1918ko azaroaren 11ko goizeko hamaiketan amaitu zen gerra. Lau urte iraun zuen gerrak: 1914tik 1918ra.

Historiak erantzukizun guztia Alemaniari egotzi badio ere, guztiek izan zuten gerra hura gelditzeko aukera, baina interes politiko eta ekonomikoek pisu handiegia zuten.

Palestinarren erdiak Palestinatik kanpo bizi dira; hainbat, Euskal Herrian. Taher Ali (Madril, 1990) Europan jaioa da, eta 2020tik bizi da Bilbon. Senideak ditu Gazan; bi lehengusu hil dizkiote.

Al Yudur mugimenduko kidea da Ali. Palestinako diasporako gazteek osatzen dute Al Yudur —erroak esan nahi du, arabieraz—, eta haien sustraiei lotuta mantentzea dute helburu.

Erberhard Jurgalski dokumentalistak eginiko ikerketa eta neurketa zehatzen arabera, orain arte hamalau zortzimilakoak igo dituzten mendizale gehienak ez ziren Manaslu, Annapurna eta Dhaulagiri mendien punturik altuenera igo.

Hori dela eta, Reinhold Messner eta Edurne Pasaban kendu egin dituzte Guinness errekorren liburutik.

Hendaia (Lapurdi) eta Irun (Gipuzkoa) arteko oinezko zubia, eta Aldudeko (Nafarroa Behera), Izpegiko (Nafarroa Behera) eta Larraineko (Zuberoa) pasabideak irekiko dituzte. Ordainez, lurreko patruila kopurua emendatuko dute, Frantziako eta Espainiako polizien lankidetzaren ondorioz. Hiru urtez eduki dituzte pasabideak itxita.

Higinia Luz Goñi Aiestaran borrokalari komunistaren arrastoari segika, Auschwitzera joan zen Alberto Barandiaran kazetaria 2008ko udan. Postkronikak liburuan idatzi zuen bidaia haren kronika, besteak beste, kontatzeko ez zuela aurkitu kontzentrazio esparru hartan hil zen emakumearen argazkirik.

Kazetariak kronika hura ekarri zuen berriro gogora 2012ko urrian, Auschwitzeko kontzentrazio esparrura iristen zirenei argazkiak atera zizkien Wilhem Brasse argazkilaria hil zenean.

Israel estatu gisa eratzearekin batera hasi zen palestinarren Nakba (hondamendia arabieraz). BERRIAk lau bideo laburretan jaso ditu gatazka ulertzeko gako nagusiak: Lehen Mundu Gerra ostean hasita Palestinan jazo diren gertaera nagusien kronologia; Israel non dagoen eta noiztik; Gazako zerrenda zer den; eta Hamas erakunde politiko-militarrari buruzko argibideak.

Gero eta herri gehiagotan antolatzen dute Gau Beltza urriaren 31n. Euskaltzaleen Topaguneak urteak daramatza ospakizun horretarako baliabideak eskaintzen.

Webgune bat ere sortu dute: gaubeltza.eus. Bertan eskaini du prestakuntza saio bat Topaguneko kultura teknikari Ainhoa Luz Ardanzak (Ermua, Bizkaia, 1981).

Israelgo defentsa ministro Yoav Gallanten arabera, «animaliak diren gizakien aurka» ari dira borrokatzen, eta jakinarazi du blokeatuta daukatela Gaza, urik, argindarrik eta janaririk gabe.

Israelen bizi den bilbotar bat desagertuta dago Hamasek Israelen kontra hasi zuen erasoaldiaz geroztik.

Emakumeek Iranen pairatzen duten zapalkuntzaren kontrako ekintzailea saritu du Norvegiako Nobel Batzordeak. Sariduna kartzelatuta dago.

Duela 120 urte saria ematen hasi zirenetik, 110 pertsona saritu dituzte; horietatik hemeretzi dira emakumezkoak, ekintzaile irandarra aintzat hartuta.