Arrazismoari buruzko iazko txostena aurkeztu du Nafarroako SOS Arrazakeria elkarteak. «Gizarte osoaren erantzukizun politiko eta sozialaren gain jarri nahi dugu arreta». Elkarteak azpimarratu du arrazakeria «egiturazkoa» dela eta horrek berak eramaten dituela erasoak, diskriminazioak eta eskubide urraketak jasaten dituzten pertsona asko bizi izandakoa ez salatzera.
Izan ere, iaz elkartearen Salaketarako, Arretarako eta Sentsibilizaziorako Bulegoak 181 salaketa jaso zituen guztira, baina elkarteak argi du egiazki arazoaren tamaina askoz ere handiagoa dela. Gogora ekarri dutenez, maiz egoera hori jasaten duenaren gain jartzen da frogatzeko beharra: «Ez dugu onartzen alde ahulenaren gain jartzea ardura hori. Uste dugu nahikoa izan beharko lukeela gertaera arrazista bat salatzea haren testigantzari balioa emateko, eta edozein kasutan eragile diskriminatzaileari dagokio kontrakoa frogatzea».
Iruñeko agerraldian azaldu dutenez, eremu publikoan eta pribatuan gertatzen diren kasuok «min emozionala eta psikologikoa» egiten dute, eta hori jasaten duen pertsonaren bizitzari bete-betean eragiten diote.
Gaineratu dutenez, iaz jasotako kasuen %52 emakumeenak izan ziren; salaketak jarri zituztenen %55ek 40 urtetik behera zituzten, eta %39 egoera irregularrean zeuden; hots, ez zuten paperik, eta baimenik gabe egoteak zaildu egiten die zerbitzu publiko eta pribatuetarako sarbidea. «Murriztu egiten die arauzko lan bat izateko eta laguntzak jasotzeko aukera, eta zeharka etxebizitzarako edo osasunerako sarbidea ere zailtzen die».
Ikusi gehiago:Esplotaziora kondenatuak
Lau kasutik hirutan, diskriminazioaren eragilea administrazio publikoa da (%73, zehazki). SOS Arrazakeriaren arabera, atzerritartasun, nazionalitate edo asilo prozeduretan salatzen da gehienbat diskriminazioa (orotara, kasuen %30 dira).
Polizien jarduerek salaketen %16 eragiten dituzte. Bereziki gaitzetsi dituzte Atzerritartasun Polizia Taldearen aurrean aurkezteko ematen diren «hitzordu tranpak». Horrez gain, salatu dute poliziek maiz kontrolak egiten dituztela migrantearen «profil etnikoagatik», eta kasu batzuetan indarkeria erabiltzen dutela.
Horrez gain, kasuen %15 gizarte babeserako laguntzak lortzeko prozedurek eragin dituzte, eta beste %11 osasun arloan gertatu dira.
Arlo pribatuan, berriz, kasuen %6 finantza erakundeetan gertatzen dira, maiz oztopoak jartzen baitizkiete kontuak irekitzeko. Norbanakoen artean, berriz, kasuen %10 etxe barruan gertatzen dira. SOS Arrazakeriak esan du etxeko langileak kolektibo hauskor eta prekarizatua direla, eta iaz lantalde berezi bat sortu zutela kolektibo hori ahalduntzeko asmoz.
Elkarteak azpimarratu du txostenean bildu diren kasuak errealitatearen «oso parte txikia» direla oraindik, eta benetan askoz ere urraketa gehiago gertatzen direla. «Arrazismoa migrazio politiketan eta atzerritartasunaren moduko legeetan gauzatzen da».
