Albistea entzun

MOLDAVIA

Moldaviako presidentearen dimisioa eskatu dute Chisinaun, energiaren prezioen igoeragatik

Oposizioak agintariei aurpegiratzen die gasaren eta elektrizitatearen prezioen igoera handiak geldiarazteko «gaitasunik ez» izatea. Poliziak gutxienez 54 manifestari atxilotu zituen atzo. «Errusiaren laguntzarekin» eratutako sare bat desegin du Chisinauk.

Sor oposizioko alderdiko buruzagiorde Marina Tauber (erdian), atzo, Moldaviako Gobernuaren aurkako manifestazioan, Chisinaun.
Sor oposizioko alderdiko buruzagiorde Marina Tauber (erdian), atzo, Moldaviako Gobernuaren aurkako manifestazioan, Chisinaun. DUMITRU DORU / EFE Tamaina handiagoan ikusi

Mikel O. Iribar -

2023ko martxoak 13 14:30

Iazko udaz geroztik, Moldaviako presidente Maia Sanduk —europazalea da— dimisioa eman dezala eta hauteskundeak aurreratu daitezela eskatzen ari dira milaka manifestari, asteburuero, Chisinaun. Oposizioak agintariei egozten diete herrialdean krisi ekonomiko «larria» eragitea. Hain zuzen, elikagaien, energiaren eta zerbitzu publikoen prezioak «izugarri» igo dira; %34 iaztik.

Hori dela eta, atzo kalera atera ziren manifestariek ebazpen bat onartu zuten, eta Moldaviako Gobernuari 24 orduko ultimatuma eman zioten: «Gobernuari eskatzen diogu herritarrei ordain diezazkiela neguko hiru hilabeteetako gasaren, elektrizitatearen eta berokuntzaren fakturak. Biharko [Gaurko] 13:00 baino lehen gobernuak gure eskaerari erantzuten ez badio, herriaren borondatea aplikatzeko beharrezko neurriak hartzeko eskubidea izango dugu», esan zuen Sor oposizioko alderdiko buruzagiorde Marina Tauberrek —errusiazalea—, elkarretaratzearen amaieran. Antolatzaileek eskaera horren aldeko 700.000 sinadura inguru lortu dituzte, Tauberrek TASS Errusiako berri agentziari ziurtatu dionez.

Gobernuaren aurkako mezu ugari oihukatu zituzten manifestariek atzo; esaterako, «kanpora diktadura» edota «kanpora Maaia Sandu». Manifestazioa hiriko plaza nagusira heltzear zela, Poliziak plazarako sarbidea itxi zion, eta, beraz, presidentearen egoitzarako norabidea hartu zuen. Protesten ostean, ordea, istiluak egon ziren herritarren eta estatuko indarren artean. Moldaviako agintarien arabera, gutxienez 54 pertsona atxilotu zituzten; besteak beste, 21 adingabe. Tauberrek, gainera, salatu zuen Sor alderdiko ohorezko presidente Valeri Klimenko ere atxilotuen artean zegoela. Poliziak bileren legea urratzea eta agenteen aurka oldartzea egotzi zien. Manifestazioaren antolatzaileek, aldiz, agintariei leporatu zien ekintza «probokatzaileak eta legez kanpokoak» antolatzea, kontzentrazio baketsua «zapuzteko».

Horrekin lotuta, gaur, Sor alderdiko buru Ilan Sorrek ukatu egin du iazko udatik abiatutako gobernuaren kontrako mobilizazioek Errusiarekin lotura dutela. «Gure aldarrikapenen atzean Moldaviako herria besterik ez dago; Sanduk, aldiz, Brusela eta Washingtonen interesen alde egiten du, eta mundu guztiak daki hori. Horregatik dei egiten diot presideneari ez ditzan estali bere politikak eta herriaren aurkako neurriak Errusiarekin, sabotatzaileekin edo beste edozerekin», idatzi du Telegrameko bere kontuan. Sorrek ohartarazi du, halaber, bere alderdiak protestak antolatzen segituko duela, «agintariek herritarren energia fakturak ordaintzen dituzten arte». Enpresari errusiazalea erbestean dago egun, Moldaviako auzitegi batek ustelkeria leporatzen baitio.

Larrialdi egoera, duela urtebetetik

Moldavian duela urtebete pasatxotik dago indarrean larrialdi egoera; hain zuzen, Errusiak Ukrainako inbasioa hasi eta gutxira ezarri zuen Chisinauk. Lege horren arabera, besteak beste, debekatuta dago ekitaldi jendetsuak antolatzea, oposizioko alderdiek manifestazioak astero egiten dituzten arren. Gainera, oposizioak salatu duenez, gobernuarekin kritiko diren zenbait telebista kate itxi dituzte agintariek azkenaldian.

