Rockaren ahots boteretsua isildu da

Indarra. Hitz horrek ongi definitu lezake Tina Turnerren ahotsa. Baita haren jarrera ere. Zuzeneko guztietan ikuskizuna eskaini ohi zuen, eta zaleei eskutik helduta osatu zuen 50 urtetik gorako ibilbide arrakastatsua musikan. Gospeletik, souletik, rhythm and bluesetik eta sortzen ari ziren rock doinu berrietatik edanez garatu zuen bere estilo bereizgarria, eta Rockaren erregina ezizena irabazi zuen urteekin. Atzo isildu zen haren ahotsa. Kusnachteko bere etxean (Suitza) hil zen Tina Turner, 83 urte zituela eta «gaixotasun luze baten ondotik», haren bozeramaileak jakitera eman zuenez. «Musikaren legenda bat eta bizitzan jarraitzeko moduko eredu bat galdu ditu munduak».

Anna Mae Bullock zuen sortze izena. Brownsville hirian (Tenesee, AEB) jaio zen, 1939an, familia txiro batean, eta ez zuen haurtzaro errazik izan, eskola jazarpenak eta gurasoen abandonuak sortutako samina tarteko —bere amak ez zuela sekula maite izan idatzi zuen bere memorietan—. Amonarekin bizi izan zen, eta artean Turner nerabea zela hil zen; St. Louis hirira jo zuen orduan, eta hainbat lanetan jardun zuen. Tartean, Aillene ahizparekin clubetan kantatzen hasi zen. Haietako batean ezagutu zuen gerora taldekide eta senar izango zuena, Ike Turner; Kings of the Rhythm bere taldearekin kontzertua ematen ari zen pianista eta gitarra jotzailea. Bullock kantatzen entzun eta berehala harritu omen zuen haren bozak, eta bandara batzera gonbidatu zuen handik gutxira.

1960an A Fool in Love abestia grabatu zuten, eta arrakasta handia lortu. Orduan ezarri zion Ike Turnerrek Bullocki Tina Turner izena, eta Ike & Tina Turner, berriz, bere taldeari. Laster helduko ziren arrakasta gehiago: River Deep, Mountain High (1966) diskoak nazioarteko sona ekarri zion bikoteari. Garaiko beste talde nabarmen batzuen kontzertuen aurretik ere maiz aritzen ziren zuzenean, eta, hain zuzen ere, oholtza gainean erakusten zuen batez ere bere indarra Tina Turnerrek.

Ospe hori are gehiago zabaldu zuen Proud Mary-k (1971), bikotearen lanik arrakastasuenetako bat izan zenak. Aldi berean, baina, senarraren tratu txar fisiko eta psikologikoak urte luzez jasan zituen abeslariak; hori zuen eguneroko latza fokuetatik kanpo, gerora kontatu zuenez —«Ezpain hautsiak, begi ubelak, artikulazio dislokatuak eta tortura psikologikoa nire eguneroko bizitzaren parte ziren», adierazi zuen elkarrizketa batean—. 1978. urtean, dibortziatzea lortu zuen azkenean, ez aurrez senarrak jarritako oztopo ugariei aurre egin gabe. Bere bakarkako bidea hasteko ere traba ugari izan zituen. Baina agertokietan erakutsi ohi zuen indarra haietatik kanpo ere bazuela frogatu zuen beste behin ere.

Bide berri bat urratzera

Aurreko urteetan hainbat lan plazaratu bazituen ere, 1980ko hamarkadan berreskuratuko zuen sona abeslariak batez ere. Bakarka, oraingoan. Ball Of Confusion (1982) eman zuen lehendabizi, eta beste musikari batzuetan lanetan ere aritu zen kolaboratzaile bezala. Baina bereziki, Private Dancer (1984) bakarkako albumak eman zion aurrera segitzeko behar zuen bultzada; kritikaren eta entzuleen txaloak ez ezik, hiru Grammy Sari lortu zituen hari esker. Album hartan jaso zituen, besteren artean, Let's Stay Together, Better Be Good To Me, Private Dancer, I Can't Stand The Rain, Show Some Respect, eta What's Love Got To Do With It? kantuak. Munduan zehar lehen bira egin zuen 1985ean.

Haren ondotik plazaratu zituen Break Every Rule (1986), Live in Europe (1988) eta Foreing affair (1989) diskoak. Azken horretan bildu zuen The Best abestia, zeina ezagunenen artean bilakatu zen denborarekin. Hain zuzen ere, 1990eko urteetan plazaratu zuen Simply The Best bilduma, eta hainbat mundu bira egin zituen hamarkada hartan ere.

Lehen aldiz agertoki bat zapaldu eta 54 urtera utzi zuen musika, 2013an, 73 urte zituela; 22 album kaleratu —estudioko hamabi, hiru zuzeneko eta zazpi bilduma—, 200 milioitik gora disko saldu eta Grammy sarietarako 21 alditan izendatuta egon ostean. Suitzan eman zituen bere bizitzako azken urteak.