Gbagbo atxilotu dute Boli Kostan, eta Ouattararen indarren esku dago

Laurent Gbagboren Boli Kostako agintaldia behin betiko amaitu da. Azken egunak Abidjango egoitzan gotortuta eman ditu, boterea uzteari uko eginik. Atzo atxilotu zuten, eta hauteskundeen irabazlearen, Alassane Ouattararen, indarren esku dago orain.

Atxiloketaren inguruan eztabaida piztu da. Izan ere, Toussaint Alainek, Gbagboren abokatuak, operazioa Frantziak gidatu duela esan badu ere, informazio hori gezurtatu egin du Parisek. Gerard Longuet Defentsa ministroaren arabera, Frantziako soldaduak ez dira presidentearen egoitzan sartu. Dena den, Ouattararen aldeko indarrei lagundu dietela onartu dute. Boli Kostan, oposizioak ere bertsio bera defendatu du. Yaussoufou Bamba, Ouattararen enbaxadoreak eman du atxiloketaren berri, eta operazioa euren tropek egin dutela azpimarratu du. Gbagbo «bizirik, eta onik» dagoela argitu du, eta egindako krimenengatik justiziaren aurrean erantzun beharko duela.

NBEren babesa eskatu dute Gbagbok eta haren emazteak, Ouattararen esku geratu direnean. NBEk bere segurtasuna bermatzeko lan egingo duela argitu du. Gbagborekin zer egingo duen erabakitzea, ordea, Ouattarari dagokiola azaldu du. Gbagboren aldeko tropak, bestalde, armak entregatzeko prest daudela iragarri du NBEk.

Saio baketsuen porrota

Bozak galduagatik ere, ez zion Gbagbok botereari uko egin. Hainbat saio baketsuk huts egin ostean, armetara jo zuten Ouattararen aldekoek. Abidjanera, Boli Kostako de facto-ko hiriburura heldu zirenean espero gabeko erresistentziarekin egin zuten topo. Izan ere, indar guztiekin defendatu du Abidjan presidente ohiak. Ouattarak NBEren eta Frantziaren laguntza behar izan du Gbagbo mendean hartzeko.

Igandean, berriz ere, gatazkan esku hartzea erabaki zuten NBEk eta Frantziak, Gbagboren indarrek Golf hotelari, Ouattararen gobernuaren egoitzari, eraso egin ostean. Astebete lehenago bezala, airez misilak jaurti zituzten; presidentearen egoitzara eta jauregira, oraingoan. Lehena erdi suntsitu bazuten ere, Gbagboren bozeramaileakbizirik jarraitzen zuela jakinarazi zuen. Orduan, lurrez egin zioten eraso. Frantziako soldaduak 30 tankerekin hurbildu ziren Gbagboren gotorlekura.

Apirilaren 4an ere, Gbagboren base militar bati eraso zioten NBEk eta Frantziak. Nazioarteak esku hartuta, oposizioa irabazteko bidean ipini zen, eta orain arte presidente izan dena irteera negoziatzen hasi zen. Frantziak Gbagboren irteera «orduetako kontua» izango zela adierazi zuen. Botereari uko egiteko eta Ouattara presidente gisa onartzeko eskatu zioten. Gbagbok, baina, gatazkari amaiera emateko beste aukera bat alferrik galdu zuen negoziazioak hautsita; hauteskundeak berak irabazi zituela eta ez zuela irteerarik adostuko esan zuen.

Negoziaziorako hasierako prestutasuna denbora irabazi eta indarrak biltzeko trikimailua izan zela salatu zuen NBEk. Izan ere, Gbagbok bere indarrei amore ez emateko eskatu die egunotan.

Bi bandoak zibilen aurka

Gatazka gogorra izan da azken hilabetean. Liskarrak hasi zirenetik milioi bat lagunek etxea atzean utzita ihes egin dute. Horrez gain, bi aldeek giza eskubideak urratu dituztela salatu du NBEk.

HRW Human Rights Watch gobernuz kanpoko erakundeak Ouattararen aldekoak ehunka zibil hil dituztela salatu du. Gutxienez hamar herriri su eman ziotela eta emakumeak bortxatu zituztela ere jakinarazi du. Hori horrela, Ouattarak, lehenbailehen ikerketa abiarazi behar duela dio HRWk. Gertakariak martxokoak direla argitu dute.

Gbagboren indarrek ere hilketak egin dituztela dio HRWk. Besteak beste, Blolequin herrian, martxoaren 28an ehundik gora lagun hil zituztela dio. Beste hainbat herritan ere zibilak hil dituztela gaineratu du erakundeak.