Ekuadorko presidentea politikoki epaitzeko eskaria onartu du Konstituzionalak

Bi urte daramatza agintean Ekuadorko presidente Guillermo Lassok, eta beste bi geratzen zaizkio agintaldia amaitzeko. Baina, egoera asko aldatu ezean, ez dirudi legealdia osatzeko aukerarik izango duenik; izan ere, atzo Konstituzionalak tramiterako onartu zuen estatuburua politikoki epaitzeko eskaria. Presidentea ezin da auzitegietan epaitu hura agintean den bitartean; hori dela eta, parlamentua bera da erabakitzen duena estatuburuak oker jokatu ote duen. Hainbat lekukotza entzun ostean, gehiengoak —137 diputatutatik 92ren babesa behar dute— salaketa frogatutzat ematen badu, kargugabetu egingo lukete.

Itxura guztien arabera, oposizioak erraz lor dezake zentsura mozioa onartzeko beharrezko gehiengoa; izan ere, 104 diputatuk sostengatu zuten presidentearen aurkako salaketa, eta pentsatzekoa da horiek berek babestuko dutela kargugabetzea ere. Gainera, Lassok ez du jarraitzaile askorik politikarien artean. Hasieran bankari ohiaren alde agertu ziren eskuineko zenbait ordezkarik ere bizkarra eman diote.

Zehazki egozten diotena da hainbat enpresa publikoren ustelkeria sare baten erantzule politikoa izatea. Sare horrekin lotuta dago haren koinatua, Danilo Carrera, eta, salaketaren arabera, Lassok bazekien horren berri, eta ezkutatu egin zuen. Horrez gain, narkotrafikoarekin loturak zituen gertuko pertsona bat babestu izana ere leporatzen diote.

Dena den, Lassok badu oraindik ihesbiderik, heriotza gurutzatua deritzona baliatu dezake. Parlamentua desegitea ahalbidetuko lioke prozedura horrek. Hiru bide izango lituzke horretarako: salatzea parlamentuak bereak ez diren eskumenak hartu dituela bere gain; barne krisi larri bat izan dela argudiatuta desegitea; edo estatuburuak bultzatutako garapen plan bat oztopatzen duela argudiatzea. Hiru aukera horietatik lehenengoan soilik beharko luke Lassok Konstituzionalaren babesa; beste bietan, nahikoa da estatuburuaren beraren hitza. Hala, prozedura horren alde egitekotan ere, azken bi aukeretako bat baliatu beharko luke presidenteak, logikoki Konstituzionalak ez baitu Lassoren alde egingo, hura auzipetzea onartu baitu.

Era batera edo bestera, badirudi Lassok ez duela agintaldia amaituko. Izan ere, zentsura mozioak aurrera egiten badu, litekeena da gaur egungo presidenteorde Alfredo Borrerok hartzea haren tokia, legealdia amaitu bitartean. Ramiro Aguilar analista politikoak EFE berri agentziari azaldu dionez, litekeena da Borrerok bide aldaketa bat bultzatzea eta alde batera uztea Lassoren «politika neoliberalak", indarrak gizarte gaietan jarriz. «Oposizioari ere tokia egin beharko lioke gobernuan», adierazi du diputatu ohiak.

Lehen aldia

2008an konstituzioa onartu zutenetik, lehen aldia da estatuburu baten aurkako epaiketa politiko bat aurrera ateratzen dena. Konstituzionalak antzeko erabaki bat hartu behar izan zuen lehen eta azken aldia 2017an izan zen, Jorge Glas presidenteorde ohiaren kasuan. Orduan, ordea, Glas zigortu eta espetxeratu egin zuten, zentsura mozioak aurrera egin aurretik. Baina orduan fiskaltzak berak zabaldu zuen ikerketa bat Glasen aurka, Lassoren kasuan ez bezala.

Presidenteak salatu du bere aurkako prozedura «estatu kolpe bat» dela. «Oposizioa itsututa dago, eta ez ditu errespetatu nahi legeak ezartzen dituen lau urteak. Instituzionalitate demokratikoaren leihotik sartu nahi du, eta horrek kezka eta ezinegona sortzen ditu».