Albistea entzun

Koronabirusa. ZIENTZIA PENTSALDIAN

D bitamina

Miren Basaras Ibarzabal - Mikrobiologiako irakasle titularra EHUn

2021eko urtarrilak 26

SARS-CoV-2 birusak agerian utzi duena da kutsatutako guztiek ez dutela modu berean garatzen gaixotasuna. Horren zergatia bilatzea zaila da eta argi dagoena da faktore askok parte hartzen dutela gaixotasunaren garapen ezberdin horretan.

Horietariko faktore bat elikadura izan daiteke eta, horren barnean, badirudi D bitaminaren mailak parte hartzen omen duela. D bitamina, izatez, aitzindari ez aktibo bat da, gibelean sortzen dena, kalzifediol izena izanik, eta hori aktibo bihurtzen da larruazalaren azpian eguzki-argiaren eraginaren ondoren. Baina gure sistema immuneko beste zelula batzuek ere, hala nola makrofagoak eta zelula dendritikoak, badirudi aktibatu egin dezaketela D bitamina hori. Azken finean, bitamina aktibatu ondoren bere funtzioak betetzen hasiko litzateke.

Gorputzaren barnean bitamina honek hainbat funtzio ditu. Alde batetik, kaltzioa hezurretan finkatzen laguntzen du, osteoporosia eta errakitismoa ekidinez. Baina, bestetik, bitamina honek duen beste funtzio garrantzitsu bat da bere ekintza immunomodulatzailea, hau da, gure sistema immunea edo babes sistema hori modulatu edo doitzea. Ezin da ahaztu COVID-19 gaixotasunean agertzen den arazo larri bat dela sistema immunearen ezohiko aktibazioa, zitokinen ekaitza eraginez eta, horren ondorioz, bakoitzaren sistema immunea babestu ordez bere buruaren kontra doa, gaixotasunaren larritasuna areagotuz.

Azken hilabeteotan hainbat ikerketa egin dira D bitaminaren mailaren eta arnasbideko gaixotasunen artean, eta ikusi da bitaminaren maila egokiak asmaren edo biriketako gaixotasun buxatzaile kronikoaren gaizkiagotzeak gutxitzen duela.

Horri helduta, Plos One aldizkari zientifikoan argitaratutako lan batean aipatzen da odoleko kalzifediol maila altuak erlazionatzen omen direla koronabirusaren positibotasun baxuago batekin. Gainera, beste hainbat ikerketatan, COVID-19 gaixotasunagatik ospitaleratutako pazienteei D bitaminaren gehigarria emanez, ikusi dute larriagotu diren pazienteak eta zainketa intentsiboko unitatera eraman behar izan direnak proportzioz askoz ere gutxiago direla, %2 hain zuzen ere; gehigarria hartu ez zutenen taldean, berriz, pazienteen %50. D bitaminaren sistema aktibatuz gero COVID-19 gaixotasuna duten pazienteei gaixotasuna larritzeko arriskua murriztuko litzatekeela dioen hipotesia bermatzen dute datu horiek.

Azken emaitza hauek duten arazo printzipalena da aztertutako pazienteen kopurua ez dela handia eta, beraz, oraingoz ebidentzia zientifikoak sendoagoa izan beharko luke hori guztia onartzeko.

Bitamina honen eskasia izateko arrisku handiena duten pertsonak dira adinekoak (eguzkia hartzean bitamina hori ez dutelako ondo sortzen), gizenak (koipeak bitamina bahitzen duelako, odolera ailegatu gabe), gaixotasun kronikoak dituztenak, besteak beste. Talde hauek bat datoz COVID-19aren forma larriak izan ditzaketenekin.

Azkeneko egunetan Frantzian sei elkarte medikok eta hainbat zientzialarik D bitamina errezetatzea eskatzen dute eta herritarrak bitaminaren gehigarriak hartzera animatu dituzte.

Gaixotasun honen kontrolean denak gehitzen du eta, momentuz, dieta osasuntsua hartzea, bitamina hori duten elikagaiak kontsumitzea ere bada neurri egoki bat.

Sareko BERRIAzalea:

Irakurri berri duzun edukia eta antzekoak zure interesekoak badira, eskari bat egin nahi dizugu: Berria diruz babestea.

Zuk eta zure gisako sareko milaka irakurlek egindako ekarpenarekin, eduki gehiago eta hobeak sortuko ditugu. Eta, zuekin osatutako komunitateari esker, publizitateak eta erakundeen laguntzek bermatzen ez diguten bideragarritasuna lortuko dugu.

Euskarazko kazetaritza libre, ireki eta konprometitua eskaini nahi dizugu egunero; bizi zaren munduaren eta garaiaren berri ematen segitu.

Albiste gehiago

Martxelo eta Amagoia: lekuko aldaketa

«Kazetaritza egitea: hori da gure funtzioa»

Arantxa Iraola

Neurria ondo hartua diote elkarri. Otamendik 30 urte egin ditu zuzendari; Mujikak erredakzioko taupaden erritmoan egin du lan ibilbidea, eta, orain, arduraz hartu du zuzendari izateko «erronka». BERRIAren 20. urteurrenarekin batera dator aldaketa, egunkaria berritzeko ahalegin betean.
Martxelo Otamendi, Amagoia Mujika Tolaretxipi eta Beatriz Zabalondo ondoan dituela, atzo. ©JON URBE / FOKU

Amagoia Mujika Tolaretxipik hartuko du Martxelo Otamendiren tokia

Jon Ordoñez - Arantxa Iraola

Erretiroa hartuko du Otamendik, 30 urtean 'Euskaldunon Egunkaria'-ren eta BERRIAren gidaria izan eta gero. Hedabide bietan zaildutako kazetaria da zuzendari berria; zuzendariorde egin ditu urteok
Lasterbidean lasterketako korrikalariak, atzo, Villabona-Amasan. ©AITOR KARASATORRE / FOKU

Lasterbidean egin dute, euskal presoen eskubideen aldeko lasterketa

Mikel Elkoroberezibar Beloki

Pertsona ugarik egin dute korrika Villabona-Amasan; hainbat kontzertu ere egin dituzte. BERRIA izan da lasterketaren laguntzaileetako bat

Euskal Eskola Publikoaren Jaiaren aurkezpena, Mungian. ©Aritz Loiola / Foku

Publikoa, 30. aldiz babestua

Isabel Jaurena

Euskal Eskola Publikoaren Jaia ospatuko dute gaur, Mungian. Bestaren bitartez eskola publikoaren aldeko aldarria egitea da ekitaldiaren helburu nagusietako bat.

Astekaria

Asteko gai hautatuekin osatutako albiste buletina. Astelehenero, ezinbesteko erreportajeak, elkarrizketak, iritziak eta kronikak zure posta elektronikoan.

Iruzkinak kargatzen...