«Ipar Kataluniako manifestaziorik handiena izanen da»

«Ekoizle artistikoa, kazetari prekarioa, feminista», hala aurkezten da sare sozialetan Julia Taurinya katalana (Perpinya, 1983). Kataluniako Errepublikaren Aldeko Kontseiluko arduradun gisa, buru-belarri sartua da Carles Puigdemonten etorrera egunaren prestakuntzan.

Noiz hasi zinen engaiatzen mugimendu katalanean?

Nerabezarotik sartua naiz. Ikasle nintzela, Ikasle Katalanen Elkarteko presidentea nintzen, gero Herrialde Katalanetako Ikasleen Koordinakundea bilakatu zenekoa. Herri katalan guziak ordezkatzen zituen sindikatu bat zen, eta bozeramaile izan nintzen. Ondotik, beti aritu naiz kultura elkarte batzuetan, hala nola Perpinyako Casal elkartean; katalan klaseak eman ditut, adibidez.

Nola sartu zinen Errepublikaren Aldeko Kontseiluan?

Ez naiz batere adar horren sortzaileetan. Perpinyan hamar bat urtez iraun duen El Punt-eko kazetari ohi batzuk ziren; Gironako Carles Puigdemont zuten erredaktoreburu. Erbesteratu behar izan zuelarik, joan zitzaizkion ikustera, eta hortik jin da Errepublikaren Aldeko Kontseiluko enbaxada gisako baten sortzeko ideia. Etorri dira enegana sortzeko bidean zen elkarte horretan sar nendin, ustez eta milagarren itzaleko elkarte ttipia izanen zela. Baina hara non, bi hilabete geroago, Perpinyan sekula izan ez den gertakaririk handienaren antolatzen ari garen [irriz].

Katalanzaletasuna etxekoengandik jin da, edo berantago?

Ez, ez. Ipar Kataluniako beste edozein familiaren gisakoa da gurea. Hizkuntza transmisioa amatxi-aitatxien denboratik gelditua zen, eta frantsesez mintzo ginen etxean. Gure burasoak politikan engaiatuak ziren, baina alderdi frantses ezkertiarretan. Ez nintzen batere mugimendu katalanetan ibiltzen, eta nerabezaroan ezagutu nuen Pradesko Udako Unibertsitate Katalana. Katalana mintzo zuten gazte batzuk ezagutu nituen han, eta hizkuntza berreskuratu nuen hortik. Eta, ene gibeletik, familia guziak.

Anitz zarete zure belaunaldian urrats horietan sartu zaretenak?

Gutiengo bat da, bistan dena. Baina ohartu gara norbaitek hizkuntzaren ikasteko urratsa egiten dueneko —ikusiz nortasun azkarra sendi dela oraino—, eragina baduela. Ageri da, konparazione, haurra eskola katalanetan ezartzen duten burasoen artean. Baina bai, gutxiengoa gara.

Hego Kataluniarekin baduzue harreman hurbilik?

Bai, badira. ANCk badu adar bat Ipar Katalunian; Omnium Culturalek ere bai. Bressolak ere [murgiltze ereduko ikastolak] harremanetan dira Hegoaldearekin. Gero, politikaren frontean, ez dugu batere katalanismo edo independentismo garaturik.

Frantziako telebista kate publikoan ari zara. Zailtasunik izan duzu engaiamenduagatik?

Zailtasunak izan dira, bai. Kontseiluko adarraren presidente izendatu nautelarik, laster Puigdemont lehendakariaren ikustera joan ginen azaroaren 14an, Waterloon. Ordutik jakinarazi nion erredakzio buruari, erranez katalanezko informazio emankizunen aurkeztea utziko nuela; eta ez nuela gehiago gai politikorik landuko. Hori da France Television katean eskatzen den oinarrizko neurria politikan engaiatzen bada. Beraz, eskatua zena egin dut, baina, hara, zuzendaritza urrunago joan da. Iduriz Paristik ukan dei baten medioz, galdegin dute ez nezala gehiago batere parte har katalanez egin berri sailean. Argiki, gehiegikeria da.

Zer helburu duzue Errepublikaren Aldeko Kontseiluarekin?

Errepublikaren Aldeko Kontseilua, nolabait, erbesteratua den gobernua da. Helburua da erakunde baten ukaitea, sekula Generalitateak errepresioagatik ezin balu gehiago ibili. Gaur egun, 85.000 lagun inguruk izena emana dute Kontseiluan parte hartzeko, baina gehiago behar lirateke indar eta legitimitate gehiago emateko erbesteko gobernuari. Europako erakundeen, beste estatuengana joateko gisan; badu alde diplomatiko bat. Erbesteratuak auzibideetan ere laguntzen ditu Kontseiluak. Bestalde, eztabaida konstituziogilea lagundu behar du estatu edo herri berriaren antolakuntza pentsatzeko; e-errepublikan parte hartuko dute Kontseiluko kide guziek ondoko hilabeteetan. Aplikazio baten bidez izena eman dutenei iritzia eskatuko zaie, boza ematen ahalko dute.

Prefetura edo estatutik presiorik izan duzue?

Urtarrilaren 29an pausatu genuen otsailaren 29ko manifestaziorako jakinarazpena; beraz, ezin da erran zer etorriko den. Deklarazio txostena Perpinyako Herriko Etxearen sustenguarekin eta laguntzarekin egin da, baita Ekialdeko Pirinioetako Departamendu Kontseiluaren sustenguarekin ere. Aski sinesgaitza baita. Departamenduburua alderdi sozialistakoa baita, eta Perpinyako auzapeza, Errepublikanoen alderdikoa. Ipar Katalunian bada kontsentsu bat oinarrizko eskubideen inguruan, preso politikoak eta erbesteratuak badirela ezagutzeko. Tokiko hautetsiak azkarki mobilizatu dira Espainiaren jokamoldea salatzeko. RN alderdia da Puigdemonten etortzearen kontra agertu den bakarra.

Ipar Kataluniako gizartean aldaketarik sumatu duzu prozesua indartuz gerotik?

Bai, argiki, bereziki urriaren 1eko erreferendumetik goiti: Espainiako poliziaren bortizkeria irudiek, gero preso politikoek piztu dute sentimendu aski indartsua Ipar Katalunian. Gero, kasu, biztanleen gehiengoak ez du axolarik. Ez baita jakinean ere; Frantzian izanez komunikabideengandik ez baita batere erraza jakitea zuzen zer gertatzen den Hego Katalunian. Baina egin ditugun elkarretaratzeetan aise jende gehiago bazen, bizitasun handikoak, eta buru berri anitz.

Hego Kataluniak bazuena axolarik orain arte Ipar Kataluniaz?

Egia da modan garela bat-batean. Oroitu dira hor ginela. Anitzek uste dute sortu berriak garela, lehenagotik hor ginelarik independentzia prozesuan. Herri Katalanen mapan berriz agertu gara. Irrigarria da, gero eta turista gehiago heldu baitzaizkigu Hegoaldetik. Eskertzen gaituzte erreferendumeko boto kutxa eta paperengatik, Ipar Katalunian egon baitziren gorderik.

Zer izanen da otsailaren 29an?

50.000 eta 100.000 lagunen artean esperantza dugu. Ipar Kataluniako historiako manifestaziorik handiena izanen da. Kontzertuak izanen dira, besteak beste Ipar Kataluniako talde batzuekin. Eguerdian hasiko da mitina: Carles Puigdemont, Toni Comin, Clara Ponsatirekin eta beste alderdietako ordezkariekin.