Geografia-Historia

Itsasoaren azpian geratzeko arriskua

Itsasoaren azpian geratzeko arriskua

Klima krisiak itsas mailaren igoera azkartu du, eta Ozeano Pazifikoko uharte txikiak arriskuan jarri ditu. Bi segundoan behin klima hondamendiek lekualdaketa bat eragiten dute. Tuvalu da arrisku gehien duten irletako bat, eta gaur egun, mareak gora egiten duenean, herrialdearen %40 ur azpian gelditzen da.

Arabiar jatorriko euskarazko hitzen lilura

Arabiar jatorriko euskarazko hitzen lilura

Arabismoak ez dira falta euskaran. Egunerokoan arabiar jatorriko hainbat hitz erabiltzen ditugu: alkate, azoka, izara... Koldo Mitxelenak iradoki zuen bazirela euskarak zuzenean hartutako maileguak.

Arma inportazioek gora egin dute Europan

Arma inportazioek gora egin dute Europan

Arma inportazioak %155 egin du gora azken bost urteetan Europan. Ukraina da munduan arma astun gehien inportatzen duen herrialdea. AEBak dira, berriz, arma gehien esportatzen dutenak; Frantzia da bigarrena.

Maurice Ravel: musika gogoan, euskara bihotzean

Maurice Ravel: musika gogoan, euskara bihotzean

Bolero-z harago, orkestrarako moldeak irauli eta testura, kolore eta tonu berriak bilatu zituen musika artisau bat izan zen Maurice Ravel ziburutarra. Sarri Euskal Herrian aurkitu zuen bere ezin eta zaputzaldien sendabidea.

Kulturak ez dira mozorroak

Kulturak ez dira mozorroak

Inauteri garaia da. Besta ez da jai, ordea, batzuen mozorroak bertzeen eskubideak zapaltzen dituenean. Hori gertatzen ohi da inauterietan: zapaldutako kolektiboei buruzko estereotipoak sendotzen dituzte.


Trumpek papergabeen deportazio masiboak agindu ditu AEBetan

Trumpek papergabeen deportazio masiboak agindu ditu AEBetan

ICE Immigrazioaren eta Aduanaren Polizia Indarrak sarekadak egiten ari dira papergabeak atxilotzeko. 2022ko datu ofizialen arabera, 11 milioi papergabe daude AEBetan, eta %77k bost urte baino gehiago daramatzate han. Haietako batzuekin hitz egin du BERRIAk.

Markos Zapiain: «‘Maite zaitut, fonema’, esan zezakeen Txillardegik»

Markos Zapiain: «‘Maite zaitut, fonema’, esan zezakeen Txillardegik»

Txillardegi hizkuntzalari liburua plazara atera berria du Markos Zapianek (Irun, Gipuzkoa, 1964). Bigarren Hezkuntzan filosofia irakasten egin du lan ibilbidea, eta propio ikasle gazteei Jose Luis Alvarez Enparantza Txillardegi hizkuntzalari eta idazlea nor izan zen jakinarazteko egindako lanketa bat izan zen liburuaren abiaburua.

Etxeko leihotik ikusten den fauna, liburu batean jasoa

Etxeko leihotik ikusten den fauna, liburu batean jasoa

Animalien inguruko interesa piztu nahi du Iker Elosegik argitaratu berri duen 'Euskal Herriko fauna gida' liburuan. Lurraldeko bioaniztasuna aztertzeaz gain, naturari behatzeko gomendioak ere ematen ditu.

Josphin Barasa: «Gurasook ezkutatu egiten dugu oker egindakoa»

Josphin Barasa: «Gurasook ezkutatu egiten dugu oker egindakoa»

Nairobin neska nerabeen %13 haurdun geratzen dira 18 urteak bete aurretik. Haietako asko nerabezaroan ama izandako emakumeen alabak dira.

Katea apurtzeko lanean ari da Josphin Barasa (1979, Nairobi). Hamabi urte daramatza indarkeria matxistari buruzko kontzientzia lantzen, pentsamoldeak eta jarrerak aldatzeko helburuarekin.