Albistea entzun

SERBIA - KOSOVO

Serbiako presidenteari «traizioa» egotzi diote, Kosovorekin harremana normaldu nahi duelako

Vucic eta Kurti bihar dira biltzekoak, EB bitartekari dela. Serbiako estatuburuak ziurtatu du ez duela Kosovoren independentzia aitortuko, Pristinarekin harremana normalizatu asmo duen arren. Vucicen dimisioa eskatzeko protestak egiten ari dira asteotan serbiar nazionalistak.

Serbiar nazionalistak, joan den astean herrialdeko presidentearen aurka egindako manifestazio batean, Belgraden.
Serbiar nazionalistak, joan den astean herrialdeko presidentearen aurka egindako manifestazio batean, Belgraden. ANDREJ CUKIC / EFE Tamaina handiagoan ikusi

Mikel O. Iribar -

2023ko martxoak 17 14:04

Aleksandar Vucic Serbiako presidentea eta Albin Kurti Kosovoko lehen ministroa bihar dira batzartzekoak, Ohriden (Ipar Mazedonia), Josep Borrell EB Europako Batasuneko diplomaziaburua bitartekari dela. Bilera horren asmoa da Balkanetako bi herrialdeen arteko harremanak normalizatzea, eta, era berean, Belgradi EBko kide izateko bidea erraztea. Vucicek atzo ziurtatu zuenez, «bazkide eraikitzailea» izango da biharko bilkuran, baina oroitarazi zuen bien arteko gerturatzeak ez duela aintzat hartuko Serbiako probintzia ohiaren independentzia aitortzea. Serbiako oposizioko alderdiek eta nazionalistek, ordea, mehatxutzat hartu dute estatuburuak Kosovorekin duen jarrera, eta herrialdeari «traizio» egitea leporatu diote. Hala, Vucicen dimisioa eskatzeko protestak egiten ari dira asteotan, Belgraden.

Hilabeteetako tirabiren ostean, Vucicek eta Kurdik joan den hilean onartu zuten EBk eta Ameriketako Estatu Batuek babestutako plan horretan oinarrituta negoziatzea. Bi aldeak ados jartzen badira, «aurrerapauso garrantzitsutzat» hartuko luke hori Bruselak, talde komunitarioaren babespean 2013an hasitako normalizazio prozesuaren ondoren. Hain zuzen, Borrellek bi agintariei atzo eskatu zien «ikuspegi eraikitzailearekin» joan daitezela bihar Ohridera. «Ezarritako epeak adostuz gero, Mendebaldeko Balkanek urrats handia egingo lukete Europarako bidean». Bide horretan, Vucicek nabarmendu zuenez, Serbia EBra hurbiltzeko garrantzitsua izango da Kosovorekin harremana normaltzea, herrialdearen «interes nazional handia» baita.

Beste ezer baino lehen, Serbiako presidenteak berretsi zuen Pristinak Kosovon gehiengo serbiarra duten udalerrien elkarte bat sortu behar duela —50.000 Kosovoko serbiar inguru dira—, besteak beste hezkuntzaren, osasunaren eta ekonomiaren alorretan autonomia izango duena; bi aldeek 2013an adostu zuten, Bruselaren bitartekaritzarekin, baina oraindik bete gabe dago, Vucicen esanetan. EBko planaren arabera, besteak beste, Belgradek eta Pristinak bi herrialdeetako herritarrak identifikatzeko dokumentu ofizialak onartuko dituzte, alde batetik bestera libre bidaiatu ahal izan dezaten.

Kosovo, «sakratua»

Hori bai: Kosovoren independentzia aitortzaren harira, Vucic argi mintzatu zen atzo Serbiako telebista kate bati emandako elkarrizketa batean: «Niretzat, normalizazioa ez da aitortza esateko eufemismo bat. Normalizazioa da harreman hobea izatea Kosovoko albaniarrekin, elkarren artean ditugun arazo ugari konpontzeko [...] elkarrekin lan egiteko eta etorkizunari elkarrekin begiratzeko». Kosovok 2008ko otsailaren 17an aldarrikatu zuen independentzia, alde bakarrez, eta Serbiatik bereizi zen. Belgradek, ordea, ez du aitortzen haren independentzia.

