Duela hilabete batzuk arte, ematen zuen Ukrainari irismen luzeko misilak entregatzea marra gorri bat zela Mendebaldeko herrialdeentzat. Baina Kievi emandako laguntza militarrean aurrerapausoak ematearen aldeko ahotsak ugaritu dira 2023an NATO Ipar Atlantikoko Itunaren Erakundeko aliatuen eta EB Europako Batasuneko agintarien artean, eta Erresuma Batuak baieztatu du 200 kilometrotik gorako irismena duten «erasorako ehunka drone berri» emango dizkiola Ukrainari. Hala jakinarazi du gaur, ohar baten bidez. Kremlinen bozeramaile Dmitri Peskovek esan du erabaki horrek «txikizio handiagoa» eta «erantzun ekintza gehiago» eragingo dituela.
Mendebaldearen aldetik jasotako laguntza militarra sendotzen ari da Ukraina azken egunetan, Volodimir Zelenski presidentea egiten ari den birarekin. Giorgia Meloni Italiako lehen ministroarekin bildu zen larunbatean, Olaf Scholz Alemaniako kantzilerrarekin eta Emmanuel Macron Frantziako presidentearekin atzo, eta, hain zuzen, Rishi Sunak Erresuma Batuko lehen ministroarekin, gaur. Kiev babesten jarraitzeko konpromisoa berretsi dute denek.
Nolanahi ere, Ukrainako estatuburuak azaldu du, beste batzuetan egin bezala, aireko defentsa sistemak, erasorako tankeak —500 pasa jaso ditu—, munizioa eta misilak, besteak beste, ez direla nahikoa. Horregatik Kievi gerra hegazkinak ematea sustatuko duen herrialdeen koalizio bat sortzeaz mintzatu dira Zelenski eta Downing Streeteko 10. zenbakiko maizterra; bilera bukatu ondoren Zelenskik azpimarratu duenez, auzi horri buruzko «erabaki oso garrantzitsuak» hartuko dira laster. Sunakek ez dio muzin egiten abioiak entregatzeari. Esan du hori ez dela «erraza», kontuan hartu behar direlako «logistika eta pilotuen formakuntza»; nabarmendu du, halere, Erresuma Batuak «rol oso garrantzitsua» jokatu dezakeela horretan.
«Bultza dezakegu erasotzailearen porrota aurten bertan gertatzea», esan zuen Zelenskik, atzo, Scholzen aurrean, hegazkinen eskaera justifikatzeko. EBko herrialdeetako liderren artean, baina, Scholz da, hain justu, erasorako abioiak bidaltzearen aurka irmoen mintzatu direnetako bat. Eskaerari erantzun beharrean, nabarmendu zuen Alemaniak ekipamendu militar gehiago emango diola —tankeak, ibilgailu blindatuak, aireko defentsa sistemak, droneak...—, eta sail berri horrek 2.700 milioi euroko balioa duela; hau da, inbasioa hasi zenetik orain arte laguntza militarrean Ukrainari entregatutakoaren balio bera du Berlinek onartu berri duenak.
Gerra hegazkinei dagokienez, aintzat hartu behar da Poloniak eta Eslovakiak 28 abioi eman dizkiotela Kievi. Datu hori plazaratu zuen Varsoviak joan den astean. Dena den, zenbait hedabidek Ukrainako armadako soldaduen hitzak jasoz azken asteetan kaleratu dutenez, abioi horiek ez dituzte hobetzen Ukrainako armadak dituenen ezaugarriak, eta gaitasun mugatua dute Errusiaren hegazkinei aurre egiteko.
Kievi abioiak ere emateko aukera mahai gainean dute AEBetako eta EBko herrialde nagusietako gobernuek, bai, baina ez dute argi ikusten. Daukaten beldurretako bat da horrek ekar dezakeela gerra Ukrainako mugetatik haratago eramatea. Hain justu, Pentagonoaren dokumentu batzuen arabera, Zelenskiren asmoa da Errusian egindako erasoak areagotzea. Hori kaleratu zuen atzo The Washington Post egunkariak. Azken asteetan ugaritu egin dira Ukrainako mugatik gertu dauden Errusiako herriei egindako erasoak. Kievek, baina, ukatu egin du berak eginak direla. Jasoko duen ekipamendu militarraren harira, eta horrekin guztiarekin lotuta, Zelenskik azpimarratu zuen ez dietela Errusiako lurrei eraso egingo.
Txinaren bira diplomatikoa
Txinaren goi diplomazialari batek bira bat hasi du Europan, eta Errusiako, Ukrainako, Poloniako, Frantziako eta Alemaniako gobernuetako goi kargudunekin bilduko da datozen egunetan, Ukrainako gerrarentzako «irtenbide politiko bat» hauspotzeko asmoz, Txinaren Atzerri Ministerioak joan den ostiralean jakinarazi zuenez.
Pekinek ez du bidaia diplomatikoari buruzko xehetasunik eman, baina Reuters berri agentziak Ukrainako Gobernuaren iturriak aipatuz kaleratu duenez, Txinako Gobernuaren Auzi Euroasiarretarako ordezkari berezi Li Hiu bihar eta etzi biltzekoa da Kieveko agintariekin.
Otsail amaieran Ukrainako auzia konpontzeko egitasmoa aurkeztu zuenetik, gatazka horrekin loturiko jardun diplomatikoa areagotu du Txinak. Hilabete geroago, Xi Jinping presidentea Vladimir Putin Errusiako bere homologoarekin batzartu zen Moskun, eta duela aste batzuk, apiril bukaeran, Txinako estatuburuak Zelenskirekin hitz egin zuen, telefonoz, eta berretsi zion elkarrizketa eta negoziazioa direla gerra bukatzeko «bide bakarra». Kieven esanetan, bi agintarien arteko elkarrizketa «esanguratsua» izan zen. Mendebaldea, baina, errezeloz hartzen ari da Txinaren rol diplomatikoa, egozten baitio Moskurekin lerratuta egotea. Bi herrialdeak aliatu estrategikoak dira.
