Lemazain aldaketa Pentagonoan

Alderdi Demokratak AEBetako Kongresuaren kontrola galdu izanaren lehenbiziko biktimatzat jo dute Chuck Hagel, Defentsa idazkaria. Hagelek Barack Obama presidentearekin batera agerraldia egin zuen atzo Etxe Zurian, kargua utziko duela jakinarazteko. Ordurako, baina, gauza jakina zen, The New York Times-ek emana baitzuen erabaki horren berri, Etxe Zuriko iturri anonimoen filtrazioak aipatuta. Eta Obamak eta Hagelek geroago azaldutakoak baino xehetasun gehiago eman zituen egunkariak; izan ere, horren arabera, Hagelek «presiopean» utzi du kargua, eta presio horren arrazoiak omen dira presidentearekin dauzkan desadostasunak EI Estatu Islamikoaren aurkako borrokaren eta Sirian jarraitu beharreko estrategien inguruan. Hagelek karguari eusteko asmoa du, bere ordezkoa bermatu arte.

Alderdi Errepublikanokoa da Hagel; hain zuzen, Obamak bere segurtasun kabinetean daukan errepublikano bakarra. Demokraten ikuspuntutik, ordea, errepublikano adeitsua da, George W. Bushen agintaldian (2000-2008) kritiko agertu baitzen gobernu errepublikanoaren atzerri politikarekin, bereziki Irakeko inbasioarekin —nahiz eta senatuan alde bozkatu zuen—. Hagelek iazko otsailean hartu zuen kargua, Obamaren bigarren agintaldia hasi berritan, Leon Panetta ordezkatzeko. Atzoko agerraldian, Hagel hunkituta agertu zen, eta Obamak eta berak, bi hitzaldi laburrekin, loreak bota zizkioten elkarri. Defentsa idazkariaren kargu uztea adostutako erabaki gisa agertu zuen presidenteak, eta bien ustez horretarako «une egokia» ailegatu delako.

Hori bera adierazi dio The New York Times-i iturri anonimoetako batek, baina erreportajean azaldutako koadro orokorretik ondorioztatzen da presidentearen eta Defentsa idazkariaren artean desadostasunak izan direla, edo, gutxienez, konfiantza galera. The New York Times-ek oroitarazi duenez, Hagel izendatu zutenean Defentsako helburu nagusiak Afganistango erretiratzea eta Pentagonoko gastuaren murriztea kudeatzea ziren. «Iturriek azaldu dute Obamak Hagel kentzea erabaki duela Estatu Islamikoaren mehatxuak bertzelako gaitasunak dituen norbait ezartzeko eskatzen duelako». The New York Times-ek dio azken asteotan «Hagelen aholkulariek» espero zutela Defentsa idazkariak legealdi osoa beteko zuela karguan.

Egunkariak ere gainbegiratubat eman dio Hagelen eta Obamaren arteko harremanari. Dioenez, adiskide egin ziren biak senatari zirenean, Irakeko gerraren aurka zuten jarreragatik. Hala ere, Hagelek, saiatu arren, ez du lortu «Obamaren gertukoen artean» sartzea, eta Pentagonoan Defentsa idazkari sendo baten irudia sortzen saiatu bada ere, ez du lortu, bertzeak bertze, Obamak profil apaleko Defentsa idazkari bat nahi zuelako.

Senatuaren oniritzia

The New York Times-en arabera, abuztuan azaleratu ziren bien arteko desadostasunak. Etxe Zuriak ordura arte hartutako ildoaren kontra, Hagelek agerraldi batean erran zuen EI «berehalako mehatxu bat» zela AEBentzat. Iraken bonbardaketak hasita zeuzkaten ordurako, baina oraindik modu mugatuan eta estrategia argirik gabe. Horrekin batera, presidentearen segurtasun nazionalerako aholkulari Susan Riceri txosten bat bidali zion errateko zalantza handiak zituela Siriarako estrategiarekin, Baxar al-Assadi mesede egiten ari direlakoan.

Obamak Hagelen ordezkoa izendatu beharko du, baina ordezko horri Senatuak eman behar dio oniritzia, eta senatuan errepublikanoek dute gehiengoa. Horiek jada ohartarazi diote karguduna aldatzeaz gain, estrategia osoa «birplanteatu» ere egin beharko duela.