Azaroak 8, asteazkena
Hogeita hamabigarren eguna. Bart, lehen aldiz, nire anaia Mohammeden zurrungen falta sumatu dut. Normalean, zurrunga egiteari uzten dionean, bat-batean ohartzen naiz hortxe dagoela leherketen eta bonbardaketen hotsa. Azken gauetan, kontsolagarri egin zaizkit haren zurrungak, nolabait. Lagun egiten didate eztanda bakoitzaren ondorengo izualdian. Maiz, suzirien txistu hotsak eta geroko leherketak zenbatzen geratu izan naiz ilunetan, eta, ondoren, asmakizun jolasetan ibili izan naiz, leherketa non izan den asmatu nahian. Anaiaren zurrungek baino ez naute atera jolas ilun eta obsesibo horretatik, eta haiei esker bueltatu naiz normaltasun halako batera. Gizon bat, lokartzeko ahaleginetan, baina gela berean lo dagoen gizonaren zurrungek gogaituta: normaltasun hori. Haren zurrungak aditzean, gainerako soinu guztiez ahazten naiz, eta eragozpen soil eta natural horretan jartzen dut arreta. Ironikoa da, baina eragozpen horrek ematen dit modua nagoen egoeratik ihes egin eta azkenean lokartzeko.
Bart, ordea, Mohammedek ez du zurrungarik egin: horratx eragozpena. Hasieran, nire artean pentsatu dut ez zela hain gauza bitxia ere, eta eroso jartzen zenean ekingo ziola berriz. Baina pasatu da ordubete, eta zurrungarik ez. Hura esnatzen saiatu naiz, beste nolabait lokar zedin eta zurrungazko lo sakonago batean murgil zedin. Diotenez, zer gorputz jarreratan lo egin, horren araberakoa izaten da zurrunga egin edo ez. Beraz, Mohammed jirarazten ahalegindu naiz; ez nuen berriz ere suzirietan pentsatu nahi. Atseden pixka bat nahi nuen, arraioa. Nolabait ere erreguka aritu natzaio zurrunga egin zezan. Baina hark kasurik ez.
Joan Gazako egunerokoa-ren hasierara
Atzo apenas jan nuen ezer: txokolate pusketa bat, eta Yasserrek autoaren atzealdean aurkitutako galleta pare bat. Beste garai baten aztarnatxo bat, galleta horiek: oraindik ere supermerkatuak eta erosgaiak zeuden garai baten arrastoak. Kafe bat hartu nuen. Besterik ez. Farajen etxera joan nintzenean, bi ogitxo eskaini zizkidan hark. Nik itxurak egin nituen ondo nengoela, ez nengoela goseak; Yasserri eman nion ogitxoetako bat, eta Faraji esan nion uzteko bestea biharko, berak zer gosaldua izan zezan. Gauean turmus batzuk jan nituen —lupinuak—, bezperan egosiak, eta laranja bat zuritu nuen, baina erdia baino ez nuen jan, ez baitzegoen helduta oraindik. Horra zer jan nuen atzo.
«Atzo apenas jan nuen ezer: txokolate pusketa bat, eta Yasserrek autoaren atzealdean aurkitutako galleta pare bat».
Lotaratu aurretik, nire adiskide Saleem-engana eta haren amarengana joan nintzen, Saleemen anaia Majid-en heriotzagatik doluminak ematera. Israeldarren kartzela batean hil da Majid, duela gutxi, soldaduek ez diotelako bere medikazioa eman. Minbiziak jota zeraman urte pare bat, eta tratamendua hartu behar izan du. Gerra piztu zenean, ordea, atxilotu egin zuten beste langile batzuekin batera, Israelen, Gazatik joanda. Kartzelan, soldaduek botikak kendu zizkioten, eta bota. Hil egin zen. Inork ez daki zehazki noiz. Israeldarren kartzeletan asteak eman eta gero, Gazako zerrendaren hegoaldera deportatu zituzten hainbat langile, eta orduan jakin genuen hila zela. Hasieran, SMS bidez, langile batzuek jakinarazi zuten hil egin zela, baina beste batzuek, aldiz, kontrakoa esan zuten, bizirik zegoela; gaur, azkenik, israeldar agintariek ofizialki jakinarazi diote Palestinako Aginte Nazionalari baietz, hila dela.
