Joan den ostiralean estreinatu zen Paul Urkijoren Irati filma Hego Euskal Herriko zinemetan, eta harrera beroa izan du: euskarazko film batek inoiz izan duen estreinaldirik arrakastatsuena da. Gertakari horrek ikusleen artean sortu duen «poza eta itxaropena» baliatu dute Pantailak Euskaraz-ek eta Hizkuntz Eskubideen Behatokiak salatzeko euskaldunak «bigarren mailako herritarrak» direla zineman.
Pantailak Euskaraz taldeak 2022an Hego Euskal Herriko zinema areto komertzialetan izandako estreinaldi kopurua aztertu du, filmen hizkuntzaren arabera: «Datuak gordinak bezain kezkagarriak dira», adierazi du ohar batean. Datu horien arabera, euskarazko jatorrizko bertsioan, euskarara bikoiztuta edo euskarara azpidatzita egin diren emanaldiak ez dira %2ra iritsi; gaztelaniazko jatorrizko bertsioan, gaztelaniara bikoiztuta edo gaztelaniara azpidatzita, berriz, film guzti-guztiak eman dira, %100. «Ipar Euskal Herriko egoera, berriz, okerragoa dela pentsa daiteke, datu zehatzik eskuratu ez den arren».
Hiriburuetako zinemak hartu dizute kontuan ikerketarako, eta eskertu egin dute herri askotako kultur kudeatzaileek egiten duten lana, kopuru horiek handiagoak izan daitezen.
Pantailak Euskaraz-en eta Hizkuntz Eskubideen Behatokiaren hitzetan, zinemetako eskaintzak herritarren oinarrizko eskubideak mugatzen ditu, eta Eusko Jaurlaritzari eta Nafarroako Gobernuari eskatu diete euskarazko ekoizpenei, bikoizketari eta azpidatziei bideratutako baliabideak «biderkatzeko». Egunerokoan ikus-entzunezkoek duten tokia kontuan izanik, euskarazko eskaintza egotea ezinbestekotzat jo dute normalizazioan aurrera egiteko.
Euskaldunak animatu dituzte euskarazko ekoizpenak eta euskaratutakoak ikustera; «eta, euskarazko eskaintzarik ez dagoenean, Euskararentelefonoa.eus bitartez dagokion salaketa jartzera».