Vucic buru duen gobernua Mendebaldeak babestutako elkarrizketa akordiora hurbiltzeak haserrea olatua eragin du Serbiako nazionalista eskuindar eta kristau ortodoxoen artean; mobilizazio ugari antolatu dituzte azken egunotan, eta biharko ere protestara deitu dute, Vucicek dimisioa eman dezala eskatzeko. «Serbiako herriak, lur hau odolez zikindu zuenak, ez dugu Kosovo serbiarra entregatuko, Kosovo sakratua baita», esan zion Zorica Mojsic serbiarrak Reuters berri agentziari, joan den asteburuko manifestazioan.

Kosovok 2008ko otsailaren 17an independentzia alde bakarrez aldarrikatu zuenetik, Pristina eta Belgrad elkarri mokoka dabiltza, Serbiak ez baitu Kosovoren independentzia aitortzen. Eta bi herrialdeen arteko tentsioa are gehiago handitu zen Kosovok EBko estatu kide bihurtzeko eskaera egin zuenean, iazko abenduaren hasieran. Serbiarrak gutxiengoa dira Kosovon (%7), eta salatu izan dute Pristinako gobernuak baztertu eta diskriminatu egiten dituela.

Iazko urtearen amaiera aldera arte, Serbiak ez zien jaramonik egin Mendebaldeko erakundeen eta herrialdeen lasaitasunerako deiei, eta «borrokarako prest» jarri zituen bere armadako soldaduak Kosovoko mugan; hain zuzen, soldaduen kopurua 1.500dik 5.000ra igo zuten, Kosovoko serbiarrak «babesteko». Halaber, hango serbiarrek hamar egunez blokeatuta eduki zuten Kosovoko iparraldeko trafikoa, hango serbiarrek kamioiak geldituta eten baitzuten zirkulazioa. Abenduaren 29an hasi ziren Kosovoko serbiarrak mugan jarri zituzten barrikadak kentzen, Vucic haien ordezkaritzarekin batzartu ostean.

Sareko BERRIAzalea:

Irakurri berri duzun edukia eta antzekoak zure interesekoak badira, eskari bat egin nahi dizugu: Berria diruz babestea.

Zuk eta zure gisako sareko milaka irakurlek egindako ekarpenarekin, eduki gehiago eta hobeak sortuko ditugu. Eta, zuekin osatutako komunitateari esker, publizitateak eta erakundeen laguntzek bermatzen ez diguten bideragarritasuna lortuko dugu.

Euskarazko kazetaritza libre, ireki eta konprometitua eskaini nahi dizugu egunero; bizi zaren munduaren eta garaiaren berri ematen segitu.

Albiste gehiago

Indigenen Gaietarako ministro ohi eta aborigen Ken Wyatt, haren izendapenean, Canberran (Australia). ©Lukas Coch / EFE

Aborigenak konstituzioan aitortzeko erreferenduma egingo dute Australian

Maddi Iztueta Olano

Galdeketan baiezkoak irabazten badu, Aborigenen eta Torres Itsasarteko Irletako Herritarren Ahotsa izeneko batzordeak ordezkatuko ditu indigenak parlamentuan.

Kenyako bi artzain, hildako auntzen gorpuei begira, artxiboko argazki batean. / ©Dael Irungu, EFE

Bostetik batek ez du edateko ur nahikorik Afrika ekialdean

Arantxa Elizegi Egilegor - Oskar Epelde Juldain

Etiopian, Kenyan eta Somalian uraren prezioak %400 egin du gora 2021eko urtarriletik, eta 22,7 milioi lagunentzat ezinezkoa da hura erostea. Somalian, iaz, 43.000 pertsona hil ziren lehortearen ondorioz.

 ©BERRIA

«Laguntzaren menpe gaude: ez dugu beste aukerarik»

O. E. J.

Ekintzailearen esanetan, diru falta da erakundeen arazo nagusia, horrek ezinezko egiten baitu luzerako planak bultzatzea.
Israelek hildako hiru palestinarren hileta, Jeninen, Zisjordanian. Artxiboko irudia. ©Alaa Badarneh / EFE

Israelek palestinar bat hil du tiroz Zisjordanian

Julen Otaegi Leonet

 Urtea hasi zenetik 87 palestinar hil dira Israelgo Armadaren erasoen ondorioz.

Astekaria

Asteko gai hautatuekin osatutako albiste buletina. Astelehenero, ezinbesteko erreportajeak, elkarrizketak, iritziak eta kronikak zure posta elektronikoan.

Iruzkinak kargatzen...

Izan BERRIAlaguna

Zure babes ekonomikoa ezinbestekoa zaigu euskarazko kazetaritza independente eta kalitatezkoa egiten segitzeko.