Aste gutxitan bigarren aldiz, EAJ, PSOE, PP eta Vox alderdiek 138.000 sinadura baino gehiagoren babesa duen HEL herri ekinaldi legegilea Eusko Legebiltzarrean eztabaidatzea bera eragotzi dute. Duela gutxi, gauza bera gertatu zen Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimenduak bultzatutako herri ekinaldiarekin, 145.000 sinadura baino gehiago bildu baitzituen.
Bi kasuetan, proposamenek Eusko Legebiltzarreko letraduen oniritzia zuten, eta legezkoak zirela eta izapidetzeko onartzeko baldintza guztiak betetzen zituztela ziurtatu zuten. Hala ere, atzera bota zituzten. Erabaki hori hondamen demokratiko larria da, herritarren parte hartzearen aurkako kolpe zuzena, eta batzuek eztabaidatzeko, negoziatzeko eta adosteko, edo, besterik gabe, ezarritako bide demokratikoen aurka egiteko dituzten benetako arrazoiak ezagutzeko duten beldurra agerian uzten du.
Deigarria da alderdi horiei «demokrazia kolaboratiboaren» defentsa, herritarrei entzuteko borondatea edo «lau urtean behin botoa ematetik harago doan» politikarekiko konpromisoa aldarrikatzen entzutea. Baina hitz horiek egia bihurtzea eskuetan dutenean, beren botoan, kontrako norabidean jokatzen dute. Eta oraindik ere harritzen dira herritarrak erakundeetatik gero eta gehiago urruntzen direlako.
Bi HEL horiek baztertzeko erabilitako argudioak faltsuak dira, eta erabiltzen dituztenek badakite. EAErako LGS lanbide arteko gutxieneko soldata propio bat ahalbidetzeari uko egitea, autonomia-erkidegoak hori finkatzera gaitzen dituen Estatuko aldaketa baten bidez, ez da kontu teknikoa: erabaki politikoa da. Ez dago baliozko aitzakia juridikorik. Konpetentziak badaude, eta beste batzuetan erabili izan dira; besterik gabe, orain ez dituzte erabili nahi.
Ezezko horren atzean, ñabardurak ñabardura, arrazoi nagusi bat dago: Confebask patronala neurri horren aurrean aurrez aurre egotea, behin eta berriz uko egin baitio gai hori negoziatzeari. Patronalak negoziatu eta adostu nahi ez badu, eta hala erakutsi du gehiengo sindikalaren proposamenari uko egin dion hiru aldietan, EAJ eta PSOE egiten ari direna patronalaren jarraibideak diziplinaz jarraitzea da, bere jarrera justifikatzeko argudio faltsuen atzean ezkutatuz.
Komeni da gogoraraztea Espainiako egungo LGS ez zela sindikatuen eta patronalaren arteko akordio baten emaitza izan. Han ere ez zen adostasunik izan. Hala ere, Espainiako Gobernuak aplikatzeko erabakia hartu zuen, patronala aurka egon arren. Gaur egun, Espainiako LGSa 1.184 eurokoa da, baina Eusko Jaurlaritzak berak berriki onartu du, berak egindako txosten batean, EAEn LGS egokia 1.268 eta 1.385 euro gordin bitartekoa izan beharko litzatekeela, hamalau ordainsaritan banatuta. Aitortzen dute... baina ez dute ezer egiten. Zeren zain zaudete? Zeren beldur dira?
Gehiengo sindikalak aurkeztutako HELak ez zuen eskatzen euskal LGS bat zuzenean finkatzea, baizik eta Eusko Legebiltzarra gaitzea Langileen Estatutua aldatzeko proposamen bat eztabaidatzeko eta onartzeko, autonomia-erkidegoek aukera izan dezaten beren errealitate sozioekonomikoarekin bat datorren LGS propio bat ezartzeko. Hori bakarrik: eztabaida eta erabakitzeko gaitasuna.
EAJren eta PSOEren ezezkoak, praktikan, erkidego honen eskumenei uko egitea dakar, nahiz eta beste era batera justifikatzen saiatu. Patronalari ez dagokion beto ahalmena ematea da, eta milaka euskal langile bizitzaren kostua estaltzen ez duten soldatetara kondenatzea; paradoxikoki, patronalak irabaziak handitzen eta era guztietako laguntzak jasotzen jarraitzen du.
Zoritxarrez, beste labankada bat eman digute, bai, baina bai langileok, bai gure HELari ezezkoa jaso dugun pentsiodunek ez ditugu gure aldarrikapenak alde batera utziko, bidezkoak eta beharrezkoak baitira EAEko milaka pertsonarentzat.
Berandu baino lehen gure helburuak lortuko ditugu, ez dugu amore ematen.
