Poe eta poeta

Prentsako kritikei azken paragrafotik ekiten diet, funtsezko zerbait esatekotan bertan aurkituko dudalakoan. Asteburuan, berriz, salbuespena egin eta Nagore Fernandezenean aurkitu dut denboran atzera eginarazi didan esaldia. «Edgar Allan Poek esango lukeenez, eserialdi bakar batean irakurtzeko obra da». Esanen nuke unibertsitate garaian behin baino gehiagotan entzun niola irakasle bati, Poeri egotziz ezin utzizko liburuen (edo lan laburren?) gailentasun eta defentsa.

Poek, baina, bazituen erregistro ez hain zerutiarrak ere. Kasualitatez honek harrapatu nau Poek William Ellery Channing-en lehen poema liburuari egindako iruzkina leitu berritan: «Alde du inork ez duela haren berririk. Berak poema deitzen dituen 63 gauzek osatzen dute liburua, eta berak hala direla uste izanen du seriotan. Akats klase guztiez beteta daude; haietako nagusia, hain zuzen, argitara eman izana da. Ez daude ingeles deitzen dugun horretan idatzita, akaso channingeraz».

Nathaniel Hawthorneren egunerokoen edizio bateko oinohar batean aurkitu ditut Poeren adierazpen ankerrok. Nik haiek nahiago Hawthorne lagunaren jarrera baino, haren isilean bereak eta asto beltzarenak idatzi baitzituen Channingen poesiaz, inoiz jakinen ez zelakoan.