Pinu mojitoa eta ezkur izozkia, gosea pizteko

Ohituta dago Diego Prado galdera bati erantzutera: «Zer egin daiteke basalandareekin? Zer osinekin?». Badu erantzuna: «Espinakekin egin daitekeen gauza bera; izozki bat, edo frijitu, erregosi, txigortu, egosi, gordinik jan...». BCulinaryLAB sukalde-laborategian etengabe dabiltza probak egiten, zapore eta konbinazio berriak deskubritzen. «Milioika aukera daude; horregatik, basalandareak ez dira ikusi behar erabilera bakarreko landare gisa».

Plastikozko hainbat poltsa atera ditu Pradok mahai gainera, eta gin bat egiteko proiektua aipatu du. «Euskal Herrian daukagu basaka, patxarana bezalakoa baina basoko sagarrarekin egina, eta filosofia horrekin ekin genion, baina zerbait nolabait esatearren modernoagoa egiteko, gina». Hoditxo batean, lagin bat atera du: «Ipuru aleekin, hauxe atera zen; usain ederra du. Ezin zaio gin deitu, ipuru kantitate handia beharko lukeelako, baina ideia bera duen destilatu bat da».

Zentzumenak kontuan

Beste poltsa batean, beratzen dituzte arboletan hazten diren marugak, eta beste batean, hainbat osagairen nahasketa: txigortutako haritz hostoak, intxaurrondo hostoak, basoko sagarrak eta menda. «Hemen basoko intxaurrondo eta pikondo asko dago. Eta begira menda mota honi: usainduz gero, oso aromatikoa da, baina probatuz gero, oso-oso mikatza. Horregatik, koktelak-eta egiteko ez dakit gomendatuko nukeen...». Pradoren iritziz, basalandareekin oso argi eduki behar da profil organoleptikoa; zentzumenak kontuan hartu behar dira.

Ezkur mordoa ere badago mahaian. «Esaten da denak jangarriak direla, baina noski; haritzaren arabera, batzuk besteak baino mikatzagoak dira». Txerriek jaten dituztenak, esaterako, oso-oso gozoak direla dio. Laborategian, irina egin dute ezkurrekin, baita izozkia ere; Pradorentzat, hori da izozkietan onena. «Ezkur irina barrukoarekin bakarrik egiten da, baina beti saiatzen gara dena berrerabiltzen. Sobran genituen ezkurren txapelak pixka bat txigortu, mazerazio bat egin, eta izozki bat egin genuen». Pinuarekin ere antzeko zerbait gertatzen dela azaldu du Pradok: «Kimu samur batzuk badituzu, gordinik jan ditzakezu, edo ozpinarekin, edo almibarrean; pinu mojito bat ere egin daiteke». Ontzi batean, Danimarkatik ekarritako kimu batzuk atera ditu: «Izoztuta daude. Bizigarri gisa erabil daitezke; guk asko erabiltzen ditugu».

Iaz dastatze batean pasatu zitzaien kuriositate bat kontatu du Pradok. Ezkur miso zopa prestatu zuten; soja beharrean, ezkurra bakarrik erabili zuten. «Misoa da, beste zerbaitekin», esan zieten dastatzaileei. Probatu ondoren, %80ek esan zuten urdaiazpiko salda bat zela. «Egia da, hori da zaporea. Benetan ezkur urdaiazpikoa probatzean, ezkur zaporea du».

Laborategian etengabeko berrikuntzan dabiltzanez, ideia ugari dituzte buruan. Aztertzen ari diren aukeretako bat da ezkurrari ateratzen zaion zizarearekin zerbait egitea. «Larbak dira, eta beraien bizian jan duten bakarra ezkurra da; proteina iturri dira, oso zapore ona dute...». Pradok, Danimarkan egon zenean, antzeko proiektu bat ezagutu zuen, erleen larbekin. «Gorringo bat bezalakoa zen, ezti zaporearekin; izugarri ona».