Donostian etxebizitza larrialdi egoera bizi da. Etxebizitza duin eta eskuragarri bat lortzea oztopo lasterketa bihurtu da herritarren zati handi batentzat. Horregatik, hartzen diren irtenbideek egiturazkoak, arduratsuak eta seguruak izan behar dute, eta ez arazoa larriagotu dezaketen konponbide azkarrak.
Udalak aurkeztu duen ordenantza berriak solairu ezberdinetan etxebizitzak jartzea eta etxebizitzak zatitzea ahalbidetzen du. Helburua eskaintza handitzea da, baina praktikan ez ditu arazoaren kausa nagusiak konpontzen: alokairuko etxebizitza publiko gutxi, presio turistikoa, higiezinen espekulazioa eta babes publikoko parke nahikorik ez. Kalitate eskaseko etxebizitzak sortzeak ez ditu arazo horiek konpontzen.
Are gehiago, ordenantzak hiri desberdintasun berriak sor ditzake. Aukerarik ez dutenek bizigarritasun arazoak, argi eta aireztapen eskaseko etxebizitzak edo arrisku ezagunak dituzten eremuetan bizi beharra onartzea ohiko bihurtu daiteke.
Arrisku hori bereziki larria da kostaldeko hiri batean. Donostiako eremu zabalak uholde arriskuen eraginpean daude, itsasgora handien, euri zaparrada gogorren eta muturreko fenomeno klimatikoen ondorioz. Beheko solairuak, berez, urpean geratzen diren lehenak izaten dira, filtrazio eta hezetasun iraunkorrekin. Horrek ondorio zuzenak ditu bertan bizi direnen osasunean eta segurtasunean.
Kontraesankorra da urbanismo garaikideak eta klima-erresilientziari buruzko politikek erabilera kalteberak kota baxuetan saihesteko aholkatzen duten bitartean udal ordenantza batek kontrakoa bultzatzea. Etxebizitza larrialdiak ezin ditu pertsonen segurtasuna arriskuan jartzen duten erabakiak justifikatu.
Etxebizitzarako eskubidea ez da edozein estalpe izatearekin betetzen. Argia, aireztapen egokia, osasuna eta segurtasuna behar ditu. Lokalak etxebizitza bihurtzeak edo etxebizitzak zatitzeak etxebizitza parkea degradatzen du, eta kalitate baxuko irtenbideak normalizatzen ditu.
Alternatiba hobeak badaude. Beheko solairuak birgaitzea, etxebizitza hutsak erabiltzea, lurzoru urbanizatuaren erabilera optimizatzea eta alokairuko etxebizitza publikoaren sustapen zuzena eta iraunkorra egitea dira horietakoak. Era berean, etxebizitza turistikoen mugak ezar daitezke, lur eta eraikin publikoak eskuratu eta uholde arriskua duten eremuetan erabilera erresidentziala debekatu.
Ordenantza, gaur egungo formarekin, ez da irtenbidea. Arazoa konpondu gabe lekuz aldatzen duen akats urbanistiko eta soziala da, eta hiri desorekatuago bat eta segurtasun gutxiagoko eredu bat sustatzen ditu.
Etxebizitza ezin da unitateen kontabilitate hutsean kudeatu. Esku hartze publikoa behar da, sendoa eta ausarta, etxebizitza publiko egonkorrean eta babestuan oinarritua, prezioak mugatzeko politikekin eta pertsonen segurtasuna eta duintasuna erdigunean jarriko dituen urbanismoarekin.
Horregatik, beharrezkoa da Udalak ordenantza hau berrikusi eta etxebizitza duinerako eskubidearekin bat datozen alternatiba seguruago eta eraginkorragoak aukeratzea.