Bestalde, gobernuaren aurkako protestak erabiliz herrialdea ezegonkortu nahi zuen sare bat desegitea lortu zuen atzo Poliziak. Sare hura «Errusiako inteligentziaren laguntzarekin» eratu zen, Polizia Nazionaleko buru Viorel Cernuek atzo zehaztu zuenez. Erantsi zuen sareko ustezko 25 kide atxilotu zituztela aurrez, eta atzo beste zazpi. Chisinauren arabera, bost eta hamar pertsona artean osatutako hamar bat talde inguru eratu zituzten, «Errusiatik Moldaviara joandako identifikatu gabeko herritar batek koordinatuta». Sare horretan infiltratutako agente baten bitartez lortu dute informazioa. Antza, atxilotu bakoitzak 10.000 euro inguru jaso zituen gobernuaren kontrako ekintzak antolatzeagatik.

Atzo, gainera, segurtasun indarrek gutxienez lau bonba abisu baieztatu zituzten; horietako bat eguerdi aldera jaso zuten, hiriburuko aireportuan, La Moldavo atariak Poliziaren iturriak aipatuz jasotakoaren arabera. Aireportuko langileak eta bidaiariak berehala atera zituzten eraikinetik, eta bidaiariak erregistratzeko prozedura etenda geratu zen aldi baterako, Barne Ministerioko agenteak ikertzen ari ziren bitartean. Iluntzean egiaztatu zuten atzoko abisu guztiak faltsuak izan zirela. Poliziak uste du desegindako sare hori dagoela mehatxu horien guztiaren atzean. Joan den hilean, Moldaviak Errusiari leporatu zion Sandu agintetik kentzeko konspirazioa egin izana. Bide horretan, Ameriketako Estatu Batuek konpromisoa hartu zuten Chisinauri babesa emateko.

Sareko BERRIAzalea:

Irakurri berri duzun edukia eta antzekoak zure interesekoak badira, eskari bat egin nahi dizugu: Berria diruz babestea.

Zuk eta zure gisako sareko milaka irakurlek egindako ekarpenarekin, eduki gehiago eta hobeak sortuko ditugu. Eta, zuekin osatutako komunitateari esker, publizitateak eta erakundeen laguntzek bermatzen ez diguten bideragarritasuna lortuko dugu.

Euskarazko kazetaritza libre, ireki eta konprometitua eskaini nahi dizugu egunero; bizi zaren munduaren eta garaiaren berri ematen segitu.

Albiste gehiago

Kosovoko serbiar ugari protestan, gaur, Zvecan herriko udaletxeko eraikinaren aurrean. ©GEORGI LICOVSKI / EF

Pristinak atea ireki dio Kosovo iparraldean bozak berriz egiteari

Mikel O. Iribar

Kurtik zehaztu du Kosovoko indarren aurkako indarkeria amaitzean eta Bruselako akordioa errespetatzean soilik egingo dituztela hauteskundeak. EBk Belgradi eskatu dio alde batera utz ditzala boikoterako deiak.

Laura Borras Kataluniako Parlamentuko presidente ohi eta JxCko burua, azken udal hauteskundeetako kanpaina batean. ©Quique Garcia, EFE

Borrasek diputatu akta galdu du, eta Kataluniako parlamentuak presidente berria hautatuko du

Gorka Berasategi Otamendi

Ganberak osoko bilkura deitu du ekainaren 9rako, parlamentuko presidente ohiaren ordezkoa aukeratzeko.

Bonbardaketek eta tiroketek eragindako kea, Khartumen, artxiboko irudi batean. ©EFE

Hemezortzi lagun hil eta ehundik gora zauritu dituzte Khartumgo azken bonbardaketetan

Mikel O. Iribar

RSFk armadari egotzi dio zibilen aurka «ekintza ankerra» egin izana. AEBek eta Saudi Arabiak «zalantza handia» dute bi aldeek beteko ote duten giza laguntza eskuratzeko konpromisoa.

Hainbat pertsona AEBak eta Mexiko banatzen ditun hesiaren ondoan, zain. / ©Etienne Laurent, EFE

Virginiako gobernadoreak militarrak bidali ditu Mexikoko mugara

Arantxa Elizegi Egilegor

Texasko Gobernuak eskatu die buruzagi errepublikanoei bidal ditzatela guardia nazionalak AEBetako hegoaldeko mugara.

Astekaria

Asteko gai hautatuekin osatutako albiste buletina. Astelehenero, ezinbesteko erreportajeak, elkarrizketak, iritziak eta kronikak zure posta elektronikoan.

Iruzkinak kargatzen...