Haren amak gurari bakarra du orain: semea azken aldiz ikustea, lurperatu baino lehen. Horretarako, jakina, Gazara ekarri beharko lukete haren gorpua. Emakumeak badaki hori ezinezkoa dela gaur egun, baina haren bihotzak, haren ama bihotzak, ez daki.
Rimal auzorako bidean, gaur goizean ez dut okindegi bakar bat ere ikusi zabalik, ezta supermerkatu eta jaki dendarik ere; kalezuloetako postuak ere itxita daude. Nazla hirira joan naiz autoan, espero bainuen han behintzat aurkituko nuela denda txikiagoren bat oraindik zabalik. Han, Yasserri esan diot hartzeko aurkitzen zituen txokolate, gozoki eta galleta guztiak, hartara autoan gordeko genituela, besterik aurkitu ezean zer jana edukitzeko. Auto bat ondotik pasatu zaigu, alderrai, Al-Xifa aldera, itxuraz gorpu baten garraio. Bonbardaketak izan eta handik egun batzuetara aurkitu ohi dituzte gorpu asko.
«Israeldarren kartzela batean hil da Majid, duela gutxi, soldaduek ez diotelako medikazioa eman. Minbiziak jota zeraman urte pare bat».
Bilalek zuzen-zuzen begiratu dit. «Zenbat falta da, Atef?», horixe galdera. Badakit zer esan nahi duen begirada horrek. Guk denok espero baino askoz gehiago luzatzen ari da gerra. «Noiz zehazki?». Badakit zer esan nahi duen. Bigundu egin naiz. «Zatoz bihar», esan diot; «hegoaldera jotzeko plana egingo dugu». Heroismorik ez; ez gaitzatela «pistolarekin apuntatuta arrastaka eraman». Hiru mosketariena bukatu da. Etzi joango gara segur aski. Zin egin diot elkarrekin joango garela. Ez dugu beste aukerarik oraintxe. Gogora ekarri dit gure lagun Mohammed Al-Jaja zenak ez zuela astirik izan pentsatzeko. Akabo dudak. Baina, orduan, galdera bat piztu da: non geratuko gara hegoaldean, eta nola moldatuko gara? Wadi-a gurutzatzen badugu, zailtasun handiak izango ditugu.
Hau idazten ari naizela, prentsaren eraikinean, gizonak, emakumeak eta umeak entzuten hasi naiz kalean garrasika. Leihora irten naiz zer gertatzen ari zen ikusteko. Ehunka lagun dabiltza kalean lasterka, ondasunak aldean hartuta. «Zer gertatzen da?», galdetu dut, eta gizon batek erantzun dit guztiak zeudela UNRWAren eskoletan babes hartuta, hondartzatik eta arrain merkatutik gertu, baina tankeak jada iritsi direla hara ere, eta alde egin behar izan dutela. Esan dit kontuz ibiltzeko, tankeak eta hondeamakinak hurbiltzen ari direla. Prentsaren eraikinetik kilometro erdira baino ez omen daude tankeak. Jende asko hil omen da kalearen mendebaldean, tankeen bidean egoteagatik besterik gabe. Beste gizon batek esan dit tankeak eta hondeamakinak ikusi dituela eskolen ondoko meskita eta inguruko etxeak suntsitzen. «Dena erretzen ari dira», garrasi egin du, pausoa moteldu gabe lasterka.
Mohammed gasolindegira joana da bateria kargatzera, eta non gauden jakin ezinik geratu da. Yasser, ia ezagutzen ez dudan kazetari bat eta hirurok gaude hemen, beste inor ez. Esan diet alde egin behar dugula hemendik, tranpa batean harrapatuta gelditu baino lehen.
Hurrengo atala: «Ez, ez dira Hamas garbitzen ari»
Atef Abu Saif Palestinako Aginte Nazionaleko Kultura ministroa eta idazlea da. Urriaren 7an Gazan zen, eta han gelditzea erabaki zuen Israelen erasoa hasi zenean. Bertatik idazten ari den egunerokoa BERRIAren esku jarri du, eta egunez egun argitaratuko da.
