Hitzak

Atzo berripaper honen azken orrian Fernando Moreles urduñar fotokazetariari egindako elkarrizketa zetorren. Ideia honek eman zidan atentzioa: «Irudiak badu hori oraindik: ikusten duzun hori dela existitzen dena. Hori ere ari dira zalantzan jartzen, baina fotokazetaritzak eusten dio horri oraindik: argazkia zerbait erreala da. Testuarekin, berriz, jada ez da hori gertatzen. Hitzek ez dute errealaren zigilu hori».

Argazkiei edo irudiei dagokienez, asmatu zuten hitz bat argazkia edo irudia trukatua denean, —zerbait kendu, erantsi edo aldatu zaiolako erreala ez denean— erabiltzen dena: fotomontajea. Hitz hori entzun orduko dakigu zertaz ari garen...

Nago, hitzek hainbesteko zalantza sortzen duten garaiotan, hitzei buruzko tankera horretako esamolderen bat asmatu beharko genukeela. «Kulturaren etorkizuna elkarrekiko enpatia erakutsiz sortzen diren sinergiak baliatu eta elkarlanean aurrera egitean datza» entzuten dugun unean, mihi-punttan behar genuke hitz bat hitzmontaje baten aurrean gaudela salatzeko balioko diguna. Itsaslabar baten paisaiaren erdi-erdian arrautza frijitu erraldoi bat sartzeak adinako kriki-kraka eragin behar ligukete horrelako hitz-sortek. Nola deituko diegu errealitatetik urruntzen gaituzten hitz horiei?