Albistea entzun

Darfurko gatazka

Darfur, sarraskiz beteriko hogei urte

Hogei urte igaro dira Sudan mendebaldeko Darfur eskualdean gatazka hasi zenetik. Ordutik, 300.000 lagunetik gora hil dira, eta milaka herritarrek etxetik ihes egin behar izan dute.

Darfurko gatazkak eraginako ehunka errefuxiatu, Sudan mendebaldeko hiri baten kanpoaldean, 2008an.
Darfurko gatazkak eraginako ehunka errefuxiatu, Sudan mendebaldeko hiri baten kanpoaldean, 2008an. SARAH HUNTER / EFE Tamaina handiagoan ikusi

Maddi Iztueta Olano -

2023ko apirilak 19

Larunbatean hasitako borrokek iraganeko ufadak harrotu dituzte Darfurren. Sudan mendebaldeko eskualde horretan orain hogei urte hasi zen gatazka. JEM Justizia eta Berdintasuna Mugimendua eta SLM Sudan Askatzeko Mugimendua talde afrikar errebeldeak Sudango Gobernuaren kontra matxinatu ziren 2003an. Omar al-Baxir zen presidente garai hartan, eta zera leporatzen zioten: herritar arabiarrak lehenetsi, eta Darfurko Zaghawa, Fur eta Masalit etniak diskriminatzea.

Talde errebeldeei aurre egiteko, Al-Baxirrek Janjaweed milizia arabiarra hornitu eta babestu zuen. Borrokak piztu eta hamar urtera, 2013an, su etena sinatu zuten JEMek eta Sudango Gobernuak. Urte hartan bertan, gobernuaren alde borrokatu ziren milizia arabiarrak talde paramilitar bihurtu zituen Al-Baxirrek, eta RSF Azkar Laguntzeko Indarrak sortu zen.

NBEren arabera, 300.000 lagunetik gora hil ziren Darfurko gatazkan, horietako asko gosearen eta gaixotasunen ondorioz. Are, etxetik alde egin behar izan zuten 2,5 milioi herritar inguruk. Ofizialki gatazka amaitutzat jo zuten arren, nazioarteko erakundeek salatu dute Darfurko herritarren aurkako erasoek ez dutela etenik izan azken hogei urteotan.

Bake misiorik ez

NBEk 2007an eratu zuen Darfurrerako Unamid bake misioa, AB Afrikako Batasunarekin batera, eskualdea egonkortu eta herritarren segurtasuna bermatzeko. Baina 2020an hura ez luzatzea erabaki zuten, eta Sudango armadaren esku gelditu zen Darfurko segurtasuna ziurtatzea. Ordutik, indarkeriak nabarmen egin du gora eskualdean berriro ere.

Milizia arabiarrek ehunka zibil hil dituzte bi urteotan, eta, beste behin, milaka herritarrek etxea utzi behar izan dute. Zenbait erakundek salatu dute Sudango Gobernua ez dela saiatu eraso horiek eteten, jakinaren gainean egon arren.

Darfurko gerra hasi eta bi hamarkada geroago, giza krisi betean jarraitzen dute eskualdean. Munduko Elikagai Programaren arabera, eskualdeko herritarren %65 daude goseak. Aitzitik, orain hasitako Sudango gatazkaren harira, Munduko Elikagai Programak eten egin ditu Sudanen martxan zituen operazioak.

Asko balio du irakurri duzun albiste/artikulu honek. Talde baten lanaren emaitza da.

Albiste hau zuri helarazteko eta talde honek bere lana baldintza egokietan egin dezan, BERRIAk ezinbestekoa du zure sostengua.

Zure babes ekonomikoarekin, aldi hau kontatzeko funtzioa betetzen jarraitu nahi dugu: kazetaritza konprometitu, kalitatezko eta independentea egiten.

Albiste gehiago

Alberto Nuñez Feijoo PPren presidentegaia Espainiako Kongresuan, joan den astean ©JUAN CARLOS HIDALGO / EFE

Aurreikusita dagoen porrot bat oholtzaratu ahal izateko prozesua

Igor Susaeta

Nuñez Feijoo PPkoa Espainiako presidente izendatzeko prozedura hasiko dute gaur Kongresuan. Gaur-gaurkoz, ez dauka izendatua izateko aukerarik: ez lehen bozketan, ez bigarrengoan
Kosovoko polizia talde bat, atzo, Kosovo iparraldeko Banjska herriaren ondoko bidegurutze batean. ©DJORDJE SAVIC / EFE

Kosovoren eta Serbiaren arteko gatazka are gehiago gaiztotu du azken erasoak

Gorka Berasategi Otamendi

Talde baten eta Kosovoko Poliziaren arteko tiroketa batean bost lagun hil ziren igandean. Pristinak Belgradi leporatu dio erasoaren erantzukizuna
Kaledonia Berriko herritarrak FLNKS koalizio independentistako mitin baean, 2019an. ©FLNKS

Kaledonia Berriko independentistek lehenengoz ordezkaritza lortu dute Frantziako Senatuan

Maddi Iztueta Olano

FLNKS Askatasun Nazionalerako Fronte Sozialista Kanakeko kide Robert Xowie independentista aukeratu dute goi ganberako senatari. Eskuin muturrak hiru senatari lortu ditu.

Alberto Nuñez Feijoo PPkoa, joan den astean, Kongresuan. ©EFE

Aurreikusitako porrot bat oholtzaratzeko prozesua

Igor Susaeta

Alberto Nuñez Feijoo PPren hautagaia Espainiako presidente izendatzeko prozedura hasiko dute, bihar, Kongresuan. Gaur-gaurkoz, ez dauka inbestitua izateko aukerarik: ez lehen bozketan, ez bigarrengoan.

Astekaria

Asteko gai hautatuekin osatutako albiste buletina. Astelehenero, ezinbesteko erreportajeak, elkarrizketak, iritziak eta kronikak zure posta elektronikoan.

Iruzkinak kargatzen...

Izan BERRIAlaguna

Zure babes ekonomikoari esker, gure funtzioa betetzen jarraituko dugu egunero:
jendearen galdera eta kezkekin bat egingo duen kazetaritza bat egiten.