Diagnostiko ez oso argia (Euskadi Berri bat Eraikitzen)

Hauteskunde-hitzorduetatik harago doazen proiektuak behar direla esatea, kasu honetan datozen euskal hauteskundeak, makillaje politikoaren ariketa bihur daiteke, epe luzerako ildo horiek argi eta garbi planteatzen ez direnean.

Agirian esaten denez, gure alderdiak autogobernuari buruzko ponentzia babestu du; hau da, euskal herritarrek berresteko moduko autonomia-estatutu berri bat idaztea.

Baina gaineratu behar da, babes hori egia den arren, ez dela legegintzaldi honetan eman, aurreko legegintzaldian baizik. Oraingo legegintzaldian, badirudi inoiz ez zegoela estatutu-eztabaida hori bultzatzeko baldintzarik.

Hala nola, pandemia iritsitakoan, ez zela autogobernuaz hitz egiteko une egokia erabaki zen, eta pandemia igaro ondoren, jada denborarik ez zegoela, legegintzaldiaren amaiera gainean zegoelako.

Dokumentu honetan bertan (Euskadi Berria Eraikitzen) ondo islatuta geratzen da azken urteotan gure alderditik entzun dugun galdera: zertarako autogobernu gehiago?

Bitxia bada ere, beste lehentasun batzuk azpimarratu ditugu, hala nola EAEko fiskalitatea, eta behin eta berriz azpimarratu dugu autogobernuak ez duela ezertarako balio erreforma fiskal hori aintzat hartzen ez bada.

Baina zer fiskalitatez ari gara? Lurralde bakoitzean fiskalitate progresiboa da bere lurralde-autonomia errespetatzen duena?

Edo, aitzitik, dokumentuan Lurralde Historikoen Legea berrikustea proposatzen denean, ez al da lurralde-subiranotasuna zalantzan jartzen ari euskal zentralismo handiago baten mesedetan?

Azken batean, erabakitzeko eskubidearen babesa gezur bihur daiteke, baldin eta ez badoa hura benetan gauzatzeko jarrerekin eta konpromisoekin batera.

Kasu honetan, ezinezkoa da autonomia-estatutu berri bat kontsultara pasatzea, estatutu hori idazteko baldintzak jartzen ez badira, erabakitzeko eskubide hori ezerezean geratuz.

Eta gauza bera gertatzen da nazio aniztasunarekin. Errepublika Plurinazionalaren beharra infinituraino errepika daiteke, baina ez dugu gauza handirik aurreratuko errepublika nazional eta subiranoen eraikuntza errespetatzen ez bada, hala nola Kataluniakoa eta Euskal Herrikoa.

Ildo horretan, aurrerapauso handia ematen ari da amnistiari buruzko lege-proiektuarekin, eta, helburu horrekin, ekarpen handia egin behar dugu Euskadin. Hautsi dezagun lantza bat amnistiaren alde.

Era berean, onar dezagun errealitate politiko berri bat dagoela azken hauteskundeen ondoren, ezkutatu ezin duguna: azken udal eta foru hauteskunde hauetan batasun handiagoa berreskuratzea ahalbidetu duen espiritu bateratua da, eta hori zaindu eta zabaldu egin behar da.

Batu edo kendu?