Gazarako plan bat mahai gainean dutela batzartuko dira gaur Etxe Zurian Donald Trump AEBetako presidentea eta Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroa —Euskal Herrian 17:00ak direnean batzartuko dira, eta pare bat ordu geroago agerraldi bateratu bat egingo dute—. Washingtonek hauspotutako egitasmoaren zirriborroa kaleratu dute zenbait hedabidek, eta, horren arabera, hasteko, Hamasek zerrendan gatibu jarraitzen duten 48 bahituak askatuko lituzke. Talde islamistako milizianoei Gazatik alde egiteko aukera emango liekete, edo amnistiatu egingo lituzkete, erresistentziari uko egingo baliote. Gainera, planteamenduari jarraituz, bide emango liokete laguntza humanitarioa zerrendan sartzeari, eta Israelgo indarrak pixkanaka aterako lirateke handik.
Trump baikorra da. Hala adierazi du Truth Social bere sare sozialean: «Ekialde Hurbilean zerbait handia lortzeko benetako aukera bat dugu. Lortuko dugu!», idatzi zuen, atzo. Dena den, beste batzuetan ere antzera hitz egin izan du. Eta joan den urtarrilean Trump Etxe Zurira itzuli zenetik bi agintariek egindako laugarren bilera izango da, hain zuzen, noiz eta Netanyahuk Gazako «eginkizuna» beteko dutela adierazi biharamunean. Besteak beste, hori azpimarratu zuen ostiralean New Yorken (AEB), NBE Nazio Batuen Erakundearen Batzar Nagusian mintzatu zenean. Hamasek atzo ohar baten bidez jakinarazi zuen, baina, ez duela menia baterako proposamen berririk jaso.
AEBak dira Israelen aliatu nagusia Gazan egiten ari den sarraskian. Hori bai, gezurra badirudi ere, ematen du Trump ari dela oreka diplomatiko bati eusteko ahaleginean. NBEko herrialdeen %80 inguruk aitortzen dute Palestina estatu gisa, eta aitortza horren oihartzuna are ozenagoa izan zen lehengo astean, Batzar Nagusian. Mendebaldeko herrialde gehienak bi estaturen konponbidearen alde posizionatu dira, baina Washingtonek ez du asmo horrekin bat egiten. Hori bai, Trumpek adierazi zuen lehengo astean Netanyahuri ez diola utziko Zisjordania anexionatzen.
ATEA IREKI DIOTE NETANYAHU INDULTATZEARI
Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroa indultatzeari atea ireki dio gaur Isaac Herzog herrialdeko presidenteak. Aintzat hartu behar da Netanyahu hiru kasutan dagoela auzipetuta, ustelkeria egotzita. Bada Herzog armadaren irrati katean elkarrizketatu dute gaur, eta zera esan du. «Indultu bat ematea eskatzen badidate, kontuan hartuko dut»; eta areago joan da: «Netanyahuren auziak zama astuna dira sistemarentzat: gogaikarriak dira, eta enbarazu egiten dute».
Iazko abendutik, Netanyahuk astero bi aldiz joan beharra dauka deklaratzera; datorren azarotik aurrera, hirutan. Halere, izan «segurtasun nazionala» argudiatuta, izan osasun arrazoiak planteatuta, lehen ministroa hainbatetan ez da deklaratzera joan. Netanyahu da karguan dagoen bitartean auzipetutako Israelgo lehen gobernuburua. Esan izan du haren aurkako «sorgin ehiza bat» antolatua duela «sakoneko estatuak».
Etxe Zuriko maizterrak egitasmoa aurkeztu die herrialde musulmanei. Ikusteko dago Netanyahuk nola erantzungo dion proposamenari. Bera buru duen gobernuan are eskuin muturrerago daudenek adierazi dute jada erasoaldia bukatzearen alde agertuko direla, hori gertatuta ere Israelgo tropek zerrendan segitzen badute. Bezalel Smotrich Finantza ministroak gaur sare sozialetan idatzi duenez, baldintza hori jarriko dio lehen ministroari.
Blair, agintean
Beste baldintza bat da, haren esanetan, PAN Palestinako Aginte Nazionalak lekurik ez edukitzea etorkizunean Gazaren gobernabidean. Eta «hurrengo egunerako» —hala deitu diote— planak jasotzen duenez, behin «trantsizio» aldia igarota, PANek hartuko luke gobernabidea, baina «itxuraldatu» egin beharko luke.
Trantsizio aldi horri dagokionez, bestalde, Tony Blair Erresuma Batuko lehen ministro ohia (1997-2007) izango luke buru. Blairrek, hain zuzen, George W. Bush AEBetako presidente ohiak (2001-2009) 2003an Irak inbaditzeko zuen intentzioa babestu zuen Jose Maria Aznar Espainiako presidente zenarekin batera (1996-2004), nahiz eta hori argudiatzeko probak faltsuak izan.
Bada Haaretz Israelgo egunkariak gaur argitaratu duenez, Blair buru duela, Gazaren Trantsiziorako Nazioarteko Aginteak kudeatuko luke zerrenda behin-behinean; organo horrek Egipton edo zerrendatik gertuko beste leku batean izango luke egoitza, baina ez zerrendan bertan, hango «kaosa» dela medio. Eta organo horren hierarkiari dagokionez, diplomazialariak eta enpresariak leudeke piramidearen goiko erpinean, eta palestinarrak oinarrian.
Lanei dagokienez, bost mandatarik gainbegiratuko lituzkete, besteak beste, auzi humanitarioak, berreraikuntzarekin lotutakoak, eta «segurtasunari» dagozkionak.
Eta, bitartean, Israelek segitzen du Gaza bonbardatzen, eta, hango Osasun Ministerioaren arabera, azkeneko 24 orduetan gutxienez 50 pertsona hil ditu; 2023ko urriaren 7az geroztik, 66.000 pasa dira.
