Ingurumena

Bardeako kakalardoa
Bardean kakalardoen errolda egiten duen taldeak orain arte ezagutzen ez zen espezie bat aurkitu du: Troglops bardena. 2,5 milimetroko tamaina du, eta arren buruko sakonunea du bereizgarri. Munduan ezagutzen diren animalia espezieen artean %30 kakalardoak dira.

Kontsumo merkea, garesti
Egun bakarra izateari utzi, eta hilabete osoa da orain black friday. Aukera ona izan daiteke bezeroek produktuak merkeago eros ditzaten. Hala ere, saltzaile eta ekintzaile batzuen arabera, AEBetatik etorritako kanpainak kalte handia egin dezake.

Lulak %89 gutxituko du Amazoniako deforestazioa
Brasilgo presidentetzarako bozen irabazleak agindu du ia desaktibatutako ingurumen araudia berrezarriko duela, eta legez kanpoko deforestazioa eten. Euskal Herria halako lau den eremu bat salba dezake: 75.960 kilometro koadro oihan.

43 parke eoliko egiteko eskariak aztertzen ari dira
44 parke daude orain, eta haien potentzia 1.520 megawattekoa da denera; proiektu guztiak eginez gero, oraingoa halako bi litzateke potentzia. Hamarkada batez, geldi egon da sektorea, baina, 2021etik, berpiztu egin da Hego Euskal Herrian. Ipar Euskal Herrian ez da parke eolikorik.

AHTaren puzzlea osatu ezinda
Duela hamasei urte hasitako obra ez da amaituko 2028ra arte gutxienez, Espainiako Gobernuaren aurreikuspenen arabera. 'Euskal Y'-ak 4.200 milioi euroko aurrekontua zuen hasieran, baina 5.000 milioi gastatu dituzte dagoeneko, eta 7.000 milioira iritsiko da.

Hegaluzeek non hibernatzen duten deskubritu dute
Ozeano Atlantikoaren mendebaldean ematen dute negua, sakonera handiko uretan. Azti taldeko ikerlari batek marka elektroniko bat jarri zion hegaluze bati orain bi urte; hala, animaliaren migrazio ibilbidea osoki erregistratu dute estreinako aldiz.

Frantziako zentral nuklearren egoerak prezioak igo ditu
Mantentze lanen eta herdoiltze arazoen ondorioz, Frantziako parke nuklearraren ekoizpena ia bi heren txikitu da, eta argindarra esportatzeari utzi behar izan dio.
Abuztuaren bukaeran, Frantziako 56 erreaktoreetatik hogei baizik ez ziren normal ekoizten ari. Ondorioz, garesti ari da inportatzen argindarra.

Ane Zabaleta: «Bada momentua pentsatzeko zeintzuk diren ur arazoei aurre egiteko alternatibak»
Ane Zabaleta Lopetegi (Zumaia, Gipuzkoa, 1978) geologo eta EHUko irakasleak dioenez, uraren zikloan oso garrantzitsua da lurraldearen kudeaketa, ura ez baita zuzenean pasatzen prezipitazioetatik hornidura sistemara: «Lurraldearen erabilera guztiek ez daukate eragin bera».

Xabier Alberdi: «Atzean itsas herri bat dagoelako lortu zuen Elkanok egindakoa»
Elkano itsasoaren semea izan zela dio Xabier Alberdi Lonbidek (Zarautz, 1969), Euskal Itsas Museoko zuzendariak; haren garaiko Euskal Herria ere itsastarra izateagatik lortu zuela munduari bira ematea. Elkanoren bidaiari eta garaiari buruzkoak jaso ditu liburu batean: Nola egin zen posible lehen mundu bira.