«Irakasleak konturatzen dira ez dela hain zaila estereotipoak apurtzea»

Hiru adar ditu Eusko Jaurlaritzaren Berdindu zerbitzuak, zerbitzu hori jasotzen dutenen arabera: Berdindu Pertsonak, Berdindu Familiak eta Berdindu Eskolak. Azken horretan egiten du behar Mireia Cifuentes sexologoak (Durango, Bizkaia, 1989), ikastetxeei aniztasun afektibo-sexualaz aholkularitza zerbitzua eskainiz eta irakasleei baliabide teoriko eta praktikoak emanez.

Nolako gabeziak edo zailtasunak izaten dituzte irakasleek sexu aniztasuna landu behar dutenean?

Baliabide falta izateaz gain, zailtasunak izaten dituzte egoera jakin batzuei aurre egin behar dietenean. Bestalde, beldur handiak izaten dute gai horiek jorratzeko, normalean hitz egiten hasiz gero desagertzen direnak. Konturatzen dira ez dela hain zaila sexu aniztasunaren gaia lantzea eta estereotipoak apurtzea ikuspegia apur bat zabalduz gero.

Gurasoak ere beldur izaten dira? Nolako erreakzioak izaten dituzte?

Batzuetan, gurasoek izaten dituzten beldurrak eta irakasleek dituztenak ez dira hain desberdinak. Irakasleak beldur izaten dira familiek nola erreakzionatuko duten jakitean eskolan horrelako gaiak jorratzen dituztela, eta familiak, berriz, beldur dira irakasleek nola jorratuko ote dituzten gai horiek. Baina ez da hainbesterako izaten.

Berriki plazaratu den ikerketan aurrerapausoak sumatzen dira ikasleen jarreretan sexu aniztasunari dagokionez, baina kezkatzeko moduko jokabide batzuk ere bai. Zuk nola ikusten duzu gaia?

Nik pentsatu nahi dut aurrera egin dugula, baina oraindik asko dago egiteko. Oso argi dago politikoki zuzena omen den horren geruza hor dagoela eta ikasleek erreferentziak falta dituztela. Oraindik ere bitasunean hezten ditugu umeak: neskak horrelakoak dira, eta mutilak, aldiz, halakoak. Estereotipo horretatik ateratzen diren pertsona guztiak epaituak izaten dira. Orain ez ditugu neskak arrosaz eta mutilak urdinez janzten, baina, oraindik ere, neskekin ibiltzen den mutila maritxutzat jotzen da.

Ikerketan oso argi gelditzen da mutilek askoz barneratuagoak dituztela jokabide homofoboak.

Matxismoa oso sartuta dago. Egia da aurrerapauso handiak eman direla, baina oraindik ere femeninotzat hartzen diren gauzak bigarren mailakotzat jotzen dira. Hortaz, mutilek ezaugarri horietako bat barneratzen dutenean, egurra ematen diete. Ezaugarri maskulinoak barneratzen dituzten neskak ez dira hain gutxietsiak izaten, baina horretan ere badago beste arrazoi bat, alegia, neska lesbianak ere bigarren mailakotzat jotzen direla.