Tankeei buruzko erabakia «azkar» hartzeko eskatu du Ukrainak

Mendebaldeko herrialdeak ez dira ados jarri Leopard 2 tankeak Ukrainara bidali edo ez bidali. Alemania ari da erabakia blokeatzen, horien ekoizlea izaki teknikoki haren baimena behar baita horretarako. Kiev erasorako armak eskatzen ari da aspalditik, eta Europar Kontseilua, NATO Ipar Atlantikoko Itunaren Erakundea eta AEBak prest daude transferentzia hori ahalbidetzeko; Berlinek ez du argi ikusten, ordea. Boris Pistorius Defentsa ministroari iruditzen zaio Ukrainaren erasorako gaitasunaren gainetik defentsarakoa lehenetsi beharko luketela. Hori mahaigaineratu zuen atzo, AEBek Ramsteinen (Alemania) duten base militarrean, Kievi laguntza militarra ematen dioten herrialdeak koordinatzen dituen Ukrainaren Defentsarako Bitartekarien Taldearen bilera amaitu ondoren —ez dute adostu beste batzar baterako datarik—. Washingtonek eta beste aliatuek adierazi dute erabakia errespetatzen dutela.

Eta Ukraina baikor dago, Volodimir Zelenski presidentearen aholkulari Mikhailo Podoliaki iruditzen baitzaio Mendebaldeak azkenean «beharrezkoak» diren armak emango dizkiola Ukrainari. Dena den, atzo sare sozialetan idatzitako mezu batean etsipena ere agertu zuen, ohartarazi baitzuen Mendebaldearen «erabakitasunik ezaren ondorioz» gero eta ukrainar gehiago ari direla hiltzen, eta, hortaz, tankeei buruzko erabakia «azkar» hartzeko eskatu zien.

Alemaniako Defentsa ministroak adierazi zuen, hori bai, agindua eman duela tanke horiek nola dauden aztertzeko. Eta Oleksii Reznikov Ukrainako Defentsa ministroak Voice of America irratian esan zuen, herenegun iluntzean, Ukrainako tropek Leopard 2 tankeekin aritzeko prestakuntza jasoko dutela Polonian. «Horrekin hasiko gara, eta gero harago joango gara. Eman da lehen pausoa».

Eta Estoniako, Letoniako eta Lituaniako Atzerri ministroek mezu bateratu bat plazaratu zuten atzo sare sozialetan, eskatuz Alemaniari «berehala» bidaltzeko tankeak Ukrainara. «Beharrezkoa da Errusiaren erasoa gelditzeko, Ukrainari laguntzeko, eta Europan bakea azkar berrezartzeko», argudiatu zuten. Iruditzen zaie Alemaniak «erantzukizun berezia» duela alde horretatik, «Europako potentzia nagusia» den neurrian.

ZER DA LEOPARD 2A?

1970eko hamarkadaren amaieraz geroztik Alemaniak fabrikatzen duen tanke bat da Leopard 2a. 500 kilometroko autonomia du, eta orduko 68 kilometroko abiadura har dezake. 120 milimetroko kanoi bat da haren arma nagusia, eta bi metrailadore arin ere badauzka. Alemaniak ez ezik, Kanadak, Espainiak, Danimarkak, Finlandiak, Greziak, Norvegiak, Poloniak eta Suediak ere badituzte halako tankeak. Erabili izan dira, esaterako, Kosovon, Bosnian, Sirian —Turkiak—, eta Afganistanen.

ZERGATIK NAHI DITU UKRAINAK?

Ukraina aspalditik ari da esaten armamentu astuna behar duela Errusiari aurre egiteko. Ukrainako armadak ez ditu tanke asko, eta dituenak, gainera, Sobietar Batasunaren garaikoak edo hori desegin ondorengoak dira.

Zelenskik tanke horiek nahi ditu. Batetik, iruditzen zaiolako Errusiak erasoaldi handi bat hasiko duela hurrengo hilabeteetan; eta, bestetik, aliatu askok bezala pentsatzen duelako gerra lehenago bukatuko dela Errusia gudu zelaian mendean hartuz gero. Ukrainak esan izan du 300 tanke behar dituela lurrak berreskuratuz joateko; Mendebaldeko hainbat adituren arabera, berriz, ehun nahikoa izango lirateke horretarako.

Ukrainak Errusiaren indarrei aurre egin zien inbasioaren hasieran Kiev hiriburuan, eta, gero, kontraerasora jo du bai Kharkiv eskualdean, baita Khersonen ere, gerra frontean garaipen adierazgarriak lortuz.

ZEIN DA ARAZOA?

Alemania da tankeen ekoizlea, eta dozena bat inguru herrialdetara esportatu ditu. Herrialde horiek tankeak berriro esportatzeari betoa ezar diezaioke Berlinek, nahiz eta Poloniak iradoki duen beto hori saihestu daitekeela besterik gabe tankeak Ukrainara bidaliz. Dena den, beste bi aldagai hartu behar dira kontuan. Batetik, Alemaniak material militar ugari eman diola Ukrainari azken hilabeteetan —ibilgailu blindatuak barne—, nahiz eta herrialdeak tradizio antimilitarista duen Bigarren Mundu Gerraz geroztik; hau da, diskurtsoan ekilibristarena egin behar izan duela gobernuak. Horrekin lotuta, Alemanian problematikotzat jotzen dutela tankeak ematea, argia baita halakoek erasorako duten gaitasuna. Eta, bestetik, inbasioa hasi aurretik baino txikiagoak diren arren, Berlinek oraindik energiaren alorrean lotura batzuk dituela Errusiarekin.

ZEIN DA HALAKORIK EZ ERABILTZEKO ARGUDIOA?

Kontra dauden herrialdeen eta analisten esanetan, Ukrainari halako tankeak uzteak areagotu egingo luke NATOko kideek gatazkan duten parte hartzea, gerra Ukrainatik kanpo zabaltzeko arriskuarekin. Kievek azpimarratu izan du nazioarteak aitortutako mugen barruan soilik erabiliko lituzkeela tankeak.