Kezka bat suma daiteke airean, etsipenetik hurbil, egungo abagune politiko konplexuari lotuta, garai zail hauek bustita. Baina itxaropenerako mezua eman nahi izan du gaur EH Bilduko idazkari nagusi Arnaldo Otegik, Bilbon, Askatasun haizea leloari jarraitu dioten milaka lagunen aurrean. «Arrakastazko esperientzia politikotzat» jo du koalizioa; «herria siglen gainetik» jartzen duela iritzi dio, eta faxismoari eta autoritarismoari aurre egiteko eredu bat baduela. Beraz, eskua luzatu die Euskal Herriko eragile politiko, sindikal eta sozialei: «Faxismoari eta autoritarismoari aurre egiteko eta Euskal Herriaren eraikuntza nazional eta soziala bultzatzeko, konpromiso politiko eta instituzional guztiak hartzeko prest gaituzue».
Manifestazio jendetsua egin du gaur EH Bilduk berriz ere. 30.000 pertsona inguru batu ditu Bilbon, jada tradizio bihurtzeko bidean den azaroko mobilizazio handian. 17:30 pasatuak zirela abiatu da martxa Casillatik. Pankartan, EH Bilduko kargudunak: Nerea Kortajarena, Gorka Elejabarrieta, Oskar Matute, Sonia Jacinto, Pello Otxandiano, Arnaldo Otegi, Laura Aznal, Eba Blanco eta Arkaitz Rodriguez; eta haiekin batera, Txomin Casteigts EH Baiko zuzendaritzako kidea.
Ohi bezala, Zabalbururako bidean, ehunka herritar egon dira espaloietan manifestazioaren zain, txaloka, eskuetan lazo zuri, berde eta gorriak zituztela. Oro har, isilean joan da martxa, baina izan dira «Independentzia» zioten aldarri batzuk, baita euskal presoak etxeratzearen aldekoak ere. Zabalburura iristean geldialdi bat egin dute hedabideentzat, bertako argazkian antzematen baita mobilizazioa zenbatekoa den: Autonomia kalea bete du berriro EH Bilduk. Eta urrunean, jendetzaren amaiera aldera, emakumezko miliziano baten irudi erraldoia, andreek faxismoaren aurka egindako borrokaren sinbolo.
Memoriak gidatuta
Memoriak pisu nabarmena izan du gaurko manifestazioaren deialdian, eta hala islatu da ibilbidean ere, hainbat une hunkigarri izan baitira. Abiatu eta berehala, frankismoko azken bost fusilatuak omendu dituzte, gitarrak eta kantua lagun; izan ere, aurten bete dira 50 urte frankismoak Juan Paredes Manot Txiki eta Angel Otaegi erail zituenetik. Zabalburun, berriz, Santi Brouarden eta Josu Muguruzaren irudiak proiektatu dituzte eraikin batean —asteon bete dira 41 eta 36 urte hil zituztenetik—, Lepoan hartu ta segi aurrera kantaren doinuan. Hurtado Amezagan gazteen jarduna txalotu dute, grafiti bat marrazten zuten bitartean. Eta Plaza Biribilean, azkenik, Palestinako komunitateko kideak izan dituzte zain, banderak airean; orduan entzun dira aldarririk ozenenak: «Palestina askatu!».
Memoriak hartu ditu, era berean, Arnaldo Otegiren mintzaldiaren lehen hitzak, manifestazioa Bilboko udaletxera iritsita. Frankismoaren azken urteetan eta trantsizioaren hasieran errepresio politikoaren ondorioz hildakoak gogoan izan ditu, eta besarkada berezia bidali die Txiki eta Otaegirekin batera fusilatutako FRAPeko hiru kideen senideei, haietako batzuk Bilbon izan baitira gaur. «75ean erregimenak argi utzi zuen zein muga izango zituen erreformak. Trantsizioko arauak faltsututa daude: espainiar supremazismoa, kapitalismoa eta frankismoa sostengatu zituztenen zigorgabetasuna sendotu zuten. Horiek dira aldatu behar ditugun arauak», adierazi du. EH Bilduko kideen alboan izan dira gaurko mobilizazioan ERC, CUP, Junts, BNG, Compromis, Mes per Mallorca, Podemos, Comuns, Mas Madrid eta Kataluniako Komunistak alderdietako ordezkariak.
Kezkak eta aukerak
Baina egungo garai historikoa ere «zorrotz» interpretatzera deitu du Otegik. «Kezkatzeko arrazoiak eta arriskuak» badirela aitortuta ere «aurrera egiteko aukera» ikusten du eta. EH Bilduko buruaren hitzetan, Euskal Herria «herri antolatua» da, eta badaki nola egin behar zaien kontra faxismoari eta autoritarismoari: «Kolektiboki, era diziplinatuan, kolpatutako sektore guztiak ahaldunduz, eta leku guztietatik erantzunez». Ildo horretan, fronte zabalak eratzearen aldeko jarrera berretsi du: «Batzen eta biderkatzen duen ezkerra gara, ez kentzen eta banatzen duena».
«Gure esku badago, ez da inon eskuin muturreko gobernurik egongo: ez Parisen, ez Madrilen, ez Euskal Herrian»ARNALDO OTEGI
EH Bilduko idazkari nagusia
Otegik adierazi du EH Bildu lehen indar politikoa dela Euskal Herrian, eta posizio horrek dakarren «ardura politikoa» aintzat hartuta mintzatu da, «koherentzia politikoz», eta «ekidistantziarik eta anbiguotasunik gabe»: «Gure esku badago, ez da inon eskuin muturreko gobernurik egongo: ez Parisen, ez Madrilen, ez Euskal Herrian. Eta ez dugu desberdintzen PPren eta Voxen artean, bloke erreakzionario beraren parte baitira».
Baikor aritu da Otegi, itxaropentsu: «Herri honek irabazi egingo du», esan du amaieran. Baina justu aurretik, ohartarazpen kutsua izan duen eskaera bat egin du, Antonio Gramsci komunista italiarra ahotan hartuta: «Trebatu eta prestatu, zuen inteligentzia guztia behar dugulako. Konprometitu, zuen kemen guztia behar dugulako. Eta antolatu, zuen indar guztia behar dugulako».
