«'Inork ez nau aholkatu'. Sentimendu hori ohikoa da: bakardadearena»

«Bi hilabete besterik ez zuela, oso gaizki jarri zen. Bi aste egin zituen koman, eta esan zidaten itsu gera zitekeela, ohean gera zitekeela, zunda gastriko bat eduki beharko zuela akaso beti». Maite Urgoitia da solaskidea, semeak jaio berritan izan zituen arazoak hizpide. Horien sorburuan erditzean izandako zailtasunak egon zirela pentsatu izan du beti, baina idorrak izan ziren medikuen azalpenak. «Inork ez zidan deus argitu inoiz». Diagnostikoa aiseago ebaki zuten: «Garuneko paralisia». Umea jaio berritan osagileek egindako pronostikorik ilunenak ez dira bete, baina 13 urte ditu egun mutikoak, eta arazoak: fisikoak eta kognitiboak. Derion (Bizkaia) bizi da Urgoitia, eta, haurrari laguntzeko bidean, eskualdean gaixotasun arraroen eta mendekotasunen inguruan ardaztutako elkartea izan du abaro: Gure Señeak. «Izan ere, ez nekien nora jo». Eta osasun sistemak ematen duen erantzuna motza dela uste du. Adibide bat: arreta goiztiarra behar izaten dute paralisiak jotako umeek, eta haren haurra txikia zela, bermatuta zegoen 0-3 adin tartean. «Baina urtea ongi beteta hasi zen; inork ez ninduen gidatu, inork ez ninduen bideratu. Hilabete garrantzitsuak galdu ziren hor».

Haurrak hobekuntza asko zentro pribatuetan garatutako terapien bidez lortu dituela onartu du Urgoitik: «Osasun sistema publikoak ematen didana gutxien-gutxienekoa da». Bide horretan, Gure Señeak elkartearen laguntza ezinbestekoa izan duela onartu du. Izan ere, arta handia behar du semeak, eta lan ere ezin du edonon eta edonola egin. «Etxeak garbitzen ibiltzen naiz. Joaten banaiz, pagatu egiten didate; bestela, ez».

Luisma Landaluzek 20 urteko semea du, oraindik izenik jarri ez dioten gaitz batek joa, mendekotasun larriekin: «Ez du batere autonomiarik». Gure Señeak elkartearen parte da hura ere, eta Urgoitik hizpide duen arazoa adi aztertu beharko litzatekeela uste du. «Norbaitek errepatu behar lioke familiok izaten dugun pobretze mailari». Argi du arta osoago bat lortzeko prozesuan aztertu beharko litzatekeela. «Izan ere, zalantza erabatekoan bizitzea tokatu zaigu egoerotan gauden familioi. Eta bakarrik sentitu gara usu: basamortua zeharkatu beharrean», azaldu du. «Zenbat ate jo ote ditugu! Pribatuak, publikoak: guztiak. Baina hezkuntzan edo sistema soziosanitarioan ez dago inor gure umearen ikuspegi globala eman eta gida gaitzakeenik. Guk urteak egin ditugu itsu-itsuan: ahal izan duguna egiten. Batera joan, bestera joan... Askotan dirutzak utzita! 'Inork ez nau gidatu; inork ez nau aholkatu'. Sentimendu hori ohikoa da: bakardadearena. Horregatik jarri genuen martxan Gure Señeak». Indarrak batze aldera, Bizipozan ere badaude.

Izan ere, arta osoa bermatzeko dago: gabezien zerrenda luzea dute. Hara Urgoitiren kexa, berri-berria: semea Bigarren Hezkuntzan hasi da, eta urritu egin dira mugitzeko eta hitz egiteko gaitasunetan hobetzeko lehen jasotzen zituen zerbitzuak. «Derrigorrezkoa da hezkuntza, eta ez dira derrigorrezkoak haiek dituzten aparteko behar guztiak? Hor zerbaitek kale egiten du: ez zait bidezkoa iruditzen». Bat dator Landaluze: «Sistemak erabiltzen dituen protokoloak oso zurrunak dira, eta umeok protokolo horietan ez dira ongi egokitzen. Orduan, beti ibili behar dugu borrokan. Akigarria da». Gainera, uxatzen dituen sistema batean sentitzen dira maiz. «Diru laguntzak eskatzeko prozedurak, esaterako, mataza konplexua dira».

Bihar: LGTBfobia pairatzeko arriskua duten haur eta nerabeak.