Albistea entzun

Zientzia. ARGI ALDIAN

COVID-19 gaitzari aurre egiten

Gorka Azkune - EHUko Informatika fakultateko ikerlaria eta irakaslea

2020ko maiatzak 22

Martxoan idatzi nuen zutabea konfinamenduaren lehen egunekin batera iritsi zen. Orduan kontatu nizuen COVID-19 gaixotasunaren aurka hainbat ekimen zeudela martxan komunitate zientifikoan. Horietako bat Kaggle plataforman antolatu zen, AEBetako Etxe Zuriko Zientzia eta Teknologiaren Bulegoa, AEBetako Osasunerako Institutuak, Chan Zuckerberg Initiative eta Microsoft atzean zituela, besteak beste. Izen eta garrantzia handiko antolatzaileak.

COVID-19 gaixotasuna SARS-CoV-2 birusak sortzen du, koronabirusen familiakoak. Aspaldi ezagutzen dira familia horretako birusak eta euren eraginak. Ondorioz, artikulu zientifiko pila bat topa daitezke eurei buruz. Kaggle-ko lehiaketa honetan, esaterako, 60.000 artikulu zientifiko zeuden eskuragarri. Kuriositate moduan, horietatik seiren bat, hots, 10.000, 2020. urtean argitaratuak izan dira!

Pentsa dezakezuen bezala, sendagile eta ikerlarientzat oso zaila da hainbeste informazio atzitzea. Koronabirusei buruz informazio eskerga aurki daiteke, eta aditu batek galdera bat duenean, 60.000 artikulu horietan begiratu beharko du erantzuna topatzeko. Ez dirudi lan erraza, ezta? Horregatik, lehiaketa honetan adituek izan ditzaketen galderak automatikoki erantzuteko sistemak garatzeko eskatzen zen. Martxoan esan nizuen bezala, HiTZ zentroko Ixa taldeko hainbat ikerlarik parte hartzea erabaki zuten orduan. Bada, lehiaketaren kategoria batean irabazle suertatu dira. Jon Ander Campos, Arantxa Otegi, Aitor Soroa eta Eneko Agirre dira. Lortu dutena ez da makala!

Ixako ikerlariek neurona-sareetan oinarritutako sistema bat garatu dute. Sistema horrek, dokumentu batzuk emanda, galdera baten erantzunik onena topatzen ikasten du dokumentu horietan. Gai horretan esperientzia handia dugu Ixan. Alde batetik, Jon Anderren doktore tesia esparru horretan kokatzen da. Bestetik, proiektu europar batean, lantalde hori bera ari da lanean galdera-erantzunen esparruan. Pentsa ezazue: lehiaketa honetan irabazi duen sistemaren garapena doktore-tesi bat eta sukaldeko errezeten inguruan antolatutako europar proiektu baten esperientziatik datoz. Horrelakoa baita zientzia: COVID-19 gaixotasunari aurre egiteko behar den ezagutzan, sukaldeko errezetei buruzko galderak erantzuten dituen sistema batetik etor daiteke. Horregatik esaten dugu hainbestetan zeinen garrantzitsua den oinarrizko zientzia. Ez gaitu itsutu behar aplikazioak. Gizateriaren historian, aplikazio iraultzaileenak oinarrizko zientziari esker garatu ahal izan dira. Ez dezagun ahaztu, mesedez.

Bukatzeko, nire lankideak zoriontzeko aprobetxatu nahiko nituzke lerro hauek. Ikerlari bikainak zarete, eta lan paregabea egiten duzue. Lan iluna askotan, errekonozimendu txikiko lana, baina oso-oso garrantzitsua. Izan dadila sari hau lan horretan jarraitzeko arrazoi bat gehiago. Eta ea sariak sortu duen oihartzunak laguntzen duen gure herrikideek ikus dezaten egiten ari garen lanaren kalitatea eta garrantzia.

Sareko BERRIAzalea:

Irakurri berri duzun edukia eta antzekoak zure interesekoak badira, eskari bat egin nahi dizugu: Berria diruz babestea.

Zuk eta zure gisako sareko milaka irakurlek egindako ekarpenarekin, eduki gehiago eta hobeak sortuko ditugu. Eta, zuekin osatutako komunitateari esker, publizitateak eta erakundeen laguntzek bermatzen ez diguten bideragarritasuna lortuko dugu.

Euskarazko kazetaritza libre, ireki eta konprometitua eskaini nahi dizugu egunero; bizi zaren munduaren eta garaiaren berri ematen segitu.

Albiste gehiago

 ©ALIZIA LOPEZ

«Zuen serio ospe hori ez duzue merezi»

Naroa Torralba Rodriguez

Hiru urte daramatza Diazek Twitchen zuzenekoak egiten. Astelehenetik ostegunera, goizean. Asteburuetan, antzokiak betetzen ditu Se pudrió todo bakarrizketarekin. Larunbatean izan zen Bilbon.
1 ©ARITZ LOIOLA / @FOKU

Publikoa jagoteko gogoa

Amaia Igartua Aristondo

Askotariko publikoak erakutsi dio babesa Euskal Eskola Publikoari Mungian ospatutako jaian: guraso eta seme-alabek, beti bezala, baina baita nerabe andana batek ere. Ikastetxeen premiak nabarmendu dituzte, festa giroan: azpiegitura plana bete dadin nahi dute, besteak beste.
Aitor Elordi ©Marisol Ramirez

Buruz buruko finalak %20,8ko ikusle kuota izan zuen

Urtzi Urkizu

Euskaldunen artean lehiak %34,5eko kuota lortu zuen. ETBk hamahiru kamera erabili zituen.

Astekaria

Asteko gai hautatuekin osatutako albiste buletina. Astelehenero, ezinbesteko erreportajeak, elkarrizketak, iritziak eta kronikak zure posta elektronikoan.

Iruzkinak kargatzen...