Albistea entzun

GERRA UKRAINAN

Presa suntsitzearen ondorioz, 40.000 lagun inguru uholdeak nozitzeko arriskuan

NBEk esan du egun batzuk pasatu arte ez dela guztiz jakingo zenbaterainokoa izan den katastrofea. Zazpi pertsona desagertuta daude, Errusiaren arabera. Zelenskik esan du gertatutakoak ez diola eragingo Ukrainaren kontraerasoari.

Pertsona batzuk, atzo, Khersonen.
Pertsona batzuk, atzo, Khersonen. EFE

Igor Susaeta -

2023ko ekainak 7 17:13

Kieveko agintarien arabera, 42.000 pertsonari eragingo die Kherson eskualdeko Nova Kakhovka hirian atzo Dnieper ibaiko presan gertatutako txikizioak. Errusiak partzialki okupatuta dauka eskualde hori, eta han ezarri duen buruzagi militarrak esan du 22.000-40.000 pertsona daudela katastrofearen eremuan. Uholdeak nozitzeko arriskuan daude. NBE Nazio Batuen Erakundearen giza laguntzarako arduradun Martin Griffithsek nabarmendu du egun batzuk pasatu arte ez dela jakingo zenbaterainokoa izan den benetan katastrofea. Errusiak eskualdean ezarritako administrazioak jakinarazi du zazpi pertsona daudela desagertuta, eta alarma egoera ezarri bere kontrolpeko eremuan. Kievek eta Moskuk elkarri egozten diote instalazioa lehergaiekin suntsitzea.

Eremu horretan, Dnieper ibaiaren ekialdeko ibarra Errusiak du kontrolpean —han zegoen presa—, eta mendebaldekoa, Ukrainak. Alde bakoitzeko agintariek emandako datuen arabera, mendebaldeko ibarretik 1.328 lagun ebakuatu zituzten atzo, eta ekialdekotik 900 bat. Volodimir Zelenskik atzo esan zuen arrisku eremuan dauden herritarrak aterako dituztela: 40.000 inguru. NBEk kalkulatu du hamasei bat mila pertsonak etxea galdu dutela jada. Aintzat hartu behar da gerraren ondorioz milaka lagunek ihes egin dutela handik azkeneko hilabeteetan. Errusiak jakinarazi du urak 35 zentimetro egin duela behera, atzoko mailarekin alderatuta. Ohiko mailarekin konparatuta, bost metro egin zuen gora atzo, Ukrainako iturri ofizialek zabaldu dutenez, eta, gaur, hango komunikabideek kaleratu dute uholdearen intentsitatea baretzen ari dela, baina datozen 20 orduetan beste metro bat egingo duela gora urak.

Eta borrokek ez dute etenik Khersonen. Izan ere, laguntza humanitarioa ematen dabilen AEBetako GKE gobernuz kanpoko erakunde batek Erresuma Batuko The Guardian egunkariari esan dionez, Errusiako indarrek artilleriarekin bonbardatu zuten atzo gauean eskualdeko hiriburua, izen berekoa. Khersongo gobernadore Oleksandr Prokudinek adierazi du zibil bat hil dela eraso horren ondorioz.

Ikusi gehiago: Dnieperko presa estrategiko bat txikitzea egotzi diote elkarri Ukrainak eta Errusiak

Presa suntsitzeak «ingurumenaren txikizio masibo bat» ekarriko du, Zelenskik atzo gauean azpimarratu zuenez. Nekazaritza Ministerioak ohartarazi du 500.000 hektarea «basamortu» bihurtuko direla. Ukrainako agintariek esan dute gertatutakoak ez diola eragingo herrialdeko argindar sareari —Azpiegitura Ministerioak iragarri du instalazio bat sortuko dutela eremu hartara ur edangarria eramateko—, baina estatuburuak gogorarazi zuen presa ezinbestekoa zela Krimeako penintsula urez hornitzeko —Errusiak 2014an anexionatu zuen Krimea—. Eta Ukrainako presidenteak nabarmendu nahi izan zuen, bide batez, gertatutakoa ez dela «oztopo» izango iragartzen ari diren kontraerasorako.

Horren harira, Sergei Xoiguk Errusiako Defentsa ministroak adierazi du Ukrainak presa txikitu duela Errusiako indarren erasoa eteteko. Eta, gerora, Vladimir Putin Errusiako presidenteak esan du, Recep Tayyip Erdogan Turkiakoarekin izan duen telefono dei batean, suntsiketa hori «eskala handiko ingurumen eta giza hondamendi bat» dela; gainera, Kievi «ekintza anker bat» egin izana leporatu dio.

