Batzen gaituen bidea

Ez zuen inoiz hasi beharko, baina abian da Kataluniako buruzagi sozial eta politikoen aurkako epaiketa. Epaiketa historikoa oso hurbiletik jarraitzen ari gara Euskal Herrian, jakitun garelako demokrazia akusatuen aulkian esertzeak katalanei ez ezik guri ere zuzenean eragiten digula; demokraziaren aurkako erasoekin herritar guztion eskubideak daudelako jokoan.

Epaiketan, ordea, akusatuak ez dira euren buruak defendatzera joan, demokrazia errespetatzen ez duen estatu bat salatzera baizik. Eta lortzen ari dira. Izan ere, epaiketaren lehen egunetik argi ikusi dugu: Espainiako sistema politiko eta judiziala daude benetan akusatuen aulkian. Defentsak Estatua ari dira salatzen, eta Fiskaltza eta Vox Estatuaren defentsa egiten ari dira. Gero eta adierazpen gehiago entzun, batekoenak zein bestekoenak, orduan eta argiago berresten ari gara ideia hori. Erabat agerian geratzen ari da, beste behin ere, Espainiako estatuaren defizit demokratikoa eta auzi politikoei konponbide politiko eta demokratikoak emateko borondate falta.

Prozesu judizial honetan, oinarrizko eskubideak urratu dira: adierazpen askatasuna, askatasun ideologikoa, manifestazio eskubidea, biltzeko eskubidea, greba eskubidea... Auzi honetan, argi eta garbi, eskubide horien erabilera jazartzen ari dira. Herri mobilizazioa eta disidentzia politikoa kriminalizatzen saiatzen ari dira.

Guk, ordea, ezin dugu onartu oinarrizko eskubideen murrizketarik. Ez Katalunian, ez Euskal Herrian, ez inon. Oinarrizko eskubideen murrizketen aurrean adi egon behar dugu, eta zorrotz zaindu behar ditugu eskubide horiek, eta erabili ere bai; hain justu, Jordi Cuixart Omnium Culturaleko presidenteak esan bezala, «eskubideak erabiliz defendatzen» baitira. Hormak eta harresiak ez ditugu maite, baina beharrezkoa bada, oinarrizko eskubideen eta askatasunen defentsan eta injustiziaren kontra giza harresiak osatzen jarraituko dugu. Izan ere, ez dugu oinarrizko eskubideak errespetatzen ez dituen inongo erregimenean bizi nahi. Benetako demokrazia batean bizi nahi dugu.

Epaiketan zehar ere ikusi dugu: 12 akusatuekin batera, Fiskaltzak, Estatuaren abokatutzak eta Vox alderdiak erabakitzeko eskubidea ere epaitu eta zigortu nahi dute. Eta herritarrok ozen esan eta erakutsi dugu kalean, behin eta berriz; erabakitzeko eskubidea ez da delitua, autodeterminazio eskubidea ez da delitua. Bozkatzea ezin da inoiz delitu izan.

Alderantziz, erabakitzeko eskubiderik gabe, ez dago demokraziarik. Mundu justuago bat eraikitzeko oinarria da. Bozkatzea konponbiderako giltza da. Eskozian, Quebecen, Ipar Irlandan, Katalunian, Euskal Herrian eta edonon. Badakigu batzuek oztopoz bete nahi dutela erabakiaren bidea, baina ziur gaude, elkarlanaren bidez, herrien arteko elkarlanaren bidez, eta euskaldunon arteko elkarlanaren bidez, traba horiek guztiak gainditu ahal izango ditugula.

Lurraldearen zatiezintasuna oinarrizko eskubideen gainetik jartzen duen erregimen baten aurrean, bestelako zoru baten gainean eraiki behar dugu euskal herritarrok gure etorkizuna, denon artean, auzolanean. Zoru hori osatzea da datozen hilabeteetako benetako erronka. Ez gara hutsetik abiatzen.

Hamaika dira azken hilabeteotan, herri erantzun gisa, Kataluniara bidali ditugun elkartasunezko besarkadak: manifestazio jendetsuak, elkarretaratzeak herriz herri, hitzaldiak, mahai-inguruak, Bartzelonara bidaiak, ikus-entzunezkoak, gutunak, mezuak... Azken besarkadak aurrez aurre emateko aukera izan dugu, gainera; Puigdemont presidentearen arreba Montse Puigdemonti, Donostiako aterki horien manifestazioan, eta Quim Torra Kataluniako presidenteari, duela bizpa hiru aste Agirre lehendakariak eta Companys presidenteak elkarrekin erbestera egindako bidearen oroimen ekitaldian. Duela 80 urte elkarrekin egin genuen exiliorako bidea; gaur, askatasunerako bidea dagokigu elkarrekin egitea.

Bide batez, artikulu hau baliatu nahi dugu besarkada handi bana bidaltzeko aurrez aurre egon ezin garen eta akusatuen aulkian zaudeten guztiei, eta, bereziki, bidegabeki preso zaudetenei eta zuen senideei. Une zail hauetan, Jordi Cuixart, Jordi Sanchez, Oriol Junqueras, Joaquim Forn, Josep Rull, Dolors Bassa, Jordi Turull, Raül Romeva eta Carme Forcadell, jaso ezazue besarkada bero bat, euskal herritarron elkartasunez eta kemenez betea. Ez zaudete bakarrik. Zuen duintasunak indarra ematen digu eta zuen lezioek determinazioa.

Aurretik esploratu gabeko bideak irekitzea dagokigu orain. Gure premisa da askatasunera eramango gaituen bidea elkarrekin egitea; nork bere urratsak eginez, baina elkarri eskua emanda. Horregatik, datorren martxoaren 16an Madrilgo manifestazioan izango gara, ANC, Omnium Cultural eta mobilizazioarekin bat egin duten hamaika eragile sozial eta politikorekin batera, Espainiako estatuaren errepresio bidegabe eta neurrigabea irmoki salatzeko eta auzi politikoei konponbide politiko eta demokratikoak eman behar zaizkiela aldarrikatzeko. Elkarrekin.

Era berean, martxoaren 31rako Bilboko Euskalduna jauregian ekitaldi berezia antolatzen ari gara. Orain arte lortu dugunari balioa emateko eta etapa berri bati ekiteko. Erabakitzeko pauso berriak eta eraginkorrak emateko garaia delako. Elkartasunetik elkarlanera pasatuz, jarraituko dugu argiztatzen Katalunia eta Euskal Herria batzen gaituen bidea.