«Ez dugu gibel eginen. Ez dezatela pentsa, orain arte egin den guztiaren ondoren, amore emanen dugunik». Bakegileek agerraldi jendetsua egin dute Hiriburun (Lapurdi), eta beste mobilizazio fase bat iragarri dute Euskal Herriko gatazkaren konponbidean Frantziako Gobernua aitzinapausoak egitera bultzatzeko. Desobedientzia zibilean oinarrituko da, «ekintza indartsuago eta determinatuagoekin», eta herritarrei dei egin diete bertan parte hartu dezaten. «Bolondres guztien engaiamendua eskatuko du, bakoitza bere heinean eta maila ezberdinean». Urtarrilaren 8an euskal presoen alde Baionan eginen duten manifestazioarekin abiatu nahi dute fase berria, eta gaur jakinarazi dituzte lehen xehetasunak: hiru lekutatik abiatuko da protesta, hiru zutabetan, eta oraindik iragarri ez duten leku batean bukatuko da. Fase berrian parte hartu nahi dutenentzat izena emateko parada izanen dela iragarri dute.
Ez da berria Frantziaren aitzinean jarrera gogortzeko borondatea. 2020ko irailean ekintza sinbolikoa egin zuten Bakegileek Baionako suprefetura aitzinean, adreiluzko pareta bat eraikita Frantziak gatazkaren konponbideari jarri dion «blokeoa» salatzeko. Hilabetera, biltzar nagusia egin zuten, eta mobilizazio ziklo «determinatu eta iraunkor bat» bultzatzea erabaki zuten. «Gogorrago» jokatzeko asmoa azaldu zuten, eta Luhusoko operazioaren urteurrenerako euskal presoen aldeko desobedientzia zibileko egitasmo «masibo eta determinatu» batean parte hartzeara deitu zuten. Baina, hortik egun batzuetara, Frederic Haranburu Xistor euskal presoa baldintzapean aske uztea erabaki zuen Parisko Dei Auzitegiak, eta behin-behinean ekintza «suspenditzea» erabaki zuten Bakegileek, erabakiak «esperantza izpi bat» sortzen ziela adierazita.
Fase berria nolakoa izanen den esplikatu du Anaiz Funosasek @berriapic.twitter.com/8L0EpXexpr
— Ekhi Erremundegi (@EkhiErremundegi) December 4, 2021
Eragile anitzetako ordezkariek eta herritar andanak inguraturik, urte batean izandako bilakaera laburbildu dute Anaiz Funosas eta Jean Daniel Elixiri Bakegileek. «Urte bat pasatu da Xistor etxekoengana itzuli denetik. Urte bat, Madrilek egiten dituen mugimendu berrien lekuko garela. Presoen hurbilketek eta Espainiako espetxe administrazioak aplikatzen dizkien gradu aldaketek perspektiba berriak irekitzen dituzte. Baina, urte bat gehiago da Jon Parot, Jakes Esnal eta Unai Parotentzat ere. 31 urte daramatzate kartzelan», deitoratu dute. «Urte bat gehiago, zeinetan, frantziar botere politikoak eta botere judizialak ez duten inongo jarrera aldaketarik erakutsi. Ez zaio inongo konponbiderik atzeman preso eta iheslariek aurre egin behar dieten arazoei. Ez dugu inongo borondaterik ikusten presoen egoerari aterabiderik atzemateko, eta, bereziki, erran dezagun, Jon Parot eta Jakes Esnalen kasuan. 70 urte baino gehiago dituzte gaur egun, eta 31 urte daramatzate giltzaturik».
Aieteko Konferentziaren hamargarren urtemugan, gatazkaren konponbidearen alde «engaiamendu berria» hartzeaz gain, dei zabala egin dute: «indarrak bil ditzagun etapa berri bati aurre egiteko». Batetik, Frantziako Gobernuaren «inertzia» ikusten dute, eta, bestetik, Terrorismoaren aurkako Frantziako Fiskaltzaren «laztasuna». Horregatik erabaki dute beste fase batera pasatzea. «Inork ezin ditu bazterrean utzi lurralde honetan izan diren bilakaera nagusiak; gatazkaren konponbidearen eta elkarbizitzaren alde, eragile ezberdinek izan duten engaiamendua: hautetsiak, gizarte zibila, alde guztietako biktimak eta Euskal Preso Politikoen Kolektiboa».
Macron interpelatua
Bakegileek argi dute: «Gatazka honen konponbidearen ordua iritsi da». Horregatik, Emmanuel Macron Frantziako presidenteari dei egin diote, eta- 2019ko maiatzaren 17an, G7koen goi bileraren harira Miarritzera (Lapurdi) egin zuen bisitan izan zituen hitzak oroitarazi dituzte: «Euskal afera egiazko gai bat da, nire ustez. Euskal Herria adibide bat da niretzat gatazken konponbidean eta armagabetzean. Zergatik hori? Omentzekoak dira eskualdeko hautetsi anitz, Frantziako eta Espainiako hautetsiak, gogoetarako eta adiskidetzarako borondatea erakutsi dutenak. Estatuaren eginbeharra da mugimendua laguntzea. Ez dezagun historia errepika, laguntzea da gure egin beharra». Bakegileek, «hitzetatik ekintzetara» pasatzeko ordua dela adierazi diote.
Urtarrilaren 8ko mobilizazioa Jon, Jakes eta Unai gurekin! lelopean antolatuko dute. Lauga gelatik, tren geltokitik eta Euskaldunen plazatik abiatuko da, eta Ipar Euskal Herriko eskualde bakoitzeko jendea hiru eremuetako batera bideratuko dute. Zutabe moduan Baionako karrikak zeharkatuko ondotik, berantago jakinaraziko duten toki batera iritsiko dira. Mobilizazioa prestatzeko, toki mailako dinamikak martxan jarriko dituzte gaurdanik, eta Eguberri garaian ekitaldi bat baino gehiago antolatuko dutela iragarri dute.
