Kaikuak

Euskaltzaindiaren Hiztegian hainbat definizio ditu kaiku hitzak. Lehenaren arabera, kaikua da ardi esnea biltzeko erabiltzen den zurezko ontzia, euskarri bakarrekoa eta goporra baino handiagoa. Bigarrenean dioenez, ostera, adimen laburreko pertsonak dira kaikuak. Hirugarren adiera arropari buruz ari da, eta puntuzko euskal jaka urdina edo beltza dela dio: artilezkoa eta irudi gorriz apaindua; aurrean lokarri borladunak dituena. Beste jaka mota bat ere bada kaikua deitzen zaiona: artile ehunez egina da.

Euskal Herrian kaiku horiek guztiak bizi dira, oraindik. Badira egurrezko kaikuak gordetzen dituzten artzainak, adibidez; nahiz eta egunerokoan altzairuzkoekin lan egin, egutegietako argazkietan haiekin ateratzen direnak. Feria egun handietanoraindik ere kaikuak janzten ditu jendeak; baita aberri zein Alderdi egunetan eta santa eskean joaterakoan ere. Eta, esate baterako, badira Euskal Herrian faxismoari arropa konkretu batekin irabaz dakiokeela pentsatzen dutenak. Baina gauza bat da zure janzkerak ingurua aztoratzea edo janzkerarekin posizionamenduak probokatzea, eta beste bat, oso desberdina, estatu kolpe baten bidez boterea hartu duenari tripa gainean borlaz lotutako jaka bat erakutsita iraultza egiten ari zarela esatea.