AEBetako think tank batek, ISW Gerra Ikertzeko Institutuak, gertatutakoari buruzko txosten bat kaleratu du, eta nabarmendu Dnieperren beheko arroa itotzeko «interes handiagoa eta argiagoa» duela Errusiak, nahiz eta horrek «kalte egin diezaiokeen» haren defentsa posizioari. Gerra frontean zer gertatzen den aztertzen du think tank horrek, eta uste du Errusiak uholdea baliatu dezakeela Ukrainaren kontraeraso ahaleginak zailtzeko. Izan ere, txostenean jaso du «Errusiako iturriak» kezkatuta zeudela, Ukrainako indarrak prestatzen ari zirelako ibaia zeharkatzeko eta ekialdeko ibarrari eraso egiteko. Errusiak Khersonen ezarritako gobernadore Vladimir Soldok esan du gertatutakoak militarki «mesede» egiten diela.

Erasoak Errusian

Kokaguneagatik, garrantzi estrategikoa du presak. 230 kilometro da luze, eta, ipar-ekialdera eginez, Zaporizhia hiriraino iristen da. Handik 80 bat kilometrora dago, hain zuzen, Zaporizhiako zentral nuklearra, Europako handiena, eta pilatutako ur hori ezinbestekoa da zentraleko erreaktoreak hozteko. IAEA Energia Atomikoaren Nazioarteko Agentziak lasaitasun mezu bat eman du, eta esan zentrala ez dagoela arriskuan.

Bestalde, Errusiako iturri ofizialek adierazi dute Ukrainarekin muga egiten duten bi eskualderi eraso egin dietela Ukrainako indarrek. Kursken bi herri argindarrik gabe daude, energia azpiegitura bat lehergaiekin suntsitu dutelako. Eta Belgoroden salatu dute aire erasoak egon direla. Ez da biktimarik egon. Bigarren eskualde horretan ia hiru aste daramatzate borrokan Errusiako indarrek eta Kremlinen kontra ari direla dioten erbesteratu errusiarrez osatutako bi miliziak. Kievek ukatu egiten du erasoekin zerikusia duela.

Asko balio du irakurri duzun albiste/artikulu honek. Talde baten lanaren emaitza da.

Albiste hau zuri helarazteko eta talde honek bere lana baldintza egokietan egin dezan, BERRIAk ezinbestekoa du zure sostengua.

Zure babes ekonomikoarekin, aldi hau kontatzeko funtzioa betetzen jarraitu nahi dugu: kazetaritza konprometitu, kalitatezko eta independentea egiten.

Albiste gehiago

 ©OSKAR EPELDE

«Afrikaren menpekotasun aroa amaitzen ari da»

Oskar Epelde Juldain

Touoyemen arabera, kontinenteko liderren belaunaldi berri batek «forma eman nahi dio bere patuari». Eta sistemaz gogoeta bat plazaratu du: «Afrika demokratizatu behar da, ala demokrazia afrikartu?».
ERCko eta JxCko ordezkariak txaloka, atzo, Kataluniako Parlamentuan ebazpen bateratu bat onartu ondoren. ©Q. GARCIA / EFE

Erreferenduma, negoziaziora

Gorka Berasategi Otamendi

ERCk eta JxCk Sanchezen inbestidurarako baldintza ezarri dute: erreferendum baten alde «lan egiteko» konpromisoa hartzea. PSCk gaitzetsi egin du, eta bozak errepikatzeko aukera aipatu du

Alberto Nuñez Feijoo gaurko inbestidura saioan. ©Sergio Pérez / EFE

Feijook ez du gehiengo soila lortu

Berria

Lehenbiziko bozketan bezala, aldeko 172 boto, kontrako 177 eta baliogabe bat jaso ditu PPko presidentegaiak. 

Emmanuel Macron Frantziako presidentea (erdian), atzo, Korsikako Asanblean hitzaldia eman aurretik. ©P. P.-C. / EFE

Macronek «autonomia» eskaini dio Korsikari, berezitasuna aitortuta

Edu Lartzanguren

Frantziako presidenteak proposatu du uhartea komunitate «historiko» eta «kultural» gisa aitortzea. Konstituzioa moldatzeko prest agertu da

Astekaria

Asteko gai hautatuekin osatutako albiste buletina. Astelehenero, ezinbesteko erreportajeak, elkarrizketak, iritziak eta kronikak zure posta elektronikoan.

Iruzkinak kargatzen...