Carles Puigdemont Kataluniako Generalitateko presidente izandakoaren eta Toni Comin eta Clara Ponsati Kataluniako Gobernuko kontseilari ohien immunitateari buruzko auzi saio erabakigarria egiten ari da EB Europako Batasuneko Auzitegi Orokorra. Europako Parlamentuko abokatu Norbert Lorenzek hartu du lehen hitza, eta esan du ganberak «behar bezala» tratatu dituela auzi jartzaileak. «Europako Parlamentuak eserlekua izateko baimena eman zien [eurodiputatu katalanei] 2020ko urtarrilean, ziur asko legez kanpo eskuratzeko aukera emateraino, EBko Auzitegi Orokorraren epai baten arabera», zehaztu du Lorenzek saioaren hasieran, eta erantsi Europako Parlamentuak ez duela «inoiz» jaso buruzagi independentistak Espainian parlamentari «izendatzeko edo hautatu izanaren jakinarazpenik».
Talde komunitarioko Auzitegi Orokorraren 2022ko uztailaren 6ko epaiari lotzen zaio EBko ganberaren defentsa. Epai horrek atzera botatzen zuen Puigdemontek Europako Parlamentuaren aurka aurkeztutako helegitea, eurodiputatu gisa ez onartzeagatik. Horrela, EBko Auzitegi Orokorrak iritzi zion Europako Parlamentuak ez zuela «beste erremediorik» buruzagi independentistei europarlamentari izaera ukatzea baino, Espainiako Hauteskunde Batzorde Zentralak ez zituelako sartu Espainian hautatutako ordezkarien zerrendan.
Ikusi gehiago:Puigdemonten immunitateari buruzko auzi saio erabakigarria gaur
Hala ere, epai horrek ez zuen ondorio juridikorik izan; izan ere, 2019ko abenduaren 19a baino lehen, EBko Justizia Auzitegiak adierazi zuen ERC Esquerra Republicanako presidente Oriol Junquerasek eurodiputatu gisa aitortua izan behar zuela, Espainiako Hauteskunde Batzordeak Europako azken hauteskundeetako emaitzak ofizialki argitaratu zituenetik, hau da, aurreko ekainaren 13tik.
Gonzalo Boye presidente ohiaren abokatuak Puigdemont, Comin eta Ponsati eurodiputatu izateko bidea urratzen duen epaian oinarritu du bere hitzaldia. EBko Auzitegi Nagusian argudiatu du sedizio delituaren erreformak «agerian» uzten duela buruzagi independentistek «jazarpen politikoa» pairatzen dutela, Espainian prozesu subiranistaren aurka epaitu ahal izateko. «Agerikoa eta nabarmena da Espainiako hainbat ministrok eta gobernuko presidenteak berak, [Pedro] Sanchez jaunak, esan dutela Zigor Kodearen erreforma Puigdemont Espainiaratzea lortzeko dela», adierazi du Boyek, eta, jarraian, auzia aztertzen ari diren magistratuei galdera hau egin die: «Ezagutzen duzue Zigor Kodea aldatzearen truke euroagindua lortzea helburu duen EBko kide den estaturik? Nik hau [Espainia] bakarrik ezagutzen dut».
Boyek argudio hori azpimarratu du, esanez bai bera bai Puigdemont Pegasus programarekin «zelatatu» zituztela. Zehazki, nabarmendu du ekintza hori Europako Parlamentuak «ezagutzen» duela, auziaren inguruan sortu duen ikerketa batzordean aztertzen ari baita. Hain justu, Europako Parlamentuko Ikerketa Batzordeak txosten bat egin berri du Pegasus softwarearen bidezko espioitza auziari buruz, eta lehen zirriborroak zehazten du ez dutela egiaztatu zelataturiko Kataluniako buruzagi independentistak «mehatxu» zirenik Espainiako Estatuaren segurtasunarentzat. Bide horretan, Sophie in 't Veld Herbehereetako eurodiputatu liberalak idatzitako zirriborroaren arabera, ez dirudi espioitza kasuek «berehalako eragina izan zutenik edo segurtasun nazionalerako edo estatuaren integraziorako berehalako mehatxua izan zitezkeenik».
Ikusi gehiago: Europako Parlamentuak ez du egiaztatu zelatatutako kataluniarrak «mehatxu» zirenik Espainiaren segurtasunarentzat
Eurodiputatuek immunitate parlamentarioari eutsi behar diotela babesteko, politikari katalanen aurkako «jazarpen politikoaren» argudioa babesteaz gain, Puigdemonten defentsak sedizioaren indargabetzea azaldu du, EBko estatu kide guztietan tipifikatuta ez dagoen delitu bat delako, eta, beraz, Boyeren arabera, horrek ez luke baliozkoa izan behar atxilotzeko eta bere burua entregatzeko Europako agindua betetzeko.
Ondorioak aztertzeko beharra
Espainiako Zigor Kodearen erreforma gauzatzen bada, hiru eurodiputatuek izango lituzketen ondorioak «aztertu» beharko liratekeela esan du, bereziki Ponsatirenak, Boyeren esanetan: sedizio delitua egozten diote hari; Puigdemonti eta Comini, berriz, delitu horrez gain, diru publikoa bidegabe erabiltzea leporatzen diete.
Bestalde, defentsak zalantzan jarri du Espainiako Auzitegi Gorenak judizial eskuduna izatea Europako Parlamentuak 2021eko martxoan hiru politikari independentistak Espainian epaitu ahal izateko onartu zituen erregu eskaerak tramitatzeko. Aldi berean, Boyek Europako Parlamentuari leporatu dio Puigdemont eta Junts Per Catalunyako beste bi eurodiputatuei immunitatea kendu aurretik ebaluatu ez izana. Azkenik, defentsak zalantzan jarri du immunitateen etendura bermatu zuten txostenak idazteko ardura duen Europako Parlamentuko Auzi Juridikoen Batzordearen «inpartzialtasuna».
