Baxurako arrantzak indartsu hasi du antxoaren eta berdelaren kanpaina

Egunotan irribarre handi batekin porturatzen ari dira Bizkaiko eta Gipuzkoako baxurako arrantzaleak. Kofradiek jakinarazi dutenez, harrapaketa handiak egin dituzte antxoaren eta berdelaren kanpainaren lehen egunetan: gehiena aste honetan, asteartetik ostegunera; guztira, 1,1 milioi kilo antxoa deskargatu dituzte Bizkaiko eta Gipuzkoako lonjetan eta 2 milioi kilo berdel. Enkanteak ere ez dira txarrak izaten ari arrantzaleentzat.

Antxoa kiloa iazko kanpainan baino hogei zentimo garestiago saldu dute, batez beste 1,48 euroan. Ohikoa izaten da lehen harrapaketak garesti ordaintzea lonjetan. Dena den, beste urte batzuetako prezioetatik oso azpitik ari da ordaintzen antxoa, azken urteetako joera mantenduz. Horrek eragin du, besteak beste, euskal arrantzaleentzat harrapaketa nagusietakoa izandakoak indarra galtzea azken urteetan.

Berdela, berriz, 1,31 euroan ordaindu da aste honetan, iaz baino hamazazpi zentimo gutxiago. Hala ere, ez da prezio txarra. Iaz, espero baino berdel gutxiago arrantzatu zuten eta azken urteetan baino garestiago saldu zen. Gainera, berdelaren balioa handitzen ari da azken urteetan, eta espezie hori bihurtu da Bizkaiko eta Gipuzkoako baxurako arrantzaleen harrapaketa nagusia, hegaluzearen aurretik.

Duela urte batzuetatik hona antxoaren prezioan izaten ari den jaitsieraren eta berdelaren prezioan izaten ari den igoeraren artean kofradientzat gakoa den eta eztabaida askoren iturri den auzia bat dago: harrapaketa kuoten banaketa.

Antxoarentzat kuota bakarra dago Kantauri itsasoan aritzen diren barku guztientzat, eta lehia handia sortzen da haien artean, ea nork lehenago eta gehiago harrapatu; horrek espeziearen «debaluazioa» dakarrela uste dute kofradiek. Berdelarekin, aldiz, barku bakoitzak kuota bat dauka esleituta, eta hark nahi duen moduan kudeatzen du.

Berdelari hauspoa

Berdelaren aurtengo aurreikuspenek onak dira. Guztizko kuota %20 igo du Bruselak. Hala ere, espezie horren kontsumoa oso txikia da Hego Euskal Herrian, Bizkaiko eta Gipuzkoako lonjetan deskargatutakoaren %10era baino ez.

Kontsumoa bultzatzeko Eusko Jaurlaritzak Eusko Label produktuen zerrendara batu du berdela —antxoak ere badu kalitate ziurtagiri hori—, eta ostiral honetan eman du horren berri, Hondarribian (Gipuzkoa). Arantxa Tapia Ekonomiaren Garapenerako sailburuak nabarmendu duenez, erabaki horrekin arrantza sektoreari tresna berri bat eman nahi zaio bere produktuak «ahalik eta baliorik handienarekin» merkaturatzeko. Hazi fundazioak ezarriko ditu kontrol eta ziurtapen sistemak.

Lehenengo fasean, berdel freskoa bermatuko du bereizgarriak, baina produktu eraldatuetara edo prestatuetara ere irekita egongo da, hala nola Eusko Labeldun izendapenarekin egindako berdel hanburgesetara.