Literatura

Pio Caro Baroja idazle eta dokumentalgilea hil da

Pio Baroja idazlearen iloba eta Julio Caro Baroja historialari eta antropologoaren anaia zen, eta haien lanaren zabalkundea bultzatu zuen.  

Pio Caro Baroja, Berako Itzea etxeko atarian. JAGOBA MANTEROLA / ARGAZKI PRESS
Juan Luis Zabala
2015eko azaroaren 30a
19:46
Entzun

Pio Caro Baroja idazle eta dokumentalgilea gaur hil da, 87 urte zituela. Folklorearen inguruko dokumentalak zuzentzeaz eta gai askoren inguruko liburuak idazteaz gain, lan asko egin zuen Pio Baroja idazlearen eta Julio Caro Baroja historialari eta antropologoaren obren zabalkunderako; osaba zuen bata, anaia bestea.

1928an jaio zen Pio Caro Baroja, Madrilen, eta Mexikora erbesteratu zen gaztetan. Ikus-entzunezkoen arloko ikasketak egin zituen han, eta, Espainiara itzuli zenean, Pio Baroja osaba hil eta gero, Espainiako eta Euskal Herriko folkloreari eta tradizioei buruzko dokumentalak filmatzen hasi zen, NO-DO sailerako lehenik, Espainiako Telebistarako gero.

Liburu asko idatzi zituen. Honako hauek, besteak beste: La soledad de Pío Baroja (Mexiko); Esos cojos del camino (Mexiko); El neorrealismo cinematográfico italiano (Mexiko); Las estructuras fundamentales del cine (Mexiko); Imagen y derrotero de Ricardo Baroja (Bilboko Arte Ederren Museoa, 1987); El romancillo del tío Miguelillo (Malaga, Espainia); Canciones de ida y vuelta (Malaga, Espainia); El Gachupín (México, 1992); El Gachupín. En busca de la juventud perdida (Pamiela, Iruñea, 1995); Itinerario sentimental (Guía de Itzea) (Pamiela, 1996); El águila y la serpiente (Pamiela, 1997); La barca de Caronte (Pamiela, 1998) eta Recuerdos de un documentalista (Pamiela, 2002).

Haizegua. El viento sur poema liburua ere argitaratu zuen (Pamiela, 1994). Pio Caro Barojak idatzitako poemak jasotzen ditu liburu horrek, jatorrizko bertsioaren ondoan —gaztelaniazkoa— euskarazkoa dutela. Poema haiek Martin Indaburu izeneko alegiazko idazle bati egotzita eta jatorriz euskaraz idatziak balira bezala argitaratu zituen Pio Caro Barojak, haien gaztelaniazko itzulpen lana Juan Garmendia Larrañaga etnologo eta antropologo adiskideak egin zuela esanez. Harrera kritiko ona izan zuen poema liburu hark. Gero aitortu zuen poemak berak idatziak zirela, eta euskarazko itzulpenak Eduardo Gil Berak egin zituela. Jolas bat izan hura Pio Caro Barojarentzat, "dibertimentu bat", Alberto Barandiaran kazetariari aitortu zionez.  

Iruzkinak
Ez dago iruzkinik

Ordenatu
0/500
Interesgarria izango zaizu
Nabarmenduak
Orain, aldi berria dator. Zure aldia. 2025erako 3.000 babesle berri behar ditugu iragana eta geroa orainaldian kontatzeko.