«Artista eta obra bereizi behar dira». Halakoak entzuten dira norbait miretsiriko sortzaile baten biografian arakatzen hasi eta egia deserosoak azaleratzen hasten direnean. Eduardo Txillida artistaren mendeurrena ospatzen hasi dira aste honetan —urtarrilaren 10ean jaio zen, 1924. urtean—, eta berriz atera da plazara gaia. Izan ere, omenaldiak, erreportajeak, hitzaldiak, dokumentalak eta beste hainbat lan plazaratu dira Txillidaren inguruan, eta horietan sistematikoki ezkutatzen dira haren iraganaren pasarte ilun batzuk, Hedoi Etxarte idazleak berriki salatu duenez.
Azaldu duenez, aipatu gabe geratzen da artistaren aita militarrak Francoren estatu kolpearen alde egin zuela eta, gero, parte hartu zuela frankismoan, esaterako. Era berean, aipatu gabe utzi izan dituzte Txillidaren gaztetako jarrera politikoa eta Parisen gazte errepublikano bati egindako eraso fisikoa.
Artista eta pertsonaiaren inguruan fabrikaturiko kontsentsua salatu du Etxartek, eta oihartzun handia izan du sare sozialetan. Batzuek nabarmendu dute Txillidaren «gaztaroko bekatuak» izan zirela horiek, gero buelta eman ziola, eta Euskal Herriaren eta hainbat gizarte mugimenduren aldeko jarrera hartu zuela. Beste batzuek, berriz, azpimarratu dute artista ez zela gaztetxo bat eraso hura egin zuenean, eta frankisten semea izatea erabakigarria izan zela kirolean eta artean aurrera egiteko orduan. Memoria ez galtzea ezinbestekoa dela nabarmendu dute beste batzuek: «Ez dezagun nondik gatozen ahaztu, nora goazen jakiteko».
BERRIAk irakurleei galdetu nahi die horren inguruan. Gogoratu behar al da Txillidaren iragan frankista?
Sare sozialetan plazaratu du galdeketa, eta datorren astearen hasieran plazaratuko ditu emaitzak. BERRIAk proposatzen du, bai edo ez bozkatzeaz gain, erantzunen bidez jakinarazteko zer ikuspegi duen norberak gaiaz.
Gogoratu behar al da Txillidaren filiazio frankista?
— Berria.eus (@berria) January 13, 2024
Eduardo Txillida artistaren mendeurrena ospatzen hasi dira aste honetan, eta berriz atera da plazara gaia. Hori dela eta galdeketa bat plazaratu du BERRIAk:https://t.co/8yfKsTDweK
Hemen dago bozkatzeko aukera Telegram sare sozialean.
Hemen, Instagramen.
