Aste osoan mobilizazioak egin dituzte Ipar Euskal Herriko laborariek Frantziako agintariek behien Dermatosi Nodular Kutsakorra izeneko izurria kontrolatzeko harturiko neurri gogorren kontra: izan ere, Parisek manatu du kasu bat atzemanez gero tropa osoa hiltzea. Erabaki horri erreakzioz, laborariek A64 autobidea blokeatu zuten barda, Beskoitzen (Lapurdi), Okzitaniako Tolosarako norabidean. Gaur ere blokeaturik segitzen du, orduan bidearen erabiltzaileek derrigorrez atera behar dute eta Beskoitze herria zeharkatuz berriro autobidean sartu.
ELB Euskal Laborarien Batasunak eta Coordination Rurale sindikatuek deiturik iragaten ari dira blokeatzeak. Atzo 21:30ean hasi ziren traktoreak biltzen Ahurtin, eta 22:30ean moztu zuten autobidea. 02:00etarako ehun bat traktore ziren bidean, bi lerroak okupatzen. Bertan dagoen ELB sindikatuko Julen Perezek erran iragarri duenaz, bihar arte egoteko baimena ukan dute, eta, horien helburua «laborarien kexua» erakustea denez, iragarri du balitekeela azken momentura arte egotea. Lehen gaua pasaturik, 60 bat traktore geratzen omen dira blokeoan parte hartzen.
«Eritasun berria» da DNK, oraindik aski ezagutzen ez dena Perezen ustez, batez ere behi tropa osoen hilketa manatzeko. Azpimarratu du ELBren urteetako esperientzia, oroiztarazteko DNkrena ez dela mota horretako lehen afera, ahate gripearen edo behien tuberkulosiaren aferekin ere antzera jokatu izan baitu Frantziako Estatuak. Perezi iruditzen zaio halako neurririk ezin dela hartu zinez argi ez baldin bada zer heineko lanjerra dakarren eritasunak. «Zentzuz jokatuz gero eritasuna hobeki ezagutzeko ikertuko lukete eta gero erabakiak hartu».
Gogorarazi du behien tuberkulosiaren kasuan ber manuak jaso zituztela joan den urtean, kasu bat agertu eta tropa osoa hiltzeko. Duela hiru aste, alta, jakinarazi zitzaien zitzaien protokoloaren aldaketa: hilketa prebentiboak eta partzialak baizik ez dituzte eginen.
DNKri dagokionez, ordea, negoziaketarik ez da oraino izan, baina Perezek jakinarazi duenaz, ELBkoak astelehenean biltzekoak dira Pirinio Atlantikoetako prefetarekin, Pauen, eritasunaren kudeaketaz hitz egiteko. Momentukoz, honakoak dira neurriak: txertaketa kanpaina Pirinio Atlantikoetako departamendu osoan hedatua, behi mugimenduak debekatuak txertaketa eremuetarik kanpo, neurri zorrotzak 2026ko urtarrilaren lehenera arte...
Ariegeko kasua
Ostegunean Ariege departamenduko 208 behiko tropa bat osorik hil zuten osasun zerbitzuek. ELB sindikatuak agiri batean azpimarratu zuenez, «mobilizazio azkar bat antolatua izan da, sindikatu guziak bateraturik, hainbat herrialdetako laborariek bidea eginik etxalderaino eta gizarte zibilaren sustenguarekin». Baina, Frantziako Poliziak bortitz erantzun zien protestatzera jin zirenei. ELBren erranetan, betiere, «bi eguneko borroka luzearen ondotik, administrazioaren presiopean eta akiturik», behi troparen jabeek mobilizazioa altxatzea galdegin zuten, eta behien hilketa atzo goizean iragan zen.
Tropa oso baten hilketa gertatu den beste departamendua Pirinio Garaikoa da. Bi hilketa kasu horiengatik ELB sindikatua jadanik mobilizatu zen ostegun arratsean, Donapaleun (Nafarroa Beherean): «200 bat laborari eta herritar» bildu ziren jendarmeriaren aitzinean, Masakreari Stop lelopean. Su bat piztu zuten, «sinbolizatzeko politika eta errepresio horiek gure ofizioa sutan eta odoletan ezartzen dutela»; ELBk politika «larderiatsu, bidegabe eta ez-eraginkorra» salatzen du. Hain zuzen, Julen Perez bozeramaileak «beste politika sanitario bat» aldarrikatu zuen, halako hilketa masiborik gabekoa.
