«Ez diet uko egiten lan eskaintzei, berriro deituko ez didaten beldurrez»

Izan duen ibilbide luze, oparo eta laudatua ikusita besterik pentsa zitekeen arren, inoiz ez zuen buruan izan sonako aktore bihurtzerik; are, aktorea izatea ere ez zuen asmoen artean. «Nik antzerki lanetako diseinatzailea izan nahi nuen, eta horretarako prestatzen ere hasi nintzen; orain, jarraitu nahi nuke, baina akaso beranduegi da», adierazi zuen barre artean Judi Dench aktoreak (Heworth, Erresuma Batua, 1934), Donostia saria jaso baino ordu batzuk lehenago, hedabideen aurrean egindako agerraldian.

Aktore lanak noiz eta zergatik hasi zituen galdetuta, Dench atzera begira jarri zen: «Gogoratzen dut Shakespeareren King Lear-en muntaketa bat ikustera joan ginela gazterik, Michael Redgrave aktore zela, eta hor sortu zitzaidala harra; gogoratzen dut gurasoei esan niela ez nuela neure burua gai ikusten hain diseinu ederrak egiteko, eta, aurretik nire anaiak egin zuen bezala, antzerki eskolan izena eman nuen».

Lehen urratsak Old Vic konpainian eta Royal Shakespeare Companyn eman zituen, eta 1970 eta 1980ko hamarkadetan antzerkian aritu zen buru-belarri. Zinemarako lehen proba ondo oroitzen du, ez baitzitzaion nahi bezain ondo atera. «Jada bizi ez den pertsona batek zera esan zidan: 'Eskerrik asko etortzeagatik, baina inoiz ez duzu film bat egingo, dena baitago oker zure aurpegian'». Froga hura egin ziona nahastu bazen, nahastu zen, eta nola, gainera. Kosta egin zitzaion zineman lehen lana egitea: Charles Crichtonek zuzendutako The Third Secret filma izan zuen estreinakoa, 1964an, baina azken hamarkadetako zinemagilerik handienetako batzuentzat lan egin zuen gerora. James Ivoryrentzat A Room With A View-n (1985); Kenneth Branaghentzat hamar bat filmetan —biak ere oso baitira Shakespeareren obraren zaleak—, Stephen Frearsentzat Mrs Henderson Presents-en (2005) eta Philomena-n (2013)... Richard Eyreren Iris-en (2001) eta Notes on A Scandal-en (2006) ere parte hartu zuen. Guztira ehun filmetan baino gehiagotan parte hartu du. Ospea areagotu egin zitzaion 1995etik aurrera, James Bond agentearen sagako filmetan parte hartzen hasi zenetik, M-ren rola jokatuz, Erresuma Batuko Inteligentzia Zerbitzuetako nagusiarena, alegia. 2012ko Skyfall-era arte egin zuen rol hori.

Curriculum hori du, eta ezin konta ahala sari eskuratu ditu: emakumezko taldeko aktore onenaren Oscar saria irabazi zuen John Maddenen Shakespearein Love-ko Elizabeth erreginaren paperean; beste sei aldiz izendatu dute Oscar sarietarako; bederatzi Bafta sari irabazi ditu; bi Urrezko Globo; eta Antzerki Ingeleseko zazpi Lawrence Olivier sari. Bada, halere, Dench umil agertu zen, eta adierazi zuen bera ez dela boteretsu sentitzen. «Nik ez daukat botererik; zortea izan dut deitu egiten didatelako lana egiteko, baina berdin-berdin jarraitu nahi dut. Ez diet uko egiten lan eskaintzei, berriro deituko ez didaten beldurrez. Aurrerantzean ere lana izateak baino ez nau arduratzen ».

Oraindik sasoiko

83 urteko aktorea sasoiko dago egun, eta horren seinale da Zinemaldian bertan aurkeztuko duela Trevor Nunnek zuzendutako Red Joan lana. Bertan, Melita Norwooden rolean sartzen da, KGBn espia britainiar modura luzeen iraun zuenaren rolean, alegia. Eta, horrez gain, oraindik estrenatzeko dauzka Kenneth Brannaghen Artemis Fowl eta Andy Goddarden Six Minutes to Midnight.

Hala ere, Denchek atzo aitortu zuen momentu txarrak ere igaro dituela; esaterako senarra hil zitzaionean, eta, hura gogora ekarriz, keinu egin zion Kevin Spacey aktore estatubatuarrari. «Eskoziara joan ginen The Shipping News lana filmatzera, 2001ean, eta asko lagundu zidan garai hartan». Galdera ezinbestekoa atzetik: ea zer iruditzen zaizkion Spaceyk Me Too mugimenduaren ildoan izan dituen jazarpen salaketak. Eta Denchek honako hau: «Inola ere ez ditut babesten halako gertaerak. Ez dakit Kevinen [Spacey] egoera zein den zehazki, baina betirako baztertuko dugu norbait hanka sartu edo gaizki jokatzeagatik, are, krimen bat egiteagatik? Historian atzera egin behar dugu», adierazi zuen.