Albisteak

Gerra hemen hasten da

Gerra hemen hasten da

Europako entrenamendugune militarrik handiena Nafarroan dago: Bardeako tiro eremua. 1951tik, NATOko kideek han probatzen dute gatazka armatuetan erabiliko duten munizioa.

Euskal Herriko ehun enpresa inguruk dute harremana armagintzarekin. Aeronautika sektorea da industria militarraren eta zibilaren arteko zilbor hesterik oparoena.

Esne Bidearen 'bihotz' beltza

Esne Bidearen 'bihotz' beltza

Sagittarius A* Esne Bidearen erdiguneko zulo beltzaren lehen irudia aurkeztu dute. Erraldoia da: lau milioi Eguzkiren parekoa, eta 44 milioi kilometroko diametrokoa. Lurretik 27.000 argi urtera dago. 

Ez da teleskopio bakar batek ateratako irudia, baizik munduko zortzi erradioteleskopioko sare batek lortutako datuekin osatutakoa.

Munduaren amaierako izotzetarako bidaia

Munduaren amaierako izotzetarako bidaia

Darwin mendikatean, Suaren Lurraldean (Txile hegoaldean), hilabetez aritu da 'Into the Ice' (Izotzerantz) euskal espedizioa. Lehenengoa izan da Amerikako hego muturrean dagoen izotz eremuan ikerketa zientifiko zabala egiten. Gainera, aurrez inork zapaldu gabeko bi gailurretara igotzea lortu dute.

Euskara ona makinentzat

Euskara ona makinentzat

Euskarazko kalitate handiko corpusa sortu du EHUko Informatika fakultateko Ixa ikerketa taldeak: EusCrawl. Euskarazko hainbat komunikabideren edukietan oinarritu du, eta ondokoa izan da emaitza: 12,5 milioi dokumentu eta 423 milioi hitz. Corpusak funtsezkoak dira hizkuntzan oinarritutako aplikazioak sortzeko.

Frantzian baino beherago, baina goraka segitzen du Le Penek Euskal Herrian

Frantzian baino beherago, baina goraka segitzen du Le Penek Euskal Herrian

Ipar Euskal Herrian Emmanuel Macron gailendu da Frantziako presidentetzarako hauteskundeetako bigarren itzulian. Macronek botoen %65,5 eskuratu ditu, 106.017, alegia. Le Penek, berriz, %35,5; hau da, 55.879 boz.

Globalizazioaren itsasbehera

Globalizazioaren itsasbehera

Lehenagotik antzematen zen globalizazioak indarra galdu duela, baina pandemiak areagotu egin du joera. Ukrainako gerrak, berriz, munduko ekonomia «blokeetan zatitzeko» arriskua handitu du, NDF Nazioarteko Diru Funtsaren ustez.

Silurua: inbaditzaile bat uretan

Silurua: inbaditzaile bat uretan

Sobrongo urtegian (Araba) siluruak daudela berretsi dute. Espezie inbaditzaile bat da. Litekeena da arrain harrapakari hori bi metro luze izatea, eta 100 kiloraino iristea; sarraskiak eragiten ditu ur gezetako hainbat ekosistematan.

Filosofia krisian dago?

Filosofia krisian dago?

Azpimarratzekoak dira giza zientzietan, eta zehazki filosofian, izandako beherapenak. Eta datorren ikasturtetik aurrera Espainiako LOMLOE legeak berretsi egingo ditu Hego Euskal Herrian. Baina haragokoa al da joera? Humanitatea ez ezik, krisian ote daude humanitateak ere, krisian ote filosofia esparrua, krisian oinarrira doazen galderak? BERRIAk hiru galdera egin dizkie pentsamenduarekin estuki loturiko bost laguni.

Berbaxerka, euskararekin eta euskaraz jolasean

Berbaxerka, euskararekin eta euskaraz jolasean

Egunero 15.000 eta 20.000 lagun artean aritzen dira jolasean Berbaxerkan. Hizkuntza gutxituetan izan du oihartzuna jolasak. BERRIAren webgunean dago euskaraz hitzak bilatzeko jolasa.