Albistea entzun

KRITIKA. Musika

Bidezidorretan organoa gidari

Marta Garcia -

2021eko azaroak 23

V. Bach Astea

Biolina: Larraitz Oiartzabal. Organoa: Ana Belen Garcia. Lekua: Donostiako Jesu eliza. Eguna: Azaroak 20.

Badira bost urte Donostiako Loiolako Erribera auzoko Jesu elizan Johann Sebastian Bach konpositoreari eskainitako aste musikala antolatzen dela. Nazioarteko artista ugari biltzen dira urtero barrokoaren maisulanak interpretatzeko, organo musikari beti toki berezia utziz. Iaz bertan behera geratu zen, eta, bizi dugun egoerari erreferentzia eginez, aurtengo edizioak In necessitatibus zailtasunean izenburua darama. Bada, behintzat, musikaren beharra, publiko ugari hurbildu baita lehen emanaldietara.

Larunbateko kontzertua Larraitz Oiartzabal biolin jotzaileak ireki zuen, Bachek 1703. eta 1720. urteen artean idatzi zuen biolin sortako lehen sonatarekin, BWV 1001. Birtuosismo handiko obra da, interpreteari ia atsedenik uzten ez diona. Oiartzabalek handitasunez hasi zuen Adagio-a; nahiz fugan eta Presto-an garbitasun falta pixka bat sumatu, erakustaldi ederra izan zen denera.

Ana Belen Garcia organistak hartu zion erreleboa gero, musika barrokoari eta, bereziki, Bachen musikari distira ateratzeko paregabea den Kleis organoan malgu bezain sendo. Preludioa eta fuga re minorren BWV 539 aurreko sonataren isla bikaina izan zen, funtsean biolin fugaren transkripzioa baita. Labirinto harmoniko txikia BWV 591 kutixi emankorra suertatu zen, paisaia tonal desberdinetan barrena, bide bakarretik erdigunerantz, Garcia gidari izanik bidexka malkarrenetatik ere begiak itxita barneratzeko moduan. Cothen-en zegoela idatzi zuen Bachek Preludioa eta fuga la minorren BWV 543, eta motibo azkarrez apaindu. Pedalierraren eta teklatuen hartu-emanean Garcia berriro ikusgarri aritu zen, baita berebiziko maisutasuna eskatzen duten kadentzia bizietan ere, sen ona eta norabide argia bateratuz.

Bukaeran biolina eta organoa elkartu ziren koroan, Biolin eta cembaloarentzako sonata do minorrean BWV 1017 interpretatzeko. Lehen Siciliano-an Oiartzabalek lerro dotorea marraztu zuen, Moneoren espazioa Erbarme dich ariaren malenkoniaz josiz, eta Allegro-a ere dantza gozagarria izan zen.

Sareko BERRIAzalea:

Irakurri berri duzun edukia eta antzekoak zure interesekoak badira, eskari bat egin nahi dizugu: Berria diruz babestea.

Zuk eta zure gisako sareko milaka irakurlek egindako ekarpenarekin, eduki gehiago eta hobeak sortuko ditugu. Eta, zuekin osatutako komunitateari esker, publizitateak eta erakundeen laguntzek bermatzen ez diguten bideragarritasuna lortuko dugu.

Euskarazko kazetaritza libre, ireki eta konprometitua eskaini nahi dizugu egunero; bizi zaren munduaren eta garaiaren berri ematen segitu.

Albiste gehiago

Musika estilo askotara zabaldu da trikitia azken urteotan. Irudian, Neomak taldearen kontzertu bat, Durangon (Bizkaia). ©RAUL BOGAJO / FOKU

INFERNURAINOKO SUSTRAIAK DITU

Olatz Enzunza Mallona

Euskal kulturan errotuta dauden musika tresnetako bat da trikitia. Euskal Herriko plazetan zein musika eskoletan bizi-bizirik dago oraindik ere, eta, tradizioa alde batera utzi gabe, musika estilo gehienetara ere zabaldu da azken hamarkadetan. Transmisioan dago gaur egun kezkarik handiena.
 ©IRATXE ETXEANDIA

«Trikitiaren errealitatea ez dator bat gizarteak irudikatzen duenarekin»

Olatz Enzunza Mallona

Trikitiaren ibilbidea eta iruditeria kolektiboa ari da ikertzen Gontzal Carrasco bere doktoretza tesian. Tradizioaz gainera, instrumentuaren «beste errealitate batzuk» erakusteko beharra dagoela nabaritu du.

 ©ANE GARCIA
Duvravka Ugresic, Bartzelonan, 2011n. ©ORIOL CLAVERA

Bueltarik gabeko erbestearen letrak

Andoni Imaz

Historiaren eta politikaren koordenatuetatik irakurri ohi da Dubravka Ugresic hil berriaren lana; izan ere, gai horiek erabat blaitzen dituzte Jugoslavia ohia desegin ondoren handik ihes egin zuen idazle kroaziarraren nobelak eta saiakerak.

Astekaria

Asteko gai hautatuekin osatutako albiste buletina. Astelehenero, ezinbesteko erreportajeak, elkarrizketak, iritziak eta kronikak zure posta elektronikoan.

Iruzkinak kargatzen...