ituna martxan jartzeko azken urratsa zelako.
Herrialdeek Parisen euren buruari ezarritako klima konpromisoak handitu egin behar zituzten aurten, Glasgowko goi bilera baino lehen. Izan ere, adituek adierazi dutenez, Parisen herrialdeek hartutako konpromisoekin, munduaren berotze globala 2,7 gradu inguru izango litzateke mendearen amaierarako. COP26 atzeratu dute, baina ez dute eman data berririk, eta adierazi dute zehaztuko dutela aldeekin aztertzen dutenean.
Esate baterako, irailean bilera oso garrantzitsu bat egin behar zuten horri begira Europako Batasunak eta Txinak, baina bilera hori ere kolokan zegoela iritsi da Erresuma Batuko Gobernuaren oharra: «COVID-19 birusa eragiten ari den ondorioei erreparatuta, ez da posible 2020ko azaroan COP26 handinahi eta barneratzaile bat egitea».
Aste honetan bertan Eskoziako Gobernuak jakinarazi du COP26 goi bilera egitekoa zen eraikina (SEC Arena) koronabirusari aurre egiteko behin-behineko ospitale bihurtu dutela. Besteak beste, Glasgowko goi bilera prestatzeko agendan zeuden beste konferentzia batzuk ere atzeratuko dituztela iragarri dute. Horietako nagusia Bonnen (Alemania) egitekoa zen ekainean, eta urrira atzeratu dute orain. «Munduak inoiz izan gabeko erronka bati aurre egin behar dio orain, eta herrialdeak horretan ari dira egiten ahalegin guztiak, bizitzak salbatuz eta COVID-19aren aurka borroka eginez. Horregatik erabaki dugu COP26a berriz programatzea», adierazi du Alok Sharma goi bilerako presidente eta Erresuma Batuko Gobernuko Negozio, Energia eta Industria Estrategiako estatu idazkariak.
Bilera bertan behera uztea era guztietako iritziak eragiten ari da. Laurence Taubiana Parisko Ituneko egile eta Klimarako Europako Fundazioko zuzendariak dei egin die herrialdeei denbora hau aprobetxa dezaten «trantsizio eta susperraldi planak» egiteko, «klima, bioaniztasuna, garapena eta justizia soziala» aintzat hartuta, «modu integratu batean». Tubianaren iritziz, birusaren aurkako borrokak lehentasuna izan behar du orain, eta ezinbesteko tresnatzat jo ditu «nazioarteko elkartasuna eta elkarlana».
NBEko Klima Aldaketarako idazkari exekutibo Patricia Espinosak ere aitortu du koronabirusa dela orain munduaren mehatxurik premiazkoena, baina ohartarazi du «epe luzera» klima aldaketa dela munduak aurre egin behar dion «mehatxurik handiena»: «Laster, ekonomien susperraldiari berrekingo diote gobernuek. Hori aukera bat izango da, herrialdeak hobeto susper daitezen, plangintza horietan sektorerik zaurgarrienak aintzat hartuz, eta XXI. mendeko ekonomiari itxura emateko, garbia, berdea, osasungarria, bidezkoa, segurua eta erresistenteagoa izan dadin». Bitartean, dei egin die herrialdeei Parisen markatutako bidetik jarrai dezaten, «klima ekintzaren anbizioa» bultzatuz.
Glasgowkoa ez da bertan behera utzitako urteko goi bilera bakarra. Pakinen irailean egitekoa zen bioaniztasunari buruzko goi bilera (COP15) ere bertan behera geratu da, pandemiarengatik. Bioaniztasunaren galera da munduak daukan ingurumen arazorik larrienetako bat, klima aldaketarekin batera. Iaz IPBES NBEko adituen taldeak egindako txosten baten arabera, milioi bat espezie desagertzeko arriskuan daude munduan; hain zuzen ere, zortzitik bat. Espezieen desagertze prozesua, gainera, bizkortzen ari da, hainbat arrazoirengatik, baina betiere gizakiak eragindako prozesuen ondorioz: klima aldaketa, kutsadura, nekazaritza eta abeltzaintza intentsiboak suntsitutako lurren desagerpena, naturaguneen gehiegizko ustiapena (arrantza baliabideak, esate baterako) eta beste hainbat.
