Erreportajeak

Egunez naziekin, gauez iheslariekin

Egunez naziekin, gauez iheslariekin

Saran (Lapurdi), haren hotela hartua zuten naziek. Eta, hala ere, erresistentziarekin kolaboratu zuen Maria Josefa Sansberro 'Maddi' oiartzuarrak, jazarriei muga zeharkatzen lagunduz. Lehenago, 36ko gerrako iheslariei lagundu zien muga pasatzen.

Izarraitz Villaluzek eta Joxe Mari Mitxelenak Sansberroren figura berreskuratu dute hainbat agiri eta lekukotza bildu ostean; Edurne Portela idazleak fikzioaren bidez biribildu du haren soslaia Maddi y las fronteras liburuan.

Aterki bat zAApAArrAAdAAri

Aterki bat zAApAArrAAdAAri

Herritarren lana arindu dute adimen artifizialeko sistemek. Adituen iritziz, halere, sistema horiek arautu beharra dago, nahi gabeko lerratzerik gabeak eta «justuak» izan daitezen.

Dialisia: giltzur eriek egin ezin dutena egiteko

Dialisia: giltzur eriek egin ezin dutena egiteko

Giltzurrun gutxiegitasuna dutenek bi bide har ditzakete: giltzurrunaren transplantea edo dialisia. Paziente askok dialisia ospitalean egiten badute ere, gero eta gehiagok egiten dute etxean.

Xakea, pentsatzea lantzeko

Xakea, pentsatzea lantzeko

Hezkuntzan xakea osagarri oso ona dela diote adituek eta hainbat ikerketak. Ondorioztatu dute xakean jokatzen duten ikasleek errendimendu hobea dutela. Gazteekin ez ezik, zaharrekin ere emaitza onak ematen ditu xakean aritzeak.

Tronpa dardarka

Tronpa dardarka

Antzinako musika tresna bat da tronpa edo musugitarra. Euskal Herrian ere izan du bere tradizioa, baina isiltzear dago haren doinu berezia. Juan Mari Beltran musikariak ikerketa mardula dauka eginda tronpari buruz.

Saharatik Euskal Herrira udan

Saharatik Euskal Herrira udan

Oporrak Bakean programari esker, Saharako basamortuan edo errefuxiatu kanpalekuetan bizi diren haurrek uda Euskal Herrian igarotzen dute, bakean, osasuntsu eta ondo elikatuz. Aurtengo udan 300 haur hartzea da helburua.

«Kazetari zintzoaren» soa

«Kazetari zintzoaren» soa

Gernikako bonbardaketa euskal herritarrei egozten tematu zen Franco, baina George Steer kazetariak ez zuen dudarik izan: munduari kontatu zion Alemaniako Kondor Legioaren lana izan zela.

1937ko apirilaren 26eko bonbardaketa hura mugarria izan zen Bigarren Mundu Gerraren atarian.

Izotzean ezkutatutako altxorra

Izotzean ezkutatutako altxorra

Izotzean sortzen diren burbuila txikiak ikertzen dituzte Izotzalaben, Leioan. Han gordeta daude atmosferaren aztarnak. Burbuila fitxategi horri esker, ikertzaileek jakin dezakete nolakoa zen duela 800.000 urteko atmosfera, eta gerora zer bilakaera izan duen.

Ondorio argi bat atera dute: «Izotzean ikusten da nola gaur egun dugun berotzea orain arteko erregistroetan agertzen dena baino askoz handiagoa den».

Sorkuntza pantailan

Sorkuntza pantailan

Geroz eta gehiago dira bideojokoen industrian hasi nahi duten gazteak. Sektorea berrituz eta garatuz doa etengabe, baina arlo askotako «profesional kualifikatuak» behar dira kalitatezko bideojokoak sortzeko.