Txinak ustez espioitzarako erabili dituen globoetako bat eraitsi dute AEBek

AEB Ameriketako Estatu Batuetako armadak herrialdeko aire eremuan zegoen Txinaren globoa eraitsi zuen atzo, Ozeano Atlantikora bidean zela, hango hedabideen eta Reuters albiste agentziaren arabera. Pentagonoak iragan asteartean detektatu zuen lehen aldiz objektu hori, eta, bi potentzien arteko beste krisi diplomatiko bat eragin ondoren, Joe Biden AEBetako presidenteak atzo erabaki zuen globo hori botatzeko agindua ematea. Defentsa Departamentuak asteon argudiatu du Pekinek espioitzarako erabili duela baloi hori; Txinako Gobernuak, aldiz, defendatu du «ikerketa zientifikoa» zuela helburu —besteak beste, «meteorologia kontuetarako»—.

AEBetako ipar-mendebaldean dagoen Montana estatuan atzeman zuten globoa lehen aldiz. «Leku delikatuen» gainetik pasatu zen; hain justu, Montana biztanleria dentsitate txikiena duten estatuetako bat da, eta armamentu nuklearreko hainbat gune daude han, esaterako. Hori bai, baloiak ez zuen «arrisku militar edo fisikorik», AEBetako Defentsa Departamentuak azaldurikoaren arabera. Halere, Pentagonoak esan zuen objektu horren mugimenduak «gertutik» aztertzen ari zirela.

Egunek aurrera egin ahala, baloia botatzeko aukera hizpidera ekarri zuten. AEBetako hedabideek azaldu dutenez, Biden bere aholkulariekin aukera horretaz eztabaidatzen aritu da egunotan, eta azkenean, globoa botatzea erabaki zuten, nahiz eta hasiera batean hori ez egitea adostu zuten.

Etxe Zuriak ezer jakinarazi ez zuen arren, atzoko ohartarazpen batzuek iradoki zuten baloia eraisteko operazioa antolatuta zegoela. Batetik, FAA Abiazioaren Administrazio Federalak Ipar Carolina eta Hego Carolina estatuetako hiru aireporturi agindu baitzien «aktibitateak gelditzeko»; eta, bigarrenik, Hego Carolinan herritarrei eskatu baitzieten globoari tiro ez egiteko.

Sare sozialetan zabalduriko bideoetan eta mezuetan ikusten eta irakurtzen denez, estatu horretako Myrtle hondartzaren gainean zegoenean bota zuten baloia; hegazkin bat hurbildu zen, eta lekukoek CNN telebista kateari azaldutakoaren arabera, «misil batek edo horren antzeko zerbaitek» eraitsi zuen objektua.

Krisi diplomatiko horren ondorioz, Antony Blinken AEBetako Estatu idazkariak atzeratu egin zuen gaur Pekinera egitekoa zuen bi eguneko bisita, eta adierazi zuen, herenegun, «garai egokia» denean joango dela hiri horretara.

AEBetako aire eremuan zegoen globoa bota aurretik, Pentagonoak jakinarazi zuen ustez Txinarena den beste baloi bat atzeman zuela Latinoamerikan; halere, ez zuen zehaztu zein herrialderen aire eremuan aurkitu zuten. Costa Ricako La Nación egunkariak argitaratu zuen herrialde horren aire eremuan zebilela.

«Lasaitasun» eskaria

Lerro hauek idazterako, Txinako Gobernuak ez zuen ezer adierazi bere globoetako bat eraistearen inguruan. Aldiz, gertakari horren aurretik, herrialde horretako Atzerri Ministerioak jakinarazi zuen, ohar baten bidez, «lasaitasuna mantentzeko» eta «epai okerrak saihesteko» eskatu ziola AEBetako Gobernuari.

Wang Yi Txinako Kanpo Aferetarako Batzorde Zentralaren zuzendaria Blinkenekin mintzatu zen atzoko ordu txikietan, eta AEBetako Estatu idazkariari esan zion «ezinbestekoa» dela «garaiz komunikatzea» eta «desadostasunak kontrolatzea».