Bilbao Ars Sacrum: Egurra eta soka.
Egitaraua: Johann Sebastian Bach-en Pasioa San Markoren arabera, BWV 247. Bakarlari, abesbatza eta orkestrarentzako oratorioa. Interpreteak: Conductus Ensemble. Zuzendaria: Andoni Sierra.Non: Gizakunde elizan.Noiz: Apirilaren 16an.Ikusmina sortu zuen Bilbao Ars Sacrumek erlijio zikloaren azkenetan aurkeztu zuen eta galduta omen zegoan J. S. Bachen Pasioa San Markoren arabera-k (eta zoritxarrez, denontzat lekurik ez elizan). Conductus Ensemblek eskaini zuen, Andoni Sierraren zuzendaritzapean. Eisenacheko konpositore bikainak bost nekaldi asmatu zituen, eta horietatik hiru desagertuta omen ziren oraindik. San Markorena, esaterako, Dresden hiriaren gainean aliatuek II. Mundu Gerran egin zuten bonbardaketaren eraginez ezabatu omen zen. Bada, aspalditik zebiltzanmusikologoak eta historiagileak pieza hori berreskuratzeko ahaleginetan, eta gaur egun esan daiteke, azken ikerketen ondorioz, nekaldiaren 50 aleetatik 25ek jatorrizko bertsioa izateko sinesgarritasuna dutela, den-denek berme osoa izan ez arren.
Eta Gizakunde elizan, Conductus Ensemblekoek lortu zuten Bachen usaina ematea, ez bakarrik partituragatik, interpretazioagatik ere bai. Izan ere, San Markoren pasioa ezagutzen ditugun beste nekaldien antzekoa da, bi zatitan banatua (garaian garaiko elizkizunen arabera). Partaideen eta egituraren aldetik parekotasun handiakditu. Hau da, nekaldiaren narratzaileak errezitaldienbitartez—tamalez ez dira jatorrizkoak— Jesusen azken uneak kontatzen ditu. Gurean Christian Zenker tenorrak kontakizunari zentzua eman zion, fraseatze bikainarekin, ebanjelariaren rolari tinbre atsegina emanez. Aldiz, Manfred Bittnerbaxu baritonoak ozenegi ekin zion Jesusen predikuari, nahiz eta tinbre oneko printzak adierazi. Beste nekaldietan azaltzen den maila lirikoa Markosenean ere agertzen da, etaikerlarien arabera, jatorrizkotzat onar daitezke. Hain zuzen, ariak edo ariosoak dira, eta ondo abestu zuten Lucia Gomez mezzoak, Jone Martenez sopranoak, birritan, Ariel Hernandezek bi ariatan, GabrielDiaz kontratenorrak eta Jesus Garcia Arejula baxuak.
Koralak dira, hain zuzen, nekaldien beste adierazpen erlijiosoak, eta fidagarriak dira oso. Abesbatzaren egitekoa zen hori, herriari irakasteko, moral pietistza eta eduki teologikoez igurtziz; deboziozko testuak, askotan himno zaharretatik ekarriak. Horren adibide parodikoa da hiru bider erabili den Haupt voll Blut und Wunden-en (Buru Odoltsua) musika zoragarria, bestelako testu desberdinekin osatua, edo Wach auf, oh Mensch (Itzartuzaitez, gizon). Bukatzeko, koru monumentalek —hasierako eta azken koroak jatorrizkoak omen ziren—herriaren partaidetza zekarten, bai narrazioaren ekintzan (hots, juduen jarrera adierazterako), bai kristauen debozioa aldarrikatzeko. Agerraldi luze honetan Conductus Ensembleko abesbatzak eta orkestrak interpretazio ona eskaini ziguten, Andoni Sierraren eskuetan, bikain.
