Albistea entzun

«Koldarkeria handia egon da, eta ezjakintasuna»

Txaro Arteaga. Emakundeko zuzendaria zen andreak kalera irten zirenean; haien alboan agertzea ebatzi zuen, baina onartu du antzuak izan zirela haien alde egiteko gainerako saioak.
BERRIA Tamaina handiagoan ikusi

A. Iraola -

2021eko irailak 7 - Oiartzun

Erretiroa hartuta, utziak ditu eginkizun publiko asko Txaro Arteagak, baina Emakundeko zuzendaria zen emakumeek alardean parte hartzeko hautua egin zutenean, eta tarte bat hartu nahi izan du zer gertatu zen oroitzeko, eta ordutik jazo den guztiak ekarri dizkion gogoetak plazaratzeko. Eta argi du: instituzio eta talde politikoen partetik, oro har, aldarri parekidearen aldeko babesa apalegia izan da beti. «Babesa formala izan da, baina ez da izan erreala». Eta sostengu formal hori, gainera, herrietako bertako erakundeetatik apartekoa izan da gehienetan, udalek hasieratik erakutsi baitzuten kontrako jarrera. Andreen aldarriaren egokitasuna ulertzeko ezintasuna ikusi zuen zenbait agintarirengan, feminismoan hezi gabeko begirada motza: «Garai hartako Irungo alkatea, adibidez, Alberto Buen Lacambra, Emakundera eta dena etorri zen, nik esplika niezaion; baina ez zuen ulertzen». Jarrera larriagoak ere ikusi ditu beste hainbatengan: «Egungo alkate Santanok berak esan zidan bazekiela arrazoi zutela emakumeek, baina politikoki ez zitzaiola interesatzen». Bi gaitzen sintomak ikusi ditu: «Koldarkeria handia egon da, eta ezjakintasuna».

Xalo oroitu da gatazka lehertu berriaz: «Uste genuen oraindik konpondu egingo zela». Eusko Jaurlaritzaren izenean ari zen bera, teorian onartu behar zioten itzal bat berak hasieratik andreen aldarriari erakutsi zion onespenari —EAEko Arartekoa ere ondoan zuen—, baina bere hitzak ez zuela deusetarako balio sentiarazi zioten usu. Harriak oroitzen ditu Irun eta Hondarribira egin zituen bisitetan; irainak eta mespretxuak. Gobernuak beti babesa eman ziola esan du, baina eskatu ziotela hasieran jarrera epelagoa: «Esan zidaten adierazpenen bat-edo egiteko andreen alde, baina ez joateko». Ez zien jaramonik egin: «Argi nuen andreak kalean zeudela borroka horretan, eta hor egon behar nuela nik ere».

Alderdien interesen arabera

Gatazka bideratze aldera egin zituen ahaleginen artean, hainbat ditu gogoan. 1996an bertan, adibidez, Irunen andreen aldarriarekin lehertu zen gatazkaren harira, lortu zuen Hondarribira emakumeei babesa ematera joatea Eusko Legebiltzarreko talde politiko guztietako ordezkari andreak. «Han geunden parlamentariak, sailburuordeak, baina alkateak agurtu ere ez gintuen egin...», oroitu du. Jabetzen hasi zen egoeraren larriaz, eta zubiak eraikitzeko zailtasunez.

Talde politikoak hautsita ikusi ditu sarri gaiaren harira, baina agintea dutenen artean, beti gailendu da baztertzaileekiko jarrera ulerbera. «Eta argi ikusi nuen hori egiten zutela alderdikeriarengatik; botoengatik». 2005ean Berdintasun Legean propio alardeen gatazkan aplikatzeko jarraibideak eman zituzten, baina horrek ere ez du oraingoz egoera bideratzeko balio izan. Uste du honek guztiak funtsean erakusten dituela «feminismoan» azaleko aldarriak besterik txertatuak ez dituen gizarte baten ajeak. «Ezagutza falta da feminismoaren arloan, eta kontzientzia».

Sareko BERRIAzalea:

Irakurri berri duzun edukia eta antzekoak zure interesekoak badira, eskari bat egin nahi dizugu: Berria diruz babestea.

Zuk eta zure gisako sareko milaka irakurlek egindako ekarpenarekin, eduki gehiago eta hobeak sortuko ditugu. Eta, zuekin osatutako komunitateari esker, publizitateak eta erakundeen laguntzek bermatzen ez diguten bideragarritasuna lortuko dugu.

Euskarazko kazetaritza libre, ireki eta konprometitua eskaini nahi dizugu egunero; bizi zaren munduaren eta garaiaren berri ematen segitu.

Albiste gehiago

Donostia ospitalea, artxiboko irudi batean. ©JON URBE / FOKU

Lehen azterketen arabera, Donostian ospitaleraturiko andreak ez du ebolarik

Edurne Begiristain Arantxa Iraola

Eria ondo dagoela eta herritarrentzako arriskurik ez dela esan du Xabier Zubeldia medikuak. Gaitz tropikaletarako protokoloa martxan dute
Nekane Arratibel irakasle eta ikertzaileak <em>Zer behar dute gazteek?</em> jardunaldietan parte hartu zuen atzo, Bilbon. ©OSKAR MATXIN EDESA / FOKU

Euskara, gazteen ikuspegitik

Olatz Silva Rodrigo

Lehen mailako ikasleen profil linguistikoa ezagutzeko ikerketa egin du Mondragon Unibertsitateak. Azterlanaren arabera, testuinguruak eragina dauka gazteen hizkuntza ohituretan eta hautuetan
 ©OSKAR MATXIN EDESA / FOKU

«Periferia maiz deserosoa da, eta injustizia ere bada»

Gotzon Hermosilla

Euskarari eta euskal kulturari dagokionez periferian dauden gazteek «euren zentroak» sortzen dituztela azaldu du Jauregizuriak, eta hori «balioetsi» behar delakoan dago.
Maialen Mazonen hilketa salatzeko astelehenean Gasteizen egin zuten elkarretaratzeko irudi bat. ©JAIZKI FONTANEDA / FOKU

Indarkeria matxistaren biktimak babesteko protokoloa gogortu dute

Javi West Larrañaga

Gasteizko hilketagatik aldatu dute protokoloa Araban, urruntze agindua urratzen dutenak atxilotzeko, Bizkaian eta Gipuzkoan egiten den legez

Astekaria

Asteko gai hautatuekin osatutako albiste buletina. Astelehenero, ezinbesteko erreportajeak, elkarrizketak, iritziak eta kronikak zure posta elektronikoan.

Iruzkinak kargatzen...