Albistea entzun

Hilberria

«Gau iluna argitu zuena» itzali da

Maiatzeko Plazako Amen Elkarteko presidentea zen Hebe de Bonafini. Videlaren diktaduran bi seme desagertu zitzaizkion; 1970eko hamarkadatik gaur egun arte, Buenos Airesko plazan bildu zen ostegunero.

Hebe de Bonafini, 2011n.
Hebe de Bonafini, 2011n. Guillermo Ronis / EFE Tamaina handiagoan ikusi

Mikel Elkoroberezibar Beloki -

2022ko azaroak 21

Ostegun honetan ere elkartuko dira hainbat ama Buenos Airesko Maiatzeko Plazan, 1977tik egiten duten moduan, Jorge Videla diktadoreak seme-alabak desagerrarazi zizkiela salatzeko. Ostegun hau, ordea, desberdina izango da. Maiatzeko Plazako Amen Elkarteko presidente eta giza eskubideen aldeko borrokaren ikur izandako emakumearen falta sumatuko dute. Atzo zendu zen Hebe de Bonafini, 93 urte zituela. «Diktadura militarraren gau iluna argitu zuen, eta demokrazia berreskuratzeko bidea urratu», adierazi du Argentinako Gobernuak, ohar baten bidez. Hiru eguneko dolu nazionalera deitu du, «gau iluna argitu zuenaren» omenez.

Ikusi gehiago: Negu Gorriak taldekoak Hebe de Bonafinirenekin Argentinan egon zirenekoa

Maiatzeko Plazako Amen Elkarteak eman du Bonafiniren heriotzaren berri, amaren batek bizitza galtzean hark erabiltzen zituen hitz berberekin: «Etxez aldatu da». Argentinako Subiranotasun Nazionalaren Egunean itzali zen Bonafini, gaixotasun kroniko batzuk okertuta.

Videlaren diktaduran (1976-1983) bi seme desagertu zitzaizkion —Jorge Omar, 1977ko otsailaren 8an, eta Raul Alfredo, abenduaren 6an; haren errain Maria Elena, Jorgeren emaztea, hurrengo urtean desagertu zen—. Beste hainbat ama eta etxekoandre Bonafiniren egoera berean zeuden, eta bakoitza bere aldetik aritu zen seme-alaben bila, harik eta ostegun batean —1977ko apirilaren 30ean— elkarrekin borrokatzea erabaki zuten arte.

Buenos Airesko Maiatzeko Plazan elkartzen hasi ziren, seme-alabak etxean bizirik nahi zituztela aldarrikatzeko. Poliziak ukatu egiten zien manifestariei plazan bertan plantatzea; ondorioz, Maiatzeko Piramidearen bueltan ibiltzen ziren. Emakumeen asteroko ibiliak giza eskubideen aldeko eta diktaduraren aurkako sinbolo bihurtu ziren. Ilea zapi batekin estalita, ostegunero joaten zen Bonafini plazara. «Oinez irakatsi zenigun; orain zure pausoei jarraituko diegu guk», adierazi du desagertuen amen elkarteak.

1979an sortu zuten elkartea, eta Bonafini izan zen elkarteko presidentea sorreratik. 1983an demokrazia berreskuratu zutenean, elkartea bitan banatu zen. Hainbat kidek Madres Linea Fundadora elkartea sortu zuten; estatuari pentsioak eskatzeari eman zioten garrantzia, beren seme-alabak itzuliko ez zirelakoan. Bonafinik Maiatzeko Plazako Amen Elkarteko buru izaten jarraitu zuen, eta beren seme-alabak etxera bizirik itzultzearen alde borrokan jarraitu zuten elkarteko kideek. «Borrokalari nekaezina» izan zen Bonafini, Alberto Fernandez Argentinako presidentearentzat.

Semeak eta erraina etxean izan gabe hil da Hebe de Bonafini.

Asko balio du irakurri duzun albiste/artikulu honek. Talde baten lanaren emaitza da.

Albiste hau zuri helarazteko eta talde honek bere lana baldintza egokietan egin dezan, BERRIAk ezinbestekoa du zure sostengua.

Zure babes ekonomikoarekin, aldi hau kontatzeko funtzioa betetzen jarraitu nahi dugu: kazetaritza konprometitu, kalitatezko eta independentea egiten.

Albiste gehiago

Emakume bat, Ukrainako soldadu bat irudikatzen duen mural baten aurretik pasatzen, Kieven, lehengo astean. ©EFE

Ukrainak segitzen du frontearen hegoaldean presioa handitu nahian

Igor Susaeta

Kievek jakinarazi du bederatzi pertsona hil zituela duela bi egun Krimean egindako bonbardaketan; aldarrikatu du, gainera, Zaporizhian «aurrerapauso handiak» ematen ari dela kontraerasoan
Pertsona batzuk Europako Batasunaren bandera baten aurretik pasatzen, Berlinen. ©OMER MESSINGER / EFE
Ukrainako armadako soldadu bat, tanke bat ondoan duela, aurreko uztailean Donetsk eskualdean (Ukraina). ©OLEG PETRASIUK / EFE

Fronteko lerroa ia ez da mugitu

Igor Susaeta

Hiru hilabete igaro dira Ukrainak kontraerasoa hasi zuenetik, baina ezin izan du eman aurreikusitako aurrerapausorik. Horrek eragina izan dezake Mendebaldearen jarreran.
Brasilgo indigena bat, atzo, herrialdeko Auzitegi Gorenaren aurrean, negarrez, indigenen lur jabetza eskubideari buruzko epaiaren berri izan ostean. ©Andre Borges, EFE

Indigenen jabetza eskubidea mugatzearen kontra ebatzi du Brasilgo Gorenak

Gorka Berasategi Otamendi

Nekazaritza eta abeltzaintza industrialaren lobbyak eta ultraeskuinak aurkeztutako argudioen kontra egin du epaileen gehiengoak. Horiek eskatzen zuten indigenen lurren aitortza mugatzea 1988an okupatuta zituztenetara.

Astekaria

Asteko gai hautatuekin osatutako albiste buletina. Astelehenero, ezinbesteko erreportajeak, elkarrizketak, iritziak eta kronikak zure posta elektronikoan.

Iruzkinak kargatzen...

Izan BERRIAlaguna

Zure babes ekonomikoari esker, gure funtzioa betetzen jarraituko dugu egunero:
jendearen galdera eta kezkekin bat egingo duen kazetaritza bat egiten.