"Bakearen unea da". Juan Manuel Santos Kolonbiako Gobernuko presidenteak hitz horiekin amaitu du gobernuak eta FARC-EP Kolonbiako Indar Armatu Iraultzaileek justizia trantsizionalaren arloan lortutako akordioaren aurkezpena. Horren arabera, bi aldeek akordioan bildu dute gatazkaren inguruko auzitegi berezi bat ezartzea, Kolonbiako konstituzioaren eta nazioarteko legeriaren arabera jokatuko duena.
Egia, erreparazioa eta indarkeria ez errepikatzeko bermeak beharrezkotzat jo ditu Santosek, eta auzitegi bereziak aintzat hartuko du hori zigorrak ezartzerakoan; gehienez hogei urteko espetxe zigorra ezarriko diete krimenen erruduntzat jo eta egiletza aitortzen ez dutenei, eta bost eta zortzi urte artekoa hala egiten dutenei.
Kolonbiako Estatuak, bestalde, amnistia "ahalik eta zabalena" emango du "delitu politikoengatik" zigortutakoei; ez dituzte hor sartuko gerra krimen, tortura, bahiketa, desagertze behartu, exekuzio, gizateriaren aurkako krimen edo indarkeria sexual kasuak.
Behin betiko akordioa sinatzeko epemuga ere adostu dute gobernuak eta FARCek: 2016ko martxoaren 23a. Gehienez, akordio hori izenpetu eta 60 egunera hasi beharko du FARCek armagabetzea; maiatzaren 23an, beraz.
Bi aldeak, pozik
Rodrigo Londoño Timochenko FARCeko buruzagiak eta Santosek bostekoa eman diote elkarri akordioaren aurkezpenaren amaieran, eta horiei batu zaie Raul Castro Kubako presidentea. Timochenkok nabarmendu du bake jurisdikzio berriak "gatazkaren alde guztiei" eragingo diela, ez soilik gerrillari, eta pozik agertu da akordioarekin.
Santosek FARCen urratsa aitortu du: "Arerioak gara, baina bide berean goaz". Santosen hitzetan, armagabetzean gerrillari "segurtasun berme guztiak ematea" dagokio gobernuari, eta garrantzitsutzat jo du sistema "extrajudizialik" ez adostu izana: "Beste gatazka armatu batzuentzat itxaropentsua izan daitekeen aurrekaria ezartzen ari gara".
Puntu gatazkatsua, desblokeatuta
Gobernuaren eta FARCen ordezkariek negoziatu dituzten puntuen artean, justizia trantsizionalarenean eman dute denbora gehien —2012ko azaroan hasi zituzten negoziazioak, eta puntu horrekin 2014ko ekainean hasi ziren—. Korapilo hori askatuta, ordea, alde biko su-etena eta akordioak bete eta egiaztatzeko mekanismoen ezarpenak hitzartzea faltako litzaieke.
Kolonbiako Memoria Historikoaren Zentro Nazionalak 2013an argitaratutako datuen arabera, gatazka armatuan 55 urtean 220.000 lagun hil zituzten, 27.000 bahitu, eta 25.000 desagerrarazi